بریده‌هایی از کتاب با مادرم همراه

کاش همهٔ ما آینه بودیم و صادق. افسوس که بیش‌ترمان پرده‌ایم، نهانکار و عافیت‌جو.

اما هنوز در ژرفای چشمانش چیزی مثل فانوسی که برسر مزار می‌سوزد، سوسو می‌زند. انگار شعله‌یی‌ست که به جان کندن، شب را به انتظار صبح سپری می‌کند. انگار حرفی‌ست که برسر زبان است امّا بیرون نمی‌آید. این امید بی‌نوای اوست.

گنجشکی بودم که دهان باز می‌کردم و خوراک در دهانم می‌گذاشت. کبوتری بودم که برشانه‌اش می‌نشستم و گرمی‌ی نفسش را حسّ می‌کردم. برّه‌یی بودم که پشتم از احساس نوازش دستانش کش می‌آمد. آغوشش حصار اَمنَم بود. هرگاه که رعد می‌غرّید به این حصار امن می‌گریختم و او بالهٔ عبای بَرَک را روی دوشم می‌کشید و مرا به سینه می‌فشرد و اشکم را با دستمال نازک سفیدش می‌سترد. به نظر من آغوش مردی که عاشق است، چنین است.

در همان آغاز جنگ، هیتلر به فتوحاتی برق‌آسا دست یافت. شاید نفرتی که در اذهانِ مردم از انگلیس وجود داشت موجب بود که دشمن او را دوست بدارند و عجیب است که هرزمان ملّت ما ناکامی‌ی خود را نتیجهٔ تجاوز یکی از دولِ بزرگ می‌داند. امروز امریکا در مقامِ پیشین انگلیس نشسته است.

همین قدر که به زبان فرانسوی صحبت می‌کنید غنیمتی‌ست. آخر می‌گویند هرکس دو زبان می‌داند دو فرهنگ متفاوت را می‌شناسد و به عبارت خودمانی دو نفر است.»

این قبولِ ستم، از سوی زنان و زورگویی و ستم‌کاری از جانب مردان، تازگی ندارد. طبقهٔ برتر و فروتر نمی‌شناسد. گویا زنان ما را سالیان دراز و در طول قرن‌ها افسون کرده بودند.

خدایا! این موسیقی را، این پنجه‌های هنرمند را و این مواهب خود را از ما نگیر! خدایا نگذار نعمت تو کفران شود! روی خوب، صدای خوب و استعداد و ذوق، نعمت توست. نعمت خاصّی که به همه کس نمی‌دهی به آنان می‌دهی که عزیزشان داشته‌ای.