بریده‌هایی از کتاب تو در قاهره خواهی مرد

ملکهٔ سومت سرانجام برایت پسری به دنیا آورده. پسرت رضا که پس از تو شاه خواهد شد. شاه... شاه... شاه...

به خود می‌گویی مگر تاریخ همیشه همین نبوده؟ مگر کاری‌ترین ضربه‌ها را خودی‌ها نزده‌اند؟

ایرانی بودن از دیرینه‌ترین زمان‌ها کار آسانی نبوده.

شاه شهر گرسنه‌ها. شاه شهر دکان‌های بسته. شاه شهر بی‌بازار. شاه شهر صف‌های طویل نانوایی. شاه شهر بی‌برنج. شاه شهر بی‌پزشک و دارو.

درخواست‌های خواهرت شمس ادامه خواهد یافت. بیشتر خواهد شد و متنوع‌تر: کارتن‌های غذای سگ و گربه، تورهای زمین تنیس، تراکتور کاترپیلار، نهال و گل، جواهرات، اتومبیل‌های شورلت استیشن، دوج چادری و بنز دویست و پنجاه و کرایسلر...

اسناد موجود در کمیسیون فرعی سنای امریکا نشان داده‌اند ملکهٔ سومت فرح طی دو فقره چک، مبلغ بیست و سه میلیون دلار دریافت کرده و خواهرت اشرف در همان سال، طی سه فقره چک به حوالهٔ یونیون بانک سوییس مبلغ پنج میلیون دلار وصول کرده.

ما هیچ‌چیز را در ایران انتخاب نکردیم زیرا لازمهٔ انتخاب وجود چند راه و مکتب است.

می‌دانستند پدرت شیفتهٔ آدولف هیتلر است. شیفتهٔ رایش سوم. شیفتهٔ بلندپروازی‌هایش. شیفتهٔ یونیفرم نظامی‌اش. شیفتهٔ سخن گفتن و حرکات دست و فریاد زدن‌هایش.

لباس‌های سفارش‌داده‌شدهٔ ملکهٔ سومت هشتاد و چهار کیلو وزن داشتند و بیست میلیون فرانک قیمت و از پاریس راهی تهران می‌شدند...

تو سه‌بار ازدواج کرده‌ای و سه ملکه داشته‌ای و پدرت پنج‌بار ازدواج کرد و هرگز ملکه‌ای نداشت.

سیاههٔ بلندبالای درخواست‌های خواهرت شمس را خوانده‌ای. بارها و بارها. کارتن‌های کنسرو از انگلیس، کارتن‌های آبجو از هلند، کارتن‌های سرامیک از ایتالیا، یک دستگاه پیانو اِشتَنوی از آلمان، دو دستگاه اتومبیل شورلت امپریال...

خبرنگار آلمانی خواهد پرسید «... رژهٔ تخت جمشید باشکوه بود ولی مردم شیراز آن را ندیدند. تدابیر امنیتی زیاد بود.»

اسدالله عَلَم نخست‌وزیرت بود که گفت «... شما شاه هستید و من نخست‌وزیرم. من مسئول امنیت هستم و به هر طریقی که بتوانم مردم را ساکت خواهم کرد. اگر موفق شدم شما همچنان شاه خواهید بود. اگر شکست بخورم می‌توانید مرا به دار بزنید و باز همچنان شاه خواهید بود.»

تو می‌توانی دربارهٔ شاهان و ملکه‌ها حرف بزنی. دربارهٔ امپراتورها و امپراتریس‌ها. دربارهٔ آرشیدوک‌ها و آرشیدوشس‌ها. دربارهٔ دوک‌ها و دوشس‌های بزرگ. دربارهٔ مارکی‌ها و مارکیزها. دربارهٔ بارون‌ها و بارونس‌ها.

می‌گفتند مردان در زندان‌های رضاشاهی به جنون دچار می‌شوند و زنان عجوزه‌های فرتوت می‌شوند. می‌گفتند جامه‌های راهزنان را می‌کَند و مهره‌های پشت‌شان را می‌شکند و آن‌ها را درحالی‌که هنوز جان دارند نصیب سگان و شغالان می‌کند.

وقتی در سیزده خرداد به نُطق آیت‌الله خمینی گوش می‌دادی اسدالله عَلَم نخست‌وزیرت بود. وقتی جمله‌ها و لغت‌های آن نُطق را دوره کردی اسدالله عَلَم نخست‌وزیرت بود. «... من به شما نصیحت می‌کنم آقای شاه، من به تو نصیحت می‌کنم دست از این اعمال بردار...»

«متفقین به ما حمله کرده‌اند.» پدرت دریافته بود پاسبان‌ها و سربازهایش پست‌های‌شان را ترک کرده‌اند. می‌دانست سرلشگرها و سرتیپ‌هایش فراری شده‌اند. پدرت اخبار فرارِ سربازانی را که از ترس جان‌شان حمام نرفته بودند، شنیده بود.

محمدرضا پهلوی تو بودی. تو شاه بیست و دوسالهٔ ایران‌زمین. شاه جوان. شاه کشوری زیرِ یوغِ متفقین. شاه کشوری که مردمانش برای عبور، از سربازان روس و انگلیس اجازه می‌گرفتند.

آن شب سیصد کیلو گل و هشت جفت قناری فری از اروپا به تهران آوردند تا زینت‌بخش عروسی‌تان شود.

خبرنگار آلمانی خواهد پرسید «... رژهٔ تخت جمشید باشکوه بود ولی مردم شیراز آن را ندیدند. تدابیر امنیتی زیاد بود.» و تو دست‌وپایت را گم خواهی کرد.

اشرف مثل تو اهل روابط صمیمانهٔ خارج از چارچوب خانوادگی بوده. مثل تو رفقای خصوصی پُرشماری داشته. از مهرپور تیمورتاش پسر وزیر دربار تا ملک‌فاروق برادر ملکهٔ اولت. از لئون پالانچیان سرمایه‌دار معروف تا پرویز راجی رئیس‌دفتر نخست‌وزیری و بهروز وثوقی بازیگر سینما.

مراسم عروسی‌ات ساعت یازده صبح بیست و چهارم اسفند ۱۳۱۷، پانزدهم مارچ ۱۹۳۹، در قصرِ عابدین آغاز شد.

طراح گل ایتالیایی گل‌هایی به نام ماندانا مادر کوروش، رکسانا و پروشاد، دختران کوروش معرفی خواهد کرد.

۱ فروردین ۱۳۴۵ سال نو ساعت پنج و هجده دقیقه و سی و پنج ثانیه تحویل خواهد شد. برنامهٔ سلام نوروزی دوشنبه اول فروردین برگزار خواهد شد.

ایرانی بودن از دیرینه‌ترین زمان‌ها کار آسانی نبوده

شاه نباید دارای این‌همه اختیارات باشد

می‌گفتند مردان در زندان‌های رضاشاهی به جنون دچار می‌شوند و زنان عجوزه‌های فرتوت می‌شوند. می‌گفتند جامه‌های راهزنان را می‌کَند و مهره‌های پشت‌شان را می‌شکند و آن‌ها را درحالی‌که هنوز جان دارند نصیب سگان و شغالان می‌کند.

مردمان عادی در ایران از علامت صلیب شکستهٔ نازی‌ها، نحوهٔ سلام گفتن رُمی آن‌ها استقبال کرده‌اند. می‌دانستند خیلی از مردانِ ایرانی سبیل هیتلری گذاشته‌اند.

محمدرضا پهلوی تو بودی. تو شاه بیست و دوسالهٔ ایران‌زمین. شاه جوان. شاه کشوری زیرِ یوغِ متفقین. شاه کشوری که مردمانش برای عبور، از سربازان روس و انگلیس اجازه می‌گرفتند. شاه کشوری که مردمانش ساعت‌ها قاطرها و گاری‌های‌شان را کنار جاده نگاه می‌داشتند تا کامیون‌های متفقین عبور کنند.

به هزار و دویست کیلومتر مرز مشترک با همسایه‌ات اشاره می‌کنی. به هزار و دویست کیلومتر مرز همیشه دردسرساز غرب کشورت. به عراق. به این‌که میگ‌های عراقی وارد آسمان کشورت شده‌اند و پاسگاهِ ژاندارمری و دهکدهٔ کهریزک را به مسلسل بسته‌اند. به این‌که نیروهای عراقی به روستای بایره تعرض کرده‌اند. به این‌که گلوله‌های توپ‌های عراقی چند خانه را درهم کوبیده‌اند و پاسگاه مرزی تنگ حمام را مورد تجاوز قرار داده‌اند.