بریده‌هایی از کتاب هنر ظریف بی خیالی

پاندا گفت: «به زندگیِ بدون مشکل امید نداشته باش. چنین چیزی وجود ندارد. در عوض، دنبال زندگی‌ای باش که پر از مشکلات خوب باشد».

اگر احساس می‌کنید که شما در برابر کل دنیا ایستاده‌اید، احتمالاً شما در برابر خودتان ایستاده‌اید.

اگر حاضر به شکست خوردن نباشیم، حاضر به موفق شدن هم نیستیم.

نشانهٔ یک رابطهٔ ناسالم، این است که دو نفر تلاش می‌کنند مشکلات نفر دیگر را برطرف کنند تا احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند؛ درحالی‌که یک رابطهٔ سالم، زمانی‌ست که دو نفر مشکلات خود را حل می‌کنند تا نسبت به هم احساس بهتری داشته باشند.

ضرب‌المثلی کهن می‌گوید «مهم نیست کجا بروید؛ در هر حال، شما آنجا خواهید بود.»

مشکل افرادی که به همه‌چیز و همه‌کس اهمیت می‌دهند، این است که آن‌ها در زندگی خود چیز مهمی ندارند که به آن اهمیت بدهند.

اگر حس می‌کنید مشکلاتی دارید که از عهدهٔ حل کردن آن برنمی‌آیید باز هم خودتان را بدبخت می‌کنید. راز مسئله، حل کردن مشکلات است، نه نداشتن مشکل. ما برای خوشبخت بودن باید چیزی را حل کنیم. در نتیجه، شادی، نوعی عمل است؛ نوعی فعالیت است؛ نه چیزی که به شما اعطا شود،

اگر معیار شما برای ارزشِ «موفقیت در استانداردهای مادی» این باشد که «یک خانه و یک خودروی خوب بخرید»، و برای رسیدن به این هدف، بیست‌وپنج سال از عمر خود را صرف کنید، وقتی این ها را به دست آوردید، این معیار، دیگر چیزی برای ارایه به شما ندارد. آن وقت، بحران میان‌سالی سراغ شما خواهد آمد؛ زیرا مشکلی که به تمام زندگی شما جهت داده بود، اکنون از بین رفته، و فرصت دیگری برای رشد و پیشرفت باقی نمانده است.

تمایل به داشتن تجربه‌های مثبت بیشتر، به خودی خود، یک تجربهٔ منفی است، و از طرف دیگر، پذیرش تجربه‌های منفی فرد، به خودی خود، یک تجربهٔ مثبت است.

پاندا گفت: «به زندگیِ بدون مشکل امید نداشته باش. چنین چیزی وجود ندارد. در عوض، دنبال زندگی‌ای باش که پر از مشکلات خوب باشد».

تمایل به داشتن تجربه‌های مثبت بیشتر، به خودی خود، یک تجربهٔ منفی است، و از طرف دیگر، پذیرش تجربه‌های منفی فرد، به خودی خود، یک تجربهٔ مثبت است.

آلن واتسِ فیلسوف، آن را قانون معکوس می‌نامد (هرچه بیشتر دنبالِ داشتن حس خوب همیشگی باشید، رضایت کمتری پیدا می‌کنید؛ زیرا تعقیب هر چیزی، تنها این واقعیت را روشن می‌کند که شما آن را ندارید).

پاندا به من گفت: «اساساً زندگی، مجموعهٔ بی‌انتهایی از مشکلات است.» او ذره‌ای از نوشیدنی خود را مزه کرد و گفت: «راه حل یک مشکل، در واقع ایجاد یک مشکل دیگر است.»

لذت، یک خدای دروغین است. تحقیقات نشان می‌دهند که افرادی که انرژی خود را صرف لذت‌های سطحی می‌کنند، در نهایت نگران‌تر، از لحاظ احساسی ناپایدارتر، و افسرده‌تر می‌شوند. لذت، سطحی‌ترین رضایت‌مندی زندگیست. در نتیجه کسب کردن و از دست دادن آن، از همه چیز آسان‌تر است.

درک این نکته که همهٔ ما خودمان مسئول همه‌چیز در زندگی خویش هستیم؛ فارغ از این‌که اوضاع بیرونی چیست. ما همیشه نمی‌توانیم اتفاقاتی را که در زندگی رخ می‌دهد کنترل کنیم؛ اما همیشه می‌توانیم تفسیر خود از این وقایع و همین‌طور واکنش خود در برابر آن‌ها را کنترل کنیم. متوجه باشیم یا نه، ما همیشه مسئول تجربه‌های خود هستیم. غیر از این ممکن نیست.

«مهم نیست کجا بروید؛ در هر حال، شما آنجا خواهید بود.»

(به محض این‌که تصمیم بگیرید که مطالعه، مهم‌تر از جشن گرفتن است؛ یا انتخاب شغلی که به آن باور دارید، مهم‌تر از پول است)، تغییر شما، در تمامی روابط شما اثر خواهد گذاشت، و بسیاری از آن‌ها پیش چشمان شما نابود خواهند شد.

بچه‌هاست. دنیا پیوسته به شما می‌گوید که مسیر زندگی بهتر، از راه بیشتر و بیشتر و بیشتر می‌گذرد (بیشتر بخرید؛ بیشتر داشته باشید؛ بیشتر بسازید؛ بیشتر لذت ببرید؛ بیشتر باشید). همواره با این پیام‌ها بمباران می‌شوید که همیشه به همه چیز اهمیت بدهید. به تلویزیون جدید اهمیت بدهید. به یک تعطیلاتِ بهتر از آنچه همکارتان رفت، اهمیت بدهید. به تزیینات جدید باغچه اهمیت بدهید. به داشتن مونوپاد مناسب اهمیت بدهید.

همهٔ تلاش‌های ما برای فرار از این ناخوشایندی‌ها، اجتناب از آن‌ها، از بین بردن آن‌ها یا خفه کردنشان باعث می‌شود که نتیجهٔ عکس بگیریم. اجتناب از رنج‌ها، نوعی رنج است. اجتناب از تلاش، نوعی تلاش است. انکار شکست، یک شکست است. و مخفی شدن از شرمساری، نوعی شرم است.

فقط می‌خواهم به شما یادآوری کنم؛ شما و همهٔ کسانی که می‌شناسید، به زودی خواهید مرد، و در زمان کوتاهی که بین الآن و مرگ باقی است، فرصت اهمیت دادن به چیزهای محدودی را دارید؛ اگر بدون تأمل و انتخاب آگاهانه به همه چیز و همه کس اهمیت بدهید، کارتان ساخته است.

یکی از این یافته‌ها این بود که خودِ زندگی، نوعی رنج کشیدن است. ثروتمندان، به علت ثروتشان رنج می‌کشند. فقرا، به سبب فقرشان رنج می‌کشند. افرادِ بدون خانواده، برای نداشتن خانواده رنج می‌کشند. افرادی که خانواده دارند، به علت داشتن خانواده رنج می‌کشند. کسانی که دنبال لذت‌های دنیوی می‌روند، برای همین لذت‌های دنیوی رنج می‌کشند. و کسانی که از لذت‌های دنیوی پرهیز می‌کنند، از پرهیزکاری خود رنج می‌کشند.

«درد و خسارت حتما وجود دارند، و ما باید مقاومت در برابر آن‌ها را کنار بگذاریم.»

این روند، یک پروسهٔ بی‌پایانِ رو به بالاست، و اگر فکر می‌کنید که در هر جای کار فرصت خواهید داشت که استراحت کنید، معلوم می‌شود که متوجه موضوع نشده‌اید؛ زیرا لذت در خودِ صعود کردن است.

اگر ناگزیر از رنج کشیدن هستیم، و اگر مشکلات ما در زندگی اجتناب‌ناپذیر هستند، پرسشی که باید از خود بپرسیم این نیست که «چگونه جلوی رنج کشیدن خود را بگیرم؟»؛ بلکه پرسش ما این است که «چرا رنج می‌کشم؛ برای چه هدفی؟».

تصمیم گرفت آزمایشی بکند. او در خاطرات خود نوشت که یک سال را با این باور زندگی خواهد کرد که مسئولیت هر چیزی را که در زندگی او رخ می‌دهد، بر عهده بگیرد؛ فارغ از این‌که آن اتفاق چیست. در این مدت، او تمام آنچه را که در توان داشت، برای تغییر وضعیت خود به کار خواهد بست؛ بدون توجه به این‌که احتمال شکست آن چقدر باشد. اگر در این یک سال، چیزی تغییر نکرد، مشخص می شود که او واقعاً در برابر اوضاع اطراف خود ناتوان است و سپس زندگی خود را به پایان خواهد رساند.

اساس موضوع این است که ما نمی‌توانیم انتخاب کنیم که به هیچ چیزی اهمیت ندهیم. این کار، غیرممکن است. باید به چیزی اهمیت بدهیم

«مسئولیت زیاد، قدرت زیادی با خود می‌آورد.» هر چه در زندگی مسئولیت‌پذیرتر باشیم، قدرت بیشتری در زندگی خود اعمال می‌کنیم. در نتیجه، پذیرش مسئولیت برای مشکلات زندگی، نخستین گام حل آن‌هاست.

برای دریافتن تفاوت بین این دو مفهوم می‌توانید این‌گونه فکر کنید: تقصیر، مربوط به زمان گذشته است، و مسئولیت، مربوط به اکنون است؛ تقصیر، ناشی از انتخاب‌هایی است که قبلا شده، و مسئولیت، نتیجهٔ انتخاب‌هایی است که شما در حال حاضر در هر لحظه از روز می‌کنید.

هیچ‌کس مسئول وضعیت شما نیست مگر خودتان.

هیچ‌کس مسئول ناراحت بودن شما نیست غیر از خودتان. علت این موضوع این است که شما همیشه انتخاب می‌کنید که مسائل را چگونه ببینید، چه واکنشی در برابر آن‌ها از خود نشان دهید و چه ارزشی برای هر چیز در نظر بگیرید. شما همیشه معیاری را انتخاب می‌کنید که تجربه‌های خود را با آن ارزیابی کنید.