بریده‌هایی از کتاب افسانه فردگرایی

اگر کسی شما را به‌دلیل اظهارنظرتان زندانی یا تهدید به قتل کند آزاد نیستید. اگر دولتی شما را وادار به پذیرش اعتقادات دینی خاص کند یا برخورداری از آموزش رسمی را غیرقانونی کند آزاد نیستید.

کسانی که آزادی دیگران را انکار می‌کنند خودشان نیز لیاقت آزادی را ندارند

ذهن زنان را با وسعت بخشیدن به آن قدرتمند سازید، تا پایان اطاعت کورکورانه فرا رسد.

از نظر جامعه‌شناسان فرد و جامعه دو روی یک سکه‌اند و نمی‌توان آنها را از هم جدا کرد. این بدان معناست که، برای مثال، والدین، خواهران و برادران، همکاران، دوستان و هم‌کلاسی‌های ما نه‌تنها افرادی اثرگذار و مهم هستند، بلکه درحقیقت بخشی از هویت ما هم به‌حساب می‌آیند.

اگر مبارزه‌ای در کار نباشد پیشرفتی هم در میان نخواهد بود. آنها که به‌کلام حامی آزادی هستند اما ناآرامی را تقبیح می‌کنند همچون کسانی هستند که خواهان محصول هستند، بی‌آنکه زمین را شخم بزنند؛ آنها طالب باران هستند، اما رعدوبرق آن را نمی‌خواهند. آنها خواهان اقیانوس هستند، اما غرش مهیب آب‌های بی‌کرانش را نمی‌خواهند... قدرت هرگز بدون مطالبه چیزی را واگذار نمی‌کند. هرگز نکرده و هرگز نیز نخواهد کرد.

هیچ‌کدام از دستاوردهای فردی، خلاقه یا غیرخلاقه را نمی‌توان از تجربه‌های پیشین زندگی فرد منفک کرد.

دیدگاه‌های فردگرایانه مانع شناسایی راه‌حل‌های ساختاری می‌شوند. فقط با اتخاذ رویکردی جامعه‌شناختی‌تر می‌توانیم راه‌حل‌های مؤثری برای مشکلات اجتماعی بیابیم.

برخلاف باور عامه، جنبش حقوق مدنی وقتی رزا پارکس حاضر نشد از صندلی‌اش بلند شود «یکباره» به جنبش اجتماعی تمام‌عیاری تبدیل نشد. بی‌تردید مقاومت او در آن روز یکی از مهم‌ترین کنش‌های نمادین در تاریخ آمریکاست، اما تغییرات اجتماعی و سیاسی‌ای که بعد از آن رخ داد نتیجهٔ صدها ایستادگی و مقاومت دیگر و هزاران ساعت برنامه‌ریزی، تعیین راهکار و ازخودگذشتگی هزاران فعال اجتماعی و سیاسی بوده است. این سخن عیناً درمورد سایر جنبش‌های اجتماعی که موفق به پیشبرد تغییرات اجتماعی مثبت شده‌اند نیز صادق است.

جامعه‌ای تحت حاکمیت کسانی که سرمایهٔ اقتصادی بیشتری دارند، قاعدهٔ بازی به نفع کسانی تنظیم خواهد شد که سرمایهٔ اقتصادی بیشتری دارند.

فرهنگ‌های آسیای شرقی تأکید کمتری بر فردگرایی دارند و درنتیجه بیشتر کل‌گرایانه فکر می‌کنند و به روابط و پیوندهای میان افراد و اشیا توجه بیشتری دارند. ازآنجاکه فرهنگ آمریکایی بر استقلال و اتکای‌به‌خود تأکید می‌کند، آمریکایی‌ها به احتمال بیشتر اشیا را به شکل منفصل و مجزای از بستر بزرگ‌تری که در آن هستند می‌ببینند.

زمانی فردگرایی ایده‌ای بود در دفاع از نوع‌دوستی و رهایی جمعی، اما در حال حاضر بیشتر به خودپرستی و خودخواهی گره‌خورده است.

شناخت اجتماعی به معنای دقیق کلمه گفت‌وگویی است با خود. وقتی به تفکر بازتابی می‌پردازیم درحقیقت درون سرمان مشغول ارتباطی نمادین می‌شویم. ما با این شکل پیچیده از اندیشه پا به جهان نمی‌گذاریم؛ اینها قابلیت‌هایی هستند که همراه با پیداکردن توان تبدیل نشانه به نماد در ما ظاهر می‌شوند. ما با به‌کارگیری قدرت تخیلمان در این کار مهارت بیشتری پیدا می‌کنیم، به همین دلیل است که فانتزی و نقش بازی‌کردن اهمیت حیاتی برای رشد کودکان دارد.

هویت اجتماعی، خیلی شبیه به مرگ زبانی باستانی که دیگر کسی به آن تکلم نمی‌کند، اگر فعالانه در یک اجتماع به کار گرفته نشود احتمالاً ناپدید می‌شود. در جوامع مدرن، جادوگران دیگر آن شور و حرارت عاطفی را برنمی‌انگیزند، و حلقه‌های مفقوده نیز دیگر قادر به جلب توجه ذهنی و حفظ آن نیستند. درنتیجه، هردوی این هویت‌های اجتماعی از چشم‌انداز فرهنگی محو شده‌اند.

آمریکا یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است اما بیشتر آمریکایی‌ها سرمایهٔ اقتصادی اندکی دارند. دلیل این امر تمرکز شدید سرمایهٔ اقتصادی در دستان افراد بسیار ثروتمند است. ۱ درصد بالایی خانواده‌های آمریکایی مالک ۴۰ درصد از تمام سرمایهٔ مالی (دارایی منهای مسکن) و ۵۷ درصد از تمام سرمایهٔ ویژهٔ کسب‌وکارها (دارایی به شکل کسب‌وکار) هستند. ۱۰ درصد بالایی خانواده‌های آمریکایی مالک ۹۰ درصد سهام، اوراق قرضه و سرمایهٔ کسب‌وکارها هستند.

فردگرایی امروزه روی تاریک خود را آشکار کرده و این خطر وجود دارد که بر نور آزادی و برابری، که زمانی مدافع آنها بود، سایه بیفکند. رهبران شرکت‌ها و امور مالی بین‌المللی از افسانهٔ فردگرایی رادیکال برای توجیه نابرابری اقتصادی استفاده می‌کنند.

رهبران شرکت‌ها و امور مالی بین‌المللی از افسانهٔ فردگرایی رادیکال برای توجیه نابرابری اقتصادی استفاده می‌کنند. غالباً از آن دسته از سبک‌های زندگی که مشخصه‌شان انزوای اجتماعی و تنهایی است، به‌منزلهٔ نمودی از فردگرایی دفاع می‌شود. اکنون «آزادی» برای بسیاری از آمریکاییان به معنای حفاظت از آزادی فرد برای گردش در فروشگاه‌ها، خرید و مصرف‌کردن است. زمانی فردگرایی ایده‌ای بود در دفاع از نوع‌دوستی و رهایی جمعی، اما در حال حاضر بیشتر به خودپرستی و خودخواهی گره‌خورده است.

هرچه انزوای آدمی از انواع اجتماعات بیشتر باشد، یا به‌عبارت‌دیگر هرچه خودپرستی آدمی بیشتر باشد دربرابر خودتخریبی آسیب‌پذیرتر خواهد بود.

«تجربهٔ دردناکمان به ما نشان داد که آزادی هرگز داوطلبانه به سرکوب‌شدگان اعطا نشده است؛ این سرکوب‌شدگان هستند که باید آزادی را طلب کنند.»

آیا می‌توان گفت کسی که در صدوپنجاه‌کیلومتری محل سکونتش هیچ مرکزی برای رأی‌گیری وجود ندارد کاملاً آزاد است که رأی بدهد؟ آیا کودکان حقیقتاً آزادند آموزش رسمی دریافت کنند، اگر قادر به پرداخت هزینهٔ تحصیل نباشند؟ آیا کسی که به هیچ تریبونی دسترسی ندارد حقیقتاً از آزادی برای بیان آرای سیاسی‌اش برخوردار است؟

هدف حکومت بخشیدنِ توان زندگی در امنیت و سعادت به مردم کشور است. حکومت باید در خدمت حکومت‌شوندگان باشد نه در خدمت حکومت‌کنندگان. توماس جفرسون

مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۲ انجام شد همین دو سؤال را از جمعیت نمونه‌ای از جوانان پرسید و به این نتیجه رسید که ۷۲ درصد فکر می‌کردند که تلویزیون حقیقتاً بر رفتار جنسی سایر جوانان تأثیر می‌گذارد، ولی فقط ۲۲ درصد عنوان کرده بودند که بر رفتار جنسی خودشان هم تأثیر داشته است. به‌عبارت‌دیگر، ما قادریم قدرت رسانه‌های جمعی را وقتی رفتار دیگران را کنترل می‌کنند تشخیص دهیم اما حاضر نیستیم بپذیریم (یا قادر نیستیم تشخیص دهیم) که رسانه‌ها تا چه حد می‌توانند بر زندگی خود ما اثر داشته باشند.

زمانی که ماجرای رزا پارکس از بستر اجتماعی بزرگ‌ترش منفک می‌شود وسوسه می‌شویم که باور کنیم تغییر اجتماعی مثبت وابسته به انسان‌های قهرمان است. اما این‌طور نیست. تغییر واقعی نیازمند همبستگی گروهی، آگاهی جمعی و تلاش مشترک و هماهنگ مردم سرکوب‌شده‌ای است که به‌اتفاق عمل می‌کنند.

جنبش اجتماعی مستلزم وجود گروهی از مردم با هدفی مشترک است که طی دورهٔ زمانی قابل‌توجهی به تلاش‌هایشان ادامه دهند. از این نظر، باید جنبش اجتماعی را چالشی پایدار با نظام اقتدار حاکم دانست که سابقه و تاریخچه‌ای مشخص و حامیان عمیقاً متعهدی دارد.

از همان لحظه‌ای که نخستین مستبد اراده‌اش را برخلاف خواست مردم به آنها تحمیل کرد، کسانی هم بوده‌اند که ایستادگی کرده‌اند. درحقیقت، می‌توان گفت که بخش عمده‌ای از تاریخ بشر براساس روابط سلطه و مقاومت تعریف شده است.

اگر مبارزه‌ای در کار نباشد پیشرفتی هم در میان نخواهد بود. آنها که به‌کلام حامی آزادی هستند اما ناآرامی را تقبیح می‌کنند همچون کسانی هستند که خواهان محصول هستند، بی‌آنکه زمین را شخم بزنند؛ آنها طالب باران هستند، اما رعدوبرق آن را نمی‌خواهند. آنها خواهان اقیانوس هستند، اما غرش مهیب آب‌های بی‌کرانش را نمی‌خواهند... قدرت هرگز بدون مطالبه چیزی را واگذار نمی‌کند. هرگز نکرده و هرگز نیز نخواهد کرد. -فردریک داگلاس

اگر به ما زخم زنید آیا از زخم‌هایمان خون نخواهد چکید؟ اگر ما را قلقلک دهید آیا نخواهیم خندید؟ اگر مسموممان کنید نخواهیم مرد؟ و اگر به ما بدی کنید تلافی نخواهیم کرد؟

قانون اساسی ایالات‌متحده از بدو تدوینش در ۱۷۸۷ مجموعه‌ای دوران‌ساز از اصول حقوقی را پایه‌گذاری کرد که در خدمت منافع سیاسی مؤلفانش بوداقلیتی کوچک از مردان سفیدپوست زمین‌دار. اما زنان، بردگان، بومیان آمریکایی، مهاجران و افراد بدون زمین اجازهٔ رأی‌دادن نداشتند، نمی‌توانستند به مقامی برگزیده شوند و آزادی‌ها و حقوق پایهٔ انسانی از آنها دریغ شده بود. درنتیجه حدود ۹۰ درصد از ساکنان ایالات‌متحدهٔ آمریکا از منظر قانون «شخص» محسوب نمی‌شدند

کتاب حاضر از منظر جامعه‌شناختی به مسئلهٔ شخص‌بودن می‌پردازد. به عبارت دقیق‌تر، رابطهٔ میان فرد و جامعه را می‌کاود. از منظر جامعه‌شناختی نمی‌توانیم فرد را تعریف کنیم مگر آنکه ابتدا نقش بنیادین روابط و مناسبات اجتماعی را در نظر گرفته باشیم. درحقیقت، از نظر جامعه‌شناسان فرد و جامعه دو روی یک سکه‌اند و نمی‌توان آنها را از هم جدا کرد. این بدان معناست که، برای مثال، والدین، خواهران و برادران، همکاران، دوستان و هم‌کلاسی‌های ما نه‌تنها افرادی اثرگذار و مهم هستند، بلکه درحقیقت بخشی از هویت ما هم به‌حساب می‌آیند. این درهم‌آمیختگی امر فردی و امر اجتماعی درمورد گروه‌ها و نهادهای بزرگ‌تر از قبیل کلیساها، کسب‌وکارها، مدرسه‌ها، محله‌ها و حتی ملت‌دولت‌ها هم صادق است.

ما هم آزادیم براساس انتخاب‌های خودمان عمل کنیم و هم نیروهای اجتماعی بسیار قدرتمندی ما را شکل می‌دهند.

جامعه‌شناسی وعدهٔ روشنگری می‌دهدنه روشنگری دینی یا معنوی، بلکه روشنگری فکری؛ وعدهٔ پیروزی خِرد بر افسانه، علم بر خرافه و دموکراسی بر سلطه.