رفیع افتخار

رفیع افتخار نویسنده، داستان‌نویس و مترجم ایرانی است. عمده‌ی فعالیت‌های وی در زمینه‌ی ادبیات کودک و نوجوان بوده و آثار ارزنده‌ای در این حوزه از او به چاپ رسیده است. «تپش» و «ترسو» در مورد از آثار خواندنی رفیع افتخار محسوب می‌شوند.

بیوگرافی رفیع افتخار

رفيع افتخار متولد ۱۳۳۹ است. او در تهران متولد شد، به مدرسه و سپس دانشگاه رفت و در نهایت توانست تحصیلاتش را تا مقطع کارشناسی‌ارشد رشته‌ی کشاورزی ادامه دهد. بااین‌حال، مانند بسیاری از هنرمندان، سرنوشت او نیز خارج از محیط آموزشی دانشگاه رقم خورده بود.

رفیع افتخار از سال ۱۳۶۹ تألیف و ترجمه برای مخاطبان رده‌ی سنی کودک و نوجوان را آغاز کرد. او تاکنون بیش از ۱۰۰ کتاب را به نگارش درآورده است و نویسنده‌ای پرکار به ‌شمار می‌رود. البته هنر رفیع افتخار محدود به داخل کشور نبوده و تعدادی از آثار و نقدهای او در خارج از کشور هم منتشر شده است که در ادامه به معرفی برخی از آن‌‌ها می‌پردازیم.

نگاهی به کتاب‌ها و آثار رفیع افتخار

رفیع افتخار بیش از ۵۰ مورد از کتاب‌هایش را برای مخاطبان کودک و نوجوان نوشته است. کتاب‌هایی که برترین آن‌ها «ترسو»، «کت ولیعهدی»، و «تپش» هستند. در بخش حاضر، این کتاب‌ها را با هم بررسی می‌کنیم.

کتاب ترسو

این کتاب یکی از آثار مجموعه‌ی «هوای انقلاب» است که توسط انتشارات به‌نشر منتشر شده است. در این مجموعه، نویسندگان گوناگونی مانند رفیع افتخار، خسرو باباخانی و فریده نباتی تلاش کرده‌اند با خلق آثاری از نوع ادبیات داستانی، زمینه‌ی آشنایی کودکان و نوجوانان را با انقلاب اسلامی فراهم کنند.

در کتاب «ترسو» (۱۳۹۶)، رفیع افتخار تمامی شخصیت‌ها، مکان و حوادث را در ذهنش خلق کرده و با ترسیم شخصیت اصلی کتاب که نوجوانی مغرور است، تلاش داشته نوجوانان کنونی را با زبان طنز به مخاطبان نشان بدهد.

کتاب کت ولیعهدی

این کتاب مانند «ترسو»، یکی دیگر از کتاب‌های مجموعه‌ی هوای انقلاب است. نویسنده در این اثر، مانند کتاب‌ قبلی، زبان طنز را برای بیان داستان انتخاب کرده است. «کت ولیعهدی» (۱۳۹۶) شامل شش داستان با نام‌های پسرعموها، آزادی، جان، سمندر، صدای بهار و کت ولیعهدی است.

نویسنده داستان‌های این اثر را با مضامین تقابل قدرت‌ها، مقاومت و تسلیم بودن نوشته است. او تلاش کرده در آثارش به همبستگی و اتحاد توجه ویژه‌ای داشته باشد، به‌گونه‌ای که در هرکدام از داستان‌های کتاب می‌توان ردپای مضامین اتحاد و همبستگی را مشاهده کرد.

کتاب تپش

«تپش» (۱۳۹۵) از سوی انتشارات کانون پرورش فکری چاپ شده و مانند دو اثر قبلی، برای رده‌ی سنی کودک و نوجوان نوشته شده است. این کتاب به ماجراهای نوجوانی می‌پردازد که در اثر جنگ تحمیلی و موشک‌باران شهرها توسط عراق، همه‌ی افراد خانواده‌اش را از دست می‌دهد و به همین دلیل مجبور می‌شود با تنها خویشاوند زنده‌اش، یعنی مادربزرگ بیمارش، به تهران مهاجرت کند. رفیع افتخار تلاش کرده در لابه‌لای این اثر، مخاطبانش را با جنگ تحمیلی و نقش مردم در آن آشنا کند.

تپش برخلاف دو اثر قبلی، مبتنی‌بر واقعیت است. گرچه باید توجه داشت که افتخار در این اثر هم از خیال بهره برده و اثری داستانی خلق کرده که موقعیت‌ها و سیر حوادث آن تخیلی است.

کتاب بنفشه‌ها هم می‌خندند

رفیع افتخار نویسنده‌ای پرکار است که بیش از ۵۰ اثر برای گروه سنی کودک و نوجوان دارد. در این بین، رمان «بنفشه‌ها هم می‌خندند» (۱۴۰۱) به‌خاطر موضوع بسیار مهم و اثرگذار‌ش باید به‌طور جداگانه بررسی شود. این کتاب به موضوع دوستی دو دانش‌آموز می‌پردازد. از همان دوستی‌هایی که سرنوشت آدم‌ها را تغییر می‌دهند.

یکی از بچه‌ها بعد از حادثه‌ای معلول می‌شود و توانایی راه رفتن را از دست می‌دهد. نویسنده در این اثر، ماجراهای «امیر» را روایت می‌کند که در تلاش است حق دوستی را برای «طاها» به‌جا بیاورد و به او کمک کند دوران دبیرستان را با وجود معلولیتش ادامه دهد.