گونتر گراس

گونتر ویلهلم گراس ( ۲۰۱۵– ۱۹۲۷)، نویسنده آلمانی برنده نوبل ادبیات است. او خود را روایتگر تاریخ از نگاه پایین‌دستی‌ها می‌دانست و با رویکردی معترضانه و هشداردهنده، همواره در تمام رویدادهای مهم سیاسی و ادبی آلمان حضور مؤثر داشت.

گراس بازتاب صدای نسلی از آلمان‌ها بود که در زمان سلطه نازیسم بزرگ شده بودند. در پانزده سالگی برای گریز از محیط تنگ و فقیرانه خانوادگی، خدمت در ارتش هیتلری را با رغبت پذیرفت و در هفده سالگی به لشکر دهم توپخانه اس‌اس - فروندبرگ فراخوانده شد. او پس از مجروح شدن، در مارین‌باد دستگیر و به اسارت نیروهای امریکایی درآمد و تا ۲۴ آوریل ۱۹۴۶ در بازداشتگاه بود.

گراس در بازجویی‌های مقدماتی افسران امریکایی به عضویت خود در شاخه مسلح حزب نازی موسوم به اس‌اس اعتراف کرد ولی تا سال ۲۰۰۶ افکار عمومی را از آن آگاه نکرد. یکسال پس از آزادی در ۱۹۴۷ یک دوره کارآموزی را در کارگاه سنگ‌تراشی به پایان رساند و سپس در آکادمی هنر دوسلدورف تا پایان ۱۹۵۲ به تحصیل در رشته پیکرتراشی و قلم‌سیاه پرداخت. سه سال بعد در دانشکده هنرهای تجسمی برلین ادامه تحصیل داد و پس از اتمام تحصیلات به پاریس رفت و تا ۱۹۵۹ در آنجا اقامت کرد. در ۱۹۶۰ مجدد به برلین بازگشت و تا ۱۹۷۲ آنجا سکونت کرد.

حاصل زندگی مشترک گراس با همسر اولش که ۲۳ سال دوام داشت، پنج فرزند بود.

سیاست در آثار این عضو ۱۰ ساله و سابق حزب سوسیال دموکرات آلمان، جنبه‌ برجسته‌ای دارد. گراس سه سال قبل از فوتش و در شرایط اوج‌گیری دوباره التهاب‌ها بر سر برنامه هسته‌ای ایران و سایه انداختن جنگ بر سر ایرانیان، شعر منثوری با عنوان «آنچه باید گفته شود» در روزنامه‌های مطرح اروپا و امریکا منتشر کرد که جنجال‌های فراوانی را در میان اصحاب رسانه و سیاست بر انگیخت. او در این شعر با اشاره به بمب‌های هسته‌ای اعلام‌نشده تل‌آویو، آنها را تهدیدی برای صلح جهانی خواند.

مجله سیسرو در سال ۲۰۱۳ گونتر گراس را به عنوان روشنفکر شماره یک آلمانی‌زبان معرفی کرد.

برخی از مهمترین آثار گراس، از جمله «طبل حلبی» که نمونه برجسته سبک رئالیسم جادویی در اروپا به شمار می‌آید، به فارسی ترجمه شده است.