ناصر فیض
زندگینامه و معرفی کتابهای ناصر فیض
ناصر فیض (Naser Feyz) شاعر و طنزپرداز ایرانی است و بهعنوان یکی از چهرههای برجسته در زمینهی شعر طنز شناخته میشود. او تاکنون آثار بسیاری را به انتشار رسانده و کتابهای او به دلیل داشتن زبانی ساده، طنز و درعینحال انتقادی مورد توجه مخاطبان قرار گرفتهاند.
بیوگرافی ناصر فیض
ناصر فیض، در ۲خرداد ۱۳۳۸ در قم به دنیا آمد. پدرش، شیخ ابوالفضل مشکینی، پسردایی آیتالله علی مشکینی، رئیس پیشین مجلس خبرگان رهبری بود. هرچند مانند بسیاری از نامآوران در خانوادهای مذهبی، چشم به جهان گشود، اما از کودکی استعدادی در شعر سرودن نداشت، در نوجوانی علاقهی اندکی به این موضوع نشان داد اما در اوایل جوانی به فعالیتهای دیگر پرداخت تا اینکه در ۲۷ سالگی اولین شعرش را سرود و پس از آن در کسوت شاعری آرام گرفت. شیخ ابوالفضل تحصیلات حوزوی داشت و به فارسی و ترکی شعر میگفت؛ بنابراین نخستین آشناییهای ناصر فیض با شعر، به واسطهی پدر و کتابهای شعرش شکل گرفت.تا اینکه وی با انجمن محیط آشنا شد؛ همان جلسات شعری که در منزل محمد علی مجاهد (پدر شعر آیینی) برگزار میشد. حضور در این جلسات سبب علاقهمندی جدی او به شعر و آشنایی با دیگر شاعران شد؛ تا اینکه سال ۱۳۶۵، در روزهایی که در جبهه برای عملیات «کربلای یک» آماده میشد، چند رباعی سرود. پس از آن با راهنمایی دوستی، برای نخستین بار شعرش را در مجلهی اطلاعات هفتگی و صفحهی «تماشاگه راز» منتشر کرد.
ازآنپس تاکنون فعالیتها و مسئولیتهای زیادی در زمینهی شاعری انجام داده است؛ از جمله آن که پس از نقلمکان به تهران در سال ۱۳۷۲، با ابتکار مرحوم زرویی، دفتر طنز را در حوزهی هنری انقلاب اسلامی راهاندازی کرد که مورد استقبال بسیاری از طنزپردازان قرار گرفت و به گفتهی خودش، سرآغاز بسیاری از فعالیتهایی شد که در این حوزه شکل گرفت.
او بر این باور است که هیچ شاعری تاکنون نتوانسته تغییری اساسی در وضعیت اجتماعی ایجاد کند، اما این به معنای نادیده گرفتن معضلات اجتماعی نیست. از دیدگاه او، شعر طنز نباید صرفاً برای خنداندن مخاطب و بدون هیچ پیام یا آموزشی ارائه شود. به عقیدهی او، شاعر وظیفه دارد تا با آثار خود سطح توقع و دانش مخاطب را ارتقا دهد.
نگاهی به کتابها و آثار ناصر فیض
کتاب املت دستهدار
این مجموعه شامل ۵۸ قطعه شعر طنز است که شاعر در زمانهای مختلف سروده است و به موضوعات اخلاقی و اوضاع و احوال سیاسی کشور طوری طعنههای طنزآمیزی میزند که تنها از فیض برمیآید. انتشارات سورهمهر، این اثر را در ۱۶۶ صفحه منتشر کرده است.
کتاب نزدیک ته خیار
شاعر تأکید میکند که این کتاب بههیچعنوان ادامهای بر کتاب «املت دستهدار» نیست. هدف اصلی از انتشار این کتاب، ایجاد لبخند و نشاط است. او بر این باور است که این کتاب میتواند به پس زدن خودکار دغدغهها و درگیریهای ذهنی کدورتزا و غمآفرین کمک کند و نوعی آرامش را در کنار شور و شعف ناشی از موضوع طنز به ارمغان آورد. انتشارات سوره مهر این کتاب را به انتشار رسانده است.
کتاب فیض بوک
نام این مجموعه شعر، از «فیسبوک»، وام گرفته شده است، تا تداعی کنندهی محتوای سیاسی اجتماعی و نام شاعر باشد. ۷۰ قطعه شعر طنز، در قالب کلاسیک و زبان محاوره و معیار در این مجموعه جای گرفتهاند. حمیدرضا سرشکاری، رباعیهای شاعر را جزو موفقترین آثار او میداند و ارجاعات بیشمار شعرهای این اثر به شاعران متفاوت و نقیضهسازی را نیز از شگردهای او به شمار میآورد. «فیض بوک»، در ۲۰۰ صفحه و به همت انتشارات سوره مهر منتشر شده است.
کتاب گناه اول
گزیده اشعار «گناه اول»، مجموعهای است از آثار پراکندهی ناصر فیض که شامل شعر طنز، شعرهای جدی و ترانههای او میشود. تاکید شاعر در این مجموعه، بر یکدستی فضای معنایی و مضمونی شعر بوده است. این مجموعه در ۳۳۶ صفحه و از سوی انتشارات تکا منتشر شده است.
کتاب یه لقمه نون
این کتاب چهاردهمین جلد از مجموعهی کتابهای «مترو» است. این اثر تنها ۴۸ دارد و دارای شعر و متنهای تصویرسازی شده است. نشرشهر (وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) انتشار آن را بر عهده گرفته است.
کتاب فیضاً له
در این اثر دنبال شعرهای طولانی نباشید، چراکه شامل صد تکبیتی طنز است که شاعر برای هر یک توضیح کوتاهی نیز اضافه کرده است. فیض اینبار سراغ حافظ رفته است و با بیان یک مصرع از شعرهای حافظ، بیت بعدی را خود سروده است. محمدرضا ترکی، استاد دانشگاه، در جلسهی نقد و بررسی این کتاب، با بیان اینکه شوخی کردن با حافظ کار بسیار سخت و دشواری است، این مجموعه را، اثری متفاوتی دانست. انتشارات کتاب قاف این اثر را در ۱۱۲ صفحه منتشر شده است.
کتاب دستهایم را برای تو میآورم
ناصر فیض در این مجموعه شعر، به ترجمهی فارسی گزیدهای از شعرهای معاصر ترکیه پرداخته است و در ابتدای شروع هر شعر نیز، شاعر آن شعر را به مخاطب معرفی کرده است. این اثر که دربردارندهی اشعار ۵۲ شاعر است، در ۲۴۴ صفحه و از سوی نشر مرکز منتشر شده است.
کتاب اگر کمونیسم بیاد
برخلاف باقی آثار ناصر فیض، این اثر شامل ۱۷ داستان کوتاه طنز، نوشتهی مظفر ایزگو، نویسندهی ترکیهای است که ناصر فیض ترجمهی فارسی آن را بر عهده داشته است. داستان «اگر کمونیسم بیاد»، روایت دو ولگردی است که صرفا با خواندن مطلبی درباره کمونیسم در روزنامه، به بیان برداشتهای خود از موضوع میپردازند. این اثر به کوشش انتشارات زعیم در ۱۴۰ صفحه منتشر شده است.