علی دارابی
زندگینامه و معرفی کتاب‌های علی دارابی
علی دارابی (Ali Darabi) سیاست‌مدار، پژوهشگر ایرانی و فعال در زمینه‌ی میراث فرهنگی و گردشگری ایران، یکی از شخصیت‌های مهم در حوزه‌های فقه، سیاست و انقلاب اسلامی است. دارابی با تأسیس و راه‌اندازی شبکه‌های مختلف تلویزیونی، فعالیت‌های دولتی و پژوهشی فراوان، به تحلیل عمیق جریان‌های سیاسی و اجتماعی ایران پرداخته است. آثار او شامل کتاب‌هایی چون «جریان‌شناسی سیاسی در ایران»، «آینده‌پژوهشی انقلاب اسلامی» و «گفتمان پاسخگویی»، به تبیین نظرات دینی و سیاسی می‌پردازند. او اکنون نیز عضو هیئت‌علمی دانشگاه صداوسیما است و در زمینه‌ی ارتباطات و انقلاب اسلامی به تدریس و پژوهش می‌پردازد.
بیوگرافی علی دارابی
علی دارابی در ۳۰ آبان ۱۳۴۰ در روستایی بنام وفس، نزدیکی شهر کیمجان در استان مرکزی به دنیا آمد. او در سال ۱۳۶۹ در مقطع کارشناسی در رشته‌ی علوم سیاسی فارغ‌التحصیل شد و سپس مدرک کارشناسی‌ارشد خود را در سال ۱۳۷۲ در همان رشته از دانشکده‌ی حقوق و علوم‌سیاسی دانشگاه تهران دریافت کرد. دارابی دوره‌ی دکترای خود را در دانشگاه علوم‌تحقیقات به پایان رساند. او به حزب سیاسی ایثارگران انقلاب اسلامی گرایش دارد و با شروع کار عزت‌الله ضرغامی در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از شهریور ۱۴۰۰ به سمت قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور منصوب شده است.
فعالیت‌های علی دارابی
علی دارابی طی سال‌های ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۵ در جهاد سازندگی مسئول روابط عمومی بوده است، هچنین در ستاد مرکزی مهندسی جنگ قائم‌مقام بود. او از سال ۱۳۷۷ تا اواسط دهه‌ی ۸۰ معاون اداری و مالی، معاون پژوهش و برنامه ریزی، در ستاد شورای هماهنگی تبلیغات انقلاب اسلامی فعال بوده است.از دیگر فعالیت‌های او می‌توان به معاونت امور مجلس و استان‌های سازمان صداوسیما و همچنین سمت قائم‌مقامی صداوسیما در دهه‌ی ۸۰ اشاره کرد.
علی دارابی در دهه‌ی ۹۰ معاون سیمای سازمان صداوسیما بود و بعد از آن به‌عنوان مشاور رئیس این سازمان و مدیر بررسی تاریخی و سیاسی مؤسسه‌ی حفظ و نشر آثار مقام معظم رهبری فعالیت کرده و همچنین ریاست ستاد سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در صداوسیما را بر عهده داشته است.
از جمله اقدامات شاخص او می‌توان به تأسیس و راه‌اندازی شبکه‌های متعددی همچون نسیم، ورزش، پویا، مستند، نمایش، تماشا، سلامت و افق اشاره کرد. دارابی بر اهمیت حفظ و پاسداری از لهجه‌ها و گویش‌های متنوع ایرانی تأکید دارد و معتقد است که رسانه‌های ملی، به‌ویژه رادیو و تلویزیون، باید در ترویج و حفظ این میراث‌فرهنگی نقش فعالی ایفا کنند.
جوایز و فعالیت‌های بین‌المللی
علی دارابی با حضور در جشنواره‌ها و همایش‌های ملی و بین‌المللی بسیاری، مورد تقدیر و تحسین قرار گرفته است. از جمله افتخارات او می‌توان به دریافت نشان «مهدی‌یار» در همایش بین‌المللی مهدویت اشاره کرد. او همچنین به‌عنوان مدیر برتر و نفر اول روابط‌عمومی ایران شناخته شده و در ۵ سال پیاپی (۱۳۷۳ تا ۱۳۷۷) این عنوان را به دست آورد. علاوه بر این، دارابی نشان عالی روابط‌عمومی را از همایش روز ملی ارتباطات و روابط‌عمومی که توسط «انجمن متخصصان روابط‌عمومی» و «مؤسسه‌ی کارگزار روابط‌عمومی» برگزار شد، دریافت کرده است.
مروری بر آثار تألیفی و پژوهشی علی دارابی
کتاب جریان‌شناسی سیاسی در ایران
کتاب «جریان‌شناسی سیاسی در ایران» اثر علی دارابی یکی از آثار قابل‌توجهی است که جریانات سیاسی و اجتماعی ایران را در بزنگاه‌های مختلف تاریخ کشور مورد بررسی قرار می‌دهد. دارابی در این کتاب با تمرکز بر انقلاب اسلامی و تأکید بر اهمیت رخدادهای دینی در قرن بیستم که به‌زعم او قرنی ضد دین و با گرایش‌های سکولار بوده است، به تحلیل شرایط سیاسی ایران می‌پردازد. این اثر به تفکرات، مواضع سیاسی و شکل‌گیری احزاب مختلف در ایران پرداخته و با رویکردی انقلابی و بر اساس مبانی دینی و عقیدتی، برای مطالعه‌ی کلیه‌ی گرایش‌های سیاسی کشور قابل‌توجه و بررسی است.
کتاب آینده‌پژوهشی انقلاب اسلامی
کتاب «آینده‌پژوهشی انقلاب اسلامی» یکی دیگر از آثار مهم علی دارابی، حاصل ۴ سال مطالعه و پژوهش دقیق وی است. این اثر به تحولات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایران پرداخته و این تحولات را از منظر اندیشه‌های انقلاب اسلامی تحلیل می‌کند. دارابی در این کتاب، به چرایی و توصیف جریان‌های فعال انقلابی در زمینه‌های مختلف فرهنگی نیز می‌پردازد.
کتاب رفتار انتخاباتی در ایران
کتاب «رفتار انتخاباتی در ایران: الگوها و نظریه‌ها» اثر علی دارابی، تحلیلی جامع از اهمیت انتخابات و کنش سیاسی رأی‌دادن در جامعه‌ی ایران ارائه می‌دهد. در این کتاب، دارابی به بررسی نظریات مختلف درباره‌ی رفتار رأی‌دهندگان پرداخته و ۳ الگوی مهم را معرفی می‌کند: ۱. الگوی جامعه‌شناختی تحلیل رفتار رأی‌دهندگان؛ ۲. الگوی روان‌شناسی سیاسی در تحلیل رفتار انتخاباتی و ۳. تحلیل اقتصادی (منفعت‌محور) از رفتار رأی‌دهندگان. دارابی باتوجه‌به این الگوها، رفتار انتخاباتی در فضای سیاسی ایران و تأثیرات انتخابات بر جامعه را به‌دقت تحلیل کرده است.
کتاب گفتمان پاسخگویی
«گفتمان پاسخگویی (پرسشگری آگاهانه، پاسخگویی مسئولانه)» مجموعه مقالاتی از علی دارابی است که به پاسخگویی مسئولان به مردم و جوانب آن و همچنین انواع گوناگون ارتباط با جامعه پرداخته است. در این کتاب، به عناوین قابل توجهی چون «اهداف، ضرورت‌ها، اصول و آفات پاسخگویی»، «پاسخگویی حاکمیت و نهادهای قدرت از منظر قانون اساسی»، «پاسخگویی و پرسشگری از دیدگاه حضرت امام خمینی»، «سال پاسخگویی؛ نقش احزاب، رسانه‌ها و نهادهای مدنی»، «پرسشگری و پاسخگویی در روایات معصومین»، «زمینه‌ها، سیاست‌ها و آفات گفتمان‌های خدمت‌رسانی و پاسخگویی»، «پاسخگویی در نظام اسلامی و نظام دموکراسی لیبرال» و «حقوق و تکالیف متقابل حاکم و مردم در نظام سیاسی اسلام» پرداخته شده است.
کتاب روی خط اندیشه
کتاب «روی خط اندیشه: جستاری دوباره در اندیشه‌های شهید بهشتی و فاجعه هفتم تیر ۶۰» مجموعه‌ای از مقالات است که به بررسی شخصیت و اندیشه‌های شهید آیت‌الله محمدباقر بهشتی می‌پردازد. این مقالات شامل موضوعاتی همچون زندگانی بهشتی، حادثه‌ی هفتم تیر، اصلاح‌طلبی، لیبرالیسم، جایگاه روحانیت در نظام اسلامی، حکومت دینی، مبانی قانون اساسی و تشکل و تحزب از دیدگاه شهید بهشتی هستند. کتاب تلاش دارد تا اندیشه‌های شهید بهشتی را در قالب تحلیلی جامع از تأثیرات فکری و اجتماعی‌اش در جمهوری اسلامی ایران ارائه دهد.
نقدی بر آثار علی دارابی
علی دارابی آثار متعددی در حوزه‌های فقه، سیاست و انقلاب اسلامی دارد. دغدغه‌های اصلی او شامل بررسی مباحث فقهی و حکومت اسلامی، تحلیل جریان‌های سیاسی و اجتماعی و تبیین نظرات مختلف درباره‌ی «ولایت‌فقیه» و اندیشه‌های سیاسی انقلاب اسلامی است. آثار او به مسائل نظری و عملی سیاست، فقه حکومتی و تحلیل‌های آینده‌پژوهانه در انقلاب اسلامی پرداخته است. دارابی در آثار خود همواره به تبیین مفاهیم دینی و سیاسی می‌پردازد و به چالش‌های نظری و عملی در این حوزه‌ها پاسخ می‌دهد. ژانر آثار او بیشتر فقهی، سیاسی و اجتماعی است و بادقت علمی به مسائل کلیدی تاریخ معاصر ایران پرداخته است.
