
امروز هر کس چند برنامۀ دیجیتال روی گوشیاش دارد که میتواند با آنها تاکسی کرایه کند، غذا بخرد، هتل رزرو کند یا حتی پرستار بگیرد. این برنامهها بازی دوسربُردند: هم افرادِ نیازمند کار پیدا میکنند و هم مشتریان با حداقل هزینه به مقصودشان میرسند. «اوبر» و «ایربی.ان.بی » جزء اولینِ این استارتاپها در دنیا بودند. اما یک نگرانی بزرگ: اگر این استارتاپها، بهطمع سود بیشتر، بتوانند واسطههای دسترسی به خدمات یا همان افراد محتاج کار را حذف کنند، آنوقت چه کسی میخواهد آنها را متوقف کند؟
گاردین — از میان تمام ایدئولوژیهایی که سیلیکونولی اشاعه داده است، تکنوپوپولیسم -یعنی دادنِ قولهای توخالی دربارۀ تغییرات عظیمی که دنیای دیجیتال ایجاد خواهد کرد- از همه عجیبوغریبتر است. تکنوپوپولیسم، که وعدۀ جهانی را میدهد که کسب قدرت در آن بیدردسر و آنی است، آنقدر پیچیده و گنگ هست که بتواند شرکتهای بزرگ فناوری، استارتاپها، متخصصان ارزهای دیجیتال، و حتی احزاب سیاسی را با هم متحد کند.
تاریخچۀ تکنوپوپولیسم مبهم است، اما تاریخ دقیق رواجش را میدانیم. میتوان رد آن را تا برگزیدگان مجلۀ تایم دنبال کرد، برگزیدۀ سال ۲۰۰۶: برگزیدنِ «شما» بهعنوان شخص اول سال. «شما» یعنی میلیونها آدم معمولیای که در سالهای اولین دهۀ قرن جدید در پشتصحنۀ وب مشغول بودید و محتوایش را تولید میکردید. این گزینشْ زمینۀ تکنوپوپولیسم را عمیقاً در ناخودآگاه جمعی ما حک کرد.
درحالیکه کمکهای واقعی به سایتهایی مانند ویکیپدیا یا فلیکر نسبتاً کم بودند، ستایش آنها سبب شد سؤال دربارۀ قدرت جمعی و دوام آرمانشهر دیجیتالِ درحالظهور به تعویق بیفتد و ذهنها از چنین موضوعاتی منحرف شود. تنها پس از گذشت چند سال، دیگر آرمانشهری بر جا …