کتاب تکیه

جواد اصغری راد در کتاب تکیه، که یک پژوهش در حوزه جامعه‌شناسی و فرهنگ است، فراروایت عاشورا را از نظر کارکرد جامعه‌شناسانه‌اش در جامعه ایران بررسی کرده است.

جواد اصغری راد در مقدمه کتاب بعد از اشاره به جنبش بیداری اسلامی در منطقه خاور میانه در سال‌های اخیر نقش جنش‌های شیعی را پررنگ دانسته و دلایل آن را این گونه برشمرده است: ابتدا ایدئولوژی عاشورایی که هسته فکری شیعیان را تشکیل می‌دهد و دوم اقتدای آنان به سبک انقلاب ایرانی و تبعیت از مشی شیعیان ایران در نیل به کسب قدرت سیاسی به دنبال مطرح کردن این موضوع که شیعیان در منطقه به پا خاسته‌اند و حرکت‌های عظیمی در حال شکل‌گیری است، جواد اصغری در این کتاب با توجه به اهمیت فزاینده مکتب تشیع، سعی کرده است به تأثیر فراروایتهای زندگی امامان شیعه خصوصاً ایدئولوژی عاشورایی بر سبک زندگی فردی - اجتماعی و عرصه سیاست داخلی و خارجی ایرانیان پردازد. او در این کتاب تعریفی واضح از فراروایت ها و عناصر و ابعاد آنها داده است تا به درک مطلب مورد نظرش کمک بیشتری کرده باشد. پس از بیان کلیات، در چهار فصل باقی‌مانده فراروایت عاشورا را در عرصه فرهنگ و سیاست داخلی و خارجی ایران بررسی کرده است.

خواندن کتاب تکیه را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

علاقه‌مندان حوزه جامعه‌شناسی، مذهب و سیاست می‌توانند از مباحث این کتاب بهره ببرند.

جملاتی از کتاب تکیه

با توجه به اهمیت هویت در رفتار فردی و جمعی، برای درک سیاست خارجی اجتماع ایرانی لازم است برخی منابع هویت‌ساز ایرانی مورد بررسی قرار گیرد. هنگامی که از منابع هویت‌ساز جامعه‌ایرانی سخن به میان می‌آید منظور مجموعه نظام‌های ارزشی و هنجاری است که باعث قوام و تکوین ویژگی‌ها و خصوصیات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ملت ایران می‌شود. بطور قطع این مجموعهٔ ارزشی بایستی آن را از سایر ملت‌ها متمایز کند. همچنین باید توجه داشت که برخی جوامع می‌توانند در یک یا چند مؤلفه هویتی با یکدیگر اشتراک داشته باشند و تنها در نوع حکومت یا قلمرو جغرافیایی دچار افتراق شده باشند. در این حالت، گرچه بازهم بایستی تفاوتی میان هویت ملی آنان قائل بود اما می‌توان تشابهات رفتاری فراوانی را در عرصه روابط بین‌الملل از هر دو طرف انتظار داشت.

گرچه نویسندگان منابع هویت‌ساز جامعه‌ایرانی را در تاریخ ایران زمین، ژئوپلیتیک آن، دین اسلام و مذهب تشیع، جهان‌سوم‌گرایی و نهایتاً گفتمان انقلاب اسلامی مورد بررسی قرار داده‌اند،۱۵۶ آنچه در این بخش از کتاب مد نظر نویسنده است، بیشتر مذهب تشیع و به‌صورت خاص تأثیر فراروایت عاشورا به‌عنوان منبعی هویت‌ساز در عرصه سیاست خارجی ایران است. آن‌گونه که در ادامه این فصل بحث خواهد شد، فراروایت عاشورا علاوه بر تأثیرات چشمگیر بر تحولات سیاسی – فرهنگی داخلی جامعه‌ایرانی، به نحوی تاریخی بر رفتار بین‌المللی دولت - ملتی شیعه همانند ایران تأثیر گذاشته است