کتاب بازگشت امر سیاسی

شانتال موفه( - ۱۹۴۳)، استاد نظریه سیاسی در دانشگاه وست مینیستر است. مضمون اصلی «بازگشت امر سیاسی» ارائه تعریفی از ماهیت امر سیاسی و سیاست دموکراتیک است که اساساً درتقابل با تلقی پست مدرنیستی از سیاست یا همان «پساسیاست» قرار دارد. این تلقی در حال حاضر طیف گسترده ای را در بر می‌گیرد، از ایده «پایان تاریخ» گرفته تا نظریه های «فراسوی چپ و راست» و «ورای هژمونی»، «جامعه مدنی جهانی»، «دموکراسی جهان وطنی»، «دموکراسی گفت وگویی» و غیره. وجه اشتراک این گفتارها اغلب جوهرزدایی از سیاست و فروکاستن آن یا به اقتصاد و یا به فرهنگ است و حاصل کار نیز چیزی نیست مگر غیر سیاسی شدن فزاینده مردم و لاجرم پذیرش دربست وضع موجود. شانتال موفه در سایه دیگر نظریه پردازانی ایستاده است که مبشر بازگشت به سیاست، تلقی سیاست به منزله حوزه ای مستقل و خودآیین و ضرورت «جانبداری» سیاسی اند. موفه در این کتاب نقصان های رهیافت پساسیاسی را نشان می دهد؛ رهیافتی که معتقد است الگوی سیاست پیکارگر منسوخ شده است و اکنون زمان آن فرارسیده که فراسوی چپ و راست بیندیشیم. اما به واقع هواداران این تلقی از سیاست با تقدیس کورکورانه «گفت وگو» و «اجماع»، عملاً ستیز یا آنتاگونیسم نهفته در امراجتماعی/سیاسی را پنهان می‌سازند. به زعم موفه، باید تصدیق کرد که تمایز چپ/راست هنوز وجود دارد و کارکرد بنیادین سیاست را رقم می زند. در بخشی از کتاب می‌خوانیم: «در این کتاب قصد دارم سروقتِ دیدگاهی بروم که «عقل سلیم» را در اکثر کشورهای غربی تحت نفوذ خود قرار داده است: این تصور که آن مرحله ای از رشد اقتصادی و سیاسی که ما اکنون بدان رسیده ایم، معادل پیشرفتی بزرگ در سیر تکامل نوع بشر است و بنابراین ما باید امکاناتی را که این پیشرفت فراهم آورده است، ارج نهیم. جامعه شناسان مدعی اند ما قدم به یک «مدرنیته ثانوی» گذارده ایم که در آن، یکایک افرادِ رهاگشته از قید و بندهای جمعی اینک می‌توانند توان خویش را صرف پروراندن کثرتی از سبک های زندگی کنند، بی آن که وابستگی های منسوخ سد راهشان شود».