کتاب انسان شناسی در اندیشه کانت

کتاب انسان‌شناسی در اندیشه کانت نوشته مرتضی روحانی راوری اثری پژوهشی درباره جایگاه و معنای انسان‌شناسی در فلسفه ایمانوئل کانت است. این کتاب با رویکردی تحلیلی، به بررسی ریشه‌ها، ساختار و مفاهیم کلیدی انسان‌شناسی فلسفی در اندیشه کانت می‌پردازد و تلاش می‌کند جایگاه این بخش از فلسفه کانت را در کنار سایر آثار و نظریات او روشن کند. نویسنده با تکیه‌بر منابع اصلی و درس‌گفتارهای کانت، به تبیین تفاوت‌های انسان‌شناسی پراگماتیک، فیزیولوژیک و عقلی می‌پردازد و نقش این مباحث را در شکل‌گیری نظریه اخلاق و شناخت کانت بررسی می‌کند. نشر امیرکبیر آن را منتشر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب انسان شناسی در اندیشه کانت

کتاب انسان‌شناسی در اندیشه کانت با تمرکز بر اندیشه‌های ایمانوئل کانت، به یکی از کمتر شناخته‌شده‌ترین ابعاد فلسفه او یعنی انسان‌شناسی می‌پردازد. مرتضی روحانی راوری در این کتاب، ابتدا زمینه تاریخی و فلسفی شکل‌گیری انسان‌شناسی فلسفی را شرح داده و سپس جایگاه این شاخه را در میان سایر علوم انسانی و فلسفی روشن می‌کند. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا با مروری بر تاریخچه تدریس انسان‌شناسی توسط کانت و دلایل اهمیت این حوزه آغاز می‌شود و سپس به تبیین مفاهیم کلیدی مانند نفس، اراده، آگاهی، لذت، الم و سرشت انسانی می‌پردازد. در ادامه، تفاوت‌های انسان‌شناسی پراگماتیک با سایر شاخه‌های علوم انسانی و همچنین تأثیر اندیشمندان پیشین بر کانت بررسی شده است. بخش‌هایی از کتاب به مقایسه دیدگاه کانت با ارسطو و دیگر فیلسوفان کلاسیک اختصاص یافته تا تمایزات رویکرد کانت نسبت به سنت‌های پیشین آشکار شود. نویسنده با ترجمه و نقل بخش‌هایی از منابع اصلی، تلاش کرده است تا خواننده را با فضای فکری و روش‌شناسی انسان‌شناسی فلسفی آشنا کند و نشان دهد که چگونه این حوزه می‌تواند پلی میان علوم تجربی و فلسفه اخلاق باشد.

خلاصه کتاب انسان شناسی در اندیشه کانت

کتاب انسان‌شناسی در اندیشه کانت با بررسی دقیق آثار و درس‌گفتارهای کانت، به واکاوی جایگاه انسان‌شناسی در منظومه فکری او می‌پردازد. نویسنده ابتدا نشان می‌دهد که کانت چهار پرسش بنیادین را محور فلسفه خود قرار داده است: چه می‌توانم بدانم؟ چه باید انجام دهم؟ به چه چیزی می‌توانم امید داشته باشم؟ و انسان چیست؟ کانت معتقد است که پاسخ به سه پرسش نخست، در نهایت به پرسش چهارم بازمی‌گردد و به همین دلیل انسان‌شناسی را بنیادی‌ترین بخش فلسفه خود می‌داند. در این کتاب، انسان‌شناسی از منظر کانت به دو شاخه تجربی و عقلی تقسیم می‌شود. انسان‌شناسی تجربی خود به دو بخش فیزیولوژیک و پراگماتیک تقسیم شده است. بخش فیزیولوژیک به بررسی انسان به‌عنوان موجودی طبیعی می‌پردازد، در حالی که بخش پراگماتیک انسان را به‌عنوان موجودی مختار و شهروند جهان بررسی می‌کند. کانت در این رویکرد، قوای نفس را به سه دسته اراده، آگاهی و لذت/الم تقسیم می‌کند و آن‌ها را با قوای شناخت (عقل، فهم، احساس) تطبیق می‌دهد. کتاب به تفصیل به پیش‌زمینه‌های سرشتی انسان از نگاه کانت می‌پردازد: پیش‌زمینه حیوان بودن (صیانت نفس، تکثیر نوع، گرایش اجتماعی)، پیش‌زمینه تکنیکی (مهارت و خرد)، پیش‌زمینه پراگماتیک (ظرفیت تمدن و فرهنگ) و پیش‌زمینه اخلاقی (حس وظیفه و اخلاق). نویسنده توضیح می‌دهد که کانت چگونه تعلیم و تربیت را عامل اصلی رشد این پیش‌زمینه‌ها می‌داند و معتقد است که انسان تنها از طریق آموزش و پرورش به انسانیت کامل می‌رسد. در بخش‌های دیگر، تفاوت انسان‌شناسی پراگماتیک با روان‌شناسی، جغرافیای طبیعی و انسان‌شناسی فیزیولوژیک بررسی شده و نقش مشاهده، تجربه و منابع فرهنگی در شناخت انسان مورد بحث قرار گرفته است. کتاب همچنین به اهمیت دانش جهانی، مفهوم پراگماتیک و عاقبت‌اندیشی در اندیشه کانت می‌پردازد و نشان می‌دهد که انسان‌شناسی فلسفی چگونه می‌تواند به فهم بهتر سرشت انسانی و جایگاه او در جهان کمک کند.

چرا باید کتاب انسان شناسی در اندیشه کانت را بخوانیم؟

این کتاب با تمرکز بر یکی از ابعاد کمتر بررسی‌شده فلسفه کانت، فرصتی فراهم می‌کند تا خواننده با ریشه‌ها و ساختار انسان‌شناسی فلسفی آشنا شود. ویژگی شاخص آن، پرداختن به مفاهیم کلیدی مانند نفس، اراده، سرشت انسانی و نقش تعلیم و تربیت در شکل‌گیری انسان است. نویسنده با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، تفاوت‌های انسان‌شناسی کانت با سنت‌های فلسفی پیشین را روشن کرده و نشان داده است که چگونه این حوزه می‌تواند پلی میان علوم تجربی و فلسفه اخلاق باشد. مطالعه این کتاب به درک عمیق‌تر از جایگاه انسان در فلسفه مدرن و ارتباط میان اخلاق، شناخت و سرشت انسانی کمک می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به علاقه‌مندان فلسفه، دانشجویان و پژوهشگران حوزه علوم انسانی، کسانی که دغدغه شناخت سرشت انسان و جایگاه او در جهان را دارند و افرادی که به مباحث اخلاق، تعلیم و تربیت و فلسفه مدرن علاقه‌مندند پیشنهاد می‌شود.