کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت ها)

کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت‌ها) نوشته جیمز واتسون، تانیا بیکر، استفن بل، الکساندر گان، مایکل لوین، ریچارد لوزیک و ترجمه ارسطو بدویی دلفارد، علی ریاحی، کبری زکی خان، مهرنوش فتحی، محمدرضا قرائتی، بهرام میرحبیبی، هاشم یعقوبی و معصومه یوسفی نژاد توسط خانه زیست‌شناسی منتشر شده است. این فصل به بررسی تنظیم رونویسی در سلول‌های یوکاریوتی می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، تفاوت‌ها و شباهت‌های این فرایند را نسبت به پروکاریوت‌ها واکاوی می‌کند. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هم برای دانشجویان زیست‌شناسی و هم پژوهشگران حوزه‌ی ژنتیک مولکولی قابل‌استفاده است. کتاب حاضر با ارائه‌ی مثال‌ها و نمودارهای متعدد، مفاهیم پیچیده را قابل‌فهم‌تر کرده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت ها)

کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت‌ها) به یکی از بنیادی‌ترین و پیچیده‌ترین مباحث زیست‌شناسی مولکولی می‌پردازد. نویسندگان با بهره‌گیری از جدیدترین یافته‌ها و پژوهش‌های علمی، ساختار و عملکرد ماشین رونویسی یوکاریوتی را با جزئیات بررسی کرده‌اند. این فصل ضمن مقایسه با تنظیم رونویسی در پروکاریوت‌ها، به نقش نوکلئوزوم‌ها، پروتئین‌های تنظیمی، جایگاه‌های اتصال و عناصر تنظیمی گسترده در ژن‌های یوکاریوتی اشاره کرده است. همچنین این اثر به تفاوت‌های ساختاری و عملکردی فعال‌کننده‌ها و بازدارنده‌ها و نحوه‌ی تعامل آن‌ها با ماشین رونویسی پرداخته است. کتاب حاضر با ارائه‌ی مثال‌هایی از مخمر تا پستانداران نشان می‌دهد که چگونه اصول پایه‌ای تنظیم ژن در موجودات مختلف حفظ شده و درعین‌حال پیچیدگی‌های بیشتری در موجودات پرسلولی ایجاد شده است. ساختار فصل به‌گونه‌ای است که ابتدا مفاهیم پایه را مطرح می‌کند و سپس با ورود به جزئیات مولکولی، خواننده را با روندهای تنظیمی و نقش عناصر مختلف در بیان ژن آشنا می‌سازد. نویسندگان تلاش کرده‌اند تا با استفاده از نمودارها، جدول‌ها و توضیحات مرحله‌به‌مرحله، درک عمیق‌تری از فرایندهای تنظیمی ارائه دهند.

خلاصه کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت ها)

این فصل از کتاب به بررسی تنظیم رونویسی در یوکاریوت‌ها اختصاص دارد و با مقایسه‌ای میان پروکاریوت‌ها و یوکاریوت‌ها آغاز می‌شود. نویسندگان ابتدا به پیچیدگی ماشین رونویسی یوکاریوتی اشاره کرده و نقش نوکلئوزوم‌ها و پروتئین‌های هیستونی را در کنترل دسترسی به ژن‌ها توضیح داده‌اند. در ادامه تفاوت‌های اساسی میان تعداد و آرایش جایگاه‌های اتصال تنظیمی در ژن‌های یوکاریوتی و پروکاریوتی مطرح شده؛ به‌طوری‌که در یوکاریوت‌ها، عناصر تنظیمی می‌توانند هزاران نوکلئوتید از محل پروموتر فاصله داشته باشند و شامل ده‌ها جایگاه اتصال باشند. در بخش‌های بعدی، انواع پروتئین‌های تنظیمی شامل فعال‌کننده‌ها و بازدارنده‌ها معرفی شده و ساختارهای مختلف دمین‌های متصل‌شونده به DNA مانند هومئودمین، انگشت روی، زیپ لوسین و مارپیچ - حلقه - مارپیچ بررسی شده است. نویسندگان نشان داده‌اند که نواحی فعال‌کننده اغلب فاقد ساختار مشخص هستند و بیشتر براساس محتوای آمینواسیدی طبقه‌بندی می‌شوند. همچنین نقش فعال‌کننده‌ها در به‌کارگیری ماشین رونویسی و تغییر ساختار کروماتین برای تسهیل آغاز رونویسی مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت، فصل با توضیح نحوه‌ی عملکرد عناصر تنظیمی دور از ژن مانند تشدیدکننده‌ها و عایق‌ها و اهمیت تلفیق پیام‌ها و کنترل ترکیبی در بیان ژن‌های یوکاریوتی به پایان می‌رسد. این فصل با ارائه‌ی مثال‌های متعدد از مخمر تا پستانداران، تصویری جامع از پیچیدگی و تنوع تنظیم رونویسی در یوکاریوت‌ها ارائه می‌دهد.

چرا باید کتاب ژنتیک مولکولی واتسون؛ جلد دوم (فصل هفدهم، تنظیم رونویسی در یوکاریوت ها) را بخوانیم؟

این فصل از کتاب ژنتیک مولکولی واتسون برای کسانی که به‌دنبال درک عمیق و ساختاری از تنظیم بیان ژن در یوکاریوت‌ها هستند، منبعی سودمند به شمار می‌آید. ویژگی شاخص این فصل پرداختن به جزئیات مولکولی و ارائه‌ی مقایسه‌های روشن میان پروکاریوت‌ها و یوکاریوت‌هاست که به فهم بهتر تفاوت‌ها و شباهت‌های اساسی کمک می‌کند. همچنین توضیح انواع دمین‌های پروتئینی و نقش آن‌ها در شناسایی جایگاه‌های تنظیمی به خواننده امکان می‌دهد تا ارتباط میان ساختار و عملکرد را بهتر درک کند. استفاده از مثال‌های متنوع و نمودارهای آموزشی، یادگیری مفاهیم پیچیده را تسهیل کرده است. این فصل نه‌تنها برای دانشجویان و پژوهشگران زیست‌شناسی، بلکه برای علاقه‌مندان به ژنتیک و بیولوژی مولکولی سودمند است و به آن‌ها کمک می‌کند تا با جدیدترین مفاهیم و تکنیک‌های تنظیم ژن آشنا شوند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این فصل به دانشجویان زیست‌شناسی، ژنتیک، بیوشیمی و رشته‌های مرتبط، پژوهشگران حوزه‌ی ژنتیک مولکولی و افرادی که به‌دنبال درک سازوکارهای تنظیم بیان ژن در یوکاریوت‌ها هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین این اثر برای کسانی که قصد دارند در زمینه‌ی بیوتکنولوژی یا پزشکی مولکولی فعالیت کنند، مفید است.