کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول)

کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول) نوشته‌ی حجت روح‌اللهی، اثری پژوهشی در حوزه‌ی اقتصاد اسلامی است که توسط انتشارات دانشگاه امام صادق منتشر شده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی و موضوع‌محور، به بررسی اصول و مبانی اقتصادی برگرفته از آیات قرآن کریم می‌پردازد و تلاش می‌کند نقش باورهای اعتقادی و ارزش‌های اخلاقی را در رفتارهای اقتصادی انسان و جامعه اسلامی تبیین کند. نویسنده با بهره‌گیری از روش تفسیر موضوعی و تحلیل آیات اقتصادی قرآن، سه حوزه‌ی اصلی اقتصاد یعنی تولید، توزیع و مصرف را محور بحث قرار داده و اصول اخلاقی، ارزشی و اجرایی حاکم بر هر یک را به تفکیک بررسی کرده است. این اثر، ضمن ارائه‌ی تعاریف کلیدی و مفاهیم پایه‌ای اقتصاد از منظر قرآن، به دنبال شناسایی خطوط کلی ارزش‌ها و هنجارهای اقتصادی در فرهنگ اسلامی است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول)

کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول) به قلم حجت روح‌اللهی، اثری است که با هدف تبیین و تحلیل اصول اقتصادی برگرفته از قرآن کریم نگاشته شده است. این کتاب در قالب شش فصل تنظیم شده و هر فصل به یکی از ابعاد اقتصاد اسلامی می‌پردازد. ساختار کتاب به گونه‌ای است که ابتدا کلیات و مفاهیم پایه‌ای اقتصاد و واژگان کلیدی را شرح می‌دهد و سپس به بررسی نقش اصول اعتقادی همچون خداباوری، معادباوری، عدالت، سنت‌های الهی و رزاقیت الهی در اقتصاد و رفتارهای اقتصادی می‌پردازد. در ادامه، اصول قرآنی حاکم بر سه حوزه‌ی تولید، توزیع و مصرف به تفکیک و در دو بخش اخلاقی-ارزشی و اجرایی-کاربردی تحلیل می‌شود. نویسنده با استناد به آیات قرآن و بهره‌گیری از منابع تفسیری و آثار اندیشمندان اقتصاد اسلامی، تلاش کرده است تا تصویری نظام‌مند و جامع از اقتصاد اسلامی ارائه دهد. این کتاب بیشتر به جنبه‌های ارزشی و هنجاری اقتصاد می‌پردازد و از ورود به مباحث اثباتی و تجربی علم اقتصاد پرهیز کرده است. در نهایت، جمع‌بندی و پیشنهادهایی برای ادامه‌ی پژوهش در این حوزه ارائه شده است.

خلاصه کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول)

کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول) با مقدمه‌ای درباره‌ی اهمیت اقتصاد سالم و عدالت اجتماعی در جوامع معاصر آغاز می‌شود و نقش آموزه‌های اسلامی را در تحقق رفاه و سعادت دنیوی و اخروی انسان برجسته می‌سازد. نویسنده در فصل نخست، ضمن تعریف مفاهیم کلیدی مانند اقتصاد، مکتب اقتصادی، نظام اقتصادی و اصول، به تفاوت میان اصول اخلاقی-ارزشی و اصول اجرایی-کاربردی اشاره می‌کند و جایگاه هر یک را در ساختار اقتصاد اسلامی توضیح می‌دهد. در فصل دوم، پنج اصل اعتقادی مهم که بر اقتصاد و رفتارهای اقتصادی تأثیرگذارند، بررسی شده‌اند: خداباوری، معادباوری، عدالت، اعتقاد به سنت‌های الهی و باور به رزاقیت خداوند. هر یک از این اصول با استناد به آیات قرآن تحلیل شده و نقش آن‌ها در ساماندهی رفتارهای اقتصادی جامعه تبیین گردیده است. برای نمونه، خداباوری و تقوا به عنوان زمینه‌ساز نزول برکات الهی و بهبود وضعیت اقتصادی معرفی شده‌اند و کفر و ناسپاسی به عنوان عوامل تنگدستی و ناامنی اقتصادی شناخته شده‌اند. عدالت نیز در سه سطح تکوینی، تشریعی و جزایی مورد بحث قرار گرفته و آثار آن در تولید، توزیع و مصرف ثروت بررسی شده است. در فصل‌های بعدی، اصول قرآنی حاکم بر تولید، توزیع و مصرف به تفکیک و در دو بخش اخلاقی-ارزشی و اجرایی-کاربردی تحلیل می‌شوند. در حوزه‌ی تولید، ارزشمندی کار، آبادانی زمین، رعایت کیفیت و تعاون از جمله اصول اخلاقی مطرح شده‌اند و تأمین معاش مردم و استقلال اقتصادی به عنوان اصول اجرایی مورد توجه قرار گرفته‌اند. در بخش توزیع، تأمین اجتماعی، انفاق، قرض‌الحسنه و توجه به محرومان به عنوان اصول اخلاقی و ایجاد فرصت‌های برابر، اجتناب از تکاثر و فقرزدایی به عنوان اصول اجرایی بررسی شده‌اند. در حوزه‌ی مصرف نیز شکرگزاری، قناعت، پرهیز از تجمل‌گرایی و اسراف، رعایت اعتدال و محدودیت‌های مصرف از منظر قرآن تحلیل شده‌اند. در سراسر کتاب، نویسنده با استناد به آیات و روایات، تلاش کرده است تا نشان دهد که اقتصاد اسلامی نه‌تنها به رفاه مادی بلکه به تعالی معنوی و اخلاقی انسان نیز توجه دارد و اصول اقتصادی قرآن، ابزاری برای تحقق عدالت، امنیت و رشد پایدار در جامعه اسلامی به شمار می‌آیند.

چرا باید کتاب تدبر اقتصادی در قرآن کریم (جلد اول) را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و موضوع‌محور، به بررسی نظام‌مند اصول اقتصادی قرآن پرداخته و تلاش کرده است تا پیوند میان باورهای اعتقادی و رفتارهای اقتصادی را روشن سازد. یکی از ویژگی‌های شاخص این اثر، تفکیک دقیق میان اصول اخلاقی-ارزشی و اجرایی-کاربردی در سه حوزه‌ی تولید، توزیع و مصرف است که به خواننده امکان می‌دهد ساختار اقتصاد اسلامی را به‌صورت منسجم و قابل فهم دنبال کند. همچنین، استفاده از آیات قرآن و منابع تفسیری معتبر، به کتاب اعتبار و استحکام بخشیده است. مطالعه‌ی این اثر، دیدگاهی تازه درباره‌ی نقش دین در ساماندهی اقتصاد و اهمیت ارزش‌های معنوی در توسعه‌ی پایدار ارائه می‌دهد و می‌تواند به فهم بهتر جایگاه عدالت، تعاون، قناعت و شکرگزاری در اقتصاد اسلامی کمک کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

خواندن این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران اقتصاد اسلامی، علاقه‌مندان به مطالعات قرآنی، فعالان حوزه‌ی تعلیم و تربیت دینی و کسانی که به دنبال درک عمیق‌تر پیوند میان ارزش‌های دینی و مسائل اقتصادی هستند، پیشنهاد می‌شود. همچنین برای کسانی که دغدغه‌ی عدالت اجتماعی، فقرزدایی و توسعه‌ی اخلاق‌محور دارند، این اثر می‌تواند مفید باشد.