کتاب هیدروپلیتیک های فروملی

کتاب الکترونیکی «هیدروپلیتیک‌های فروملی (تعارض، همکاری و نهادسازی)» نوشتهٔ اسکات ام. مور و با ترجمهٔ افشین متقی و یوسف خلج امیرحسینی، توسط نشر دانشگاه خوارزمی منتشر شده است. این اثر به بررسی چالش‌ها و پویایی‌های مدیریت منابع آب در سطوح زیرملی، با تمرکز بر تعارض‌ها، همکاری‌ها و نقش نهادسازی در حوضه‌های آبریز مشترک می‌پردازد. کتاب حاضر در دستهٔ ناداستان علمی-تحلیلی قرار می‌گیرد و به موضوعات جغرافیای سیاسی، سیاست‌گذاری زیست‌محیطی و مدیریت منابع آب می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب هیدروپلیتیک های فروملی

«هیدروپلیتیک‌های فروملی (تعارض، همکاری و نهادسازی)» اثری پژوهشی و تحلیلی است که به بررسی سیاست و مدیریت منابع آب در سطح زیرملی می‌پردازد. اسکات ام. مور، نویسندهٔ کتاب، با رویکردی تطبیقی، نمونه‌هایی از کشورهای مختلف مانند ایالات متحده، هند، چین و فرانسه را بررسی کرده است تا نشان دهد چگونه تعارض‌ها و همکاری‌ها بر سر منابع آب مشترک درون مرزهای یک کشور شکل می‌گیرند. این کتاب ساختاری منظم دارد و ابتدا مفاهیم نظری مرتبط با هیدروپلیتیک، تمرکززدایی، هویت‌بخشی و ساختار فرصت‌های سیاسی را شرح می‌دهد و سپس با مطالعات موردی، این مفاهیم را در بسترهای مختلف به تصویر می‌کشد. اثر حاضر در قالب ناداستان دانشگاهی و تحلیلی نوشته شده و برای پژوهشگران، سیاست‌گذاران و علاقه‌مندان به حوزهٔ آب و محیط‌زیست، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید. نویسنده تلاش کرده است با تحلیل تاریخی و تطبیقی، نقش نهادها، گروه‌های اجتماعی و ساختارهای سیاسی را در شکل‌گیری تعارض یا همکاری بر سر آب روشن کند و به این پرسش پاسخ دهد که چرا برخی کشورها یا مناطق در مدیریت منابع آب موفق‌تر از دیگران عمل می‌کنند.

خلاصه کتاب هیدروپلیتیک های فروملی

این کتاب با تمرکز بر پویایی‌های تعارض و همکاری در مدیریت منابع آب مشترک در سطح زیرملی، به بررسی این موضوع می‌پردازد که چرا و چگونه اختلافات بر سر آب درون کشورها، به‌ویژه بین استان‌ها، ایالت‌ها یا مناطق مختلف، شکل می‌گیرد و چه عواملی می‌تواند به همکاری یا تشدید تعارض منجر شود. اسکات ام. مور در «هیدروپلیتیک‌های فروملی» نشان می‌دهد که برخلاف تصور رایج دربارهٔ جنگ‌های آبی بین‌المللی، بیشتر تعارضات آب در سطح داخلی کشورها رخ می‌دهد و این تعارضات اغلب ریشه در هویت‌های محلی، قومیتی، اقتصادی و ساختارهای نهادی دارند. کتاب تأکید دارد که کمبود آب یا موقعیت جغرافیایی به‌تنهایی عامل اصلی تعارض نیست، بلکه هویت‌بخشی و ساختارهای سیاسی و نهادی، نقش کلیدی در شکل‌گیری و تداوم اختلافات دارند. تمرکززدایی سیاسی، خودمختاری مناطق و ضعف یا قدرت نهادهای محلی، می‌تواند زمینه‌ساز همکاری یا رقابت بر سر منابع آب شود. نویسنده با تحلیل مطالعات موردی از کشورهای مختلف، نشان می‌دهد که وجود نهادهای اقدام جمعی و مشارکت اشخاص ثالث (مانند سازمان‌های غیردولتی یا دولت مرکزی) می‌تواند به کاهش تنش‌ها و تقویت همکاری کمک کند. در نهایت، کتاب بر این نکته تأکید می‌کند که مدیریت موفق منابع آب مشترک، نیازمند اصلاح نهادهای سیاسی و فنی، مشارکت جامعه مدنی و ایجاد سازوکارهای همکاری پایدار است. این اثر با ارائهٔ چارچوبی نظری و تجربی، به درک بهتر پیچیدگی‌های هیدروپلیتیک فروملی و راهکارهای مقابله با چالش‌های آن کمک می‌کند.

چرا باید کتاب هیدروپلیتیک های فروملی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و تطبیقی، به یکی از مهم‌ترین چالش‌های قرن حاضر یعنی مدیریت منابع آب مشترک در سطح زیرملی می‌پردازد. «هیدروپلیتیک‌های فروملی» با بررسی نمونه‌های واقعی از کشورهای مختلف، نشان می‌دهد که تعارضات آب نه‌تنها در سطح بین‌المللی، بلکه به‌شدت درون کشورها و بین مناطق مختلف نیز رخ می‌دهد. اثر حاضر با تبیین نقش نهادها، هویت‌های محلی و ساختارهای سیاسی، به خواننده کمک می‌کند تا پیچیدگی‌های سیاست‌گذاری آب را بهتر درک کند و اهمیت نهادسازی و همکاری را در حل این تعارضات دریابد. این کتاب برای کسانی که دغدغهٔ محیط‌زیست، سیاست‌گذاری منابع طبیعی و توسعه پایدار دارند، منبعی غنی از تحلیل‌ها و تجربیات جهانی فراهم می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای پژوهشگران و دانشجویان رشته‌های جغرافیای سیاسی، محیط‌زیست، علوم سیاسی و مدیریت منابع آب مناسب است. همچنین سیاست‌گذاران، مدیران حوزه آب و فعالان اجتماعی که با چالش‌های تعارضات آبی و حکمرانی منابع طبیعی مواجه‌اند، می‌توانند از مطالب آن بهره‌مند شوند. این اثر به‌ویژه برای کسانی که به دنبال راهکارهایی برای مدیریت تعارضات آب در سطوح محلی و ملی هستند، توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب هیدروپلیتیک های فروملی

«دهه‌های اخیر شاهد فشارهای فزاینده‌ای بر منابع آبی مناطق خشک و نیمه‌خشک دنیا مانند غرب ایالات متحده، شمال چین و خاورمیانه و همچنین مناطقی که قبلاً دارای آب فراوانی بودند از جمله جنوب‌شرقی ایالات متحده، جنوب هند و حتی انگلستان بوده است. براساس یک نظرسنجی از رهبران جهانی که توسط «مجمع جهانی اقتصاد» در سال ۲۰۱۵ انجام شده است، در حالی که مسائلی مانند آلودگی و سیل روزبه‌روز حادتر می‌شوند، کمبود آب از بزرگ‌ترین خطرات و چالش‌ها برای توسعه جهان شناسایی و معرفی گردیده است. در میان این چالش‌ها، محققان، سیاست‌گذاران و عموم مردم نگرانی‌های فزاینده‌ای را از بروز درگیری بین کشورها و گروه‌های اجتماعی بر سر منابع آبی مشترک ابراز کرده‌اند. البته این نگرانی‌ها قابل درک است زیرا هیچ منبع دیگری به اندازه آب، توجهات و اشتیاق را برنمی‌انگیزد. از سوی دیگر مدیریت و حکمرانی آن ذاتاً مستلزم هدایت ایده‌های بحث‌برانگیز از جمله رعایت عدالت، انصاف و برابری در دسترسی به این منبع حیاتی است. با این حال، از میان همه علل بالقوه اختلاف و درگیری بین مردم و ملت‌ها، تعداد کمی از آنها به اندازه موضوع آب اشتباه درک و تفسیر شده‌اند. از لحاظ تاریخی، موارد درگیری بین کشورها بر سر آب بسیار نادر بوده است. در این میان، درگیری‌ها و مناقشات سیاسی مداوم بین مصرف‌کنندگان آب در سطح محلی یا فروملی، به‌ویژه در آنجا که حوزه‌های قضایی-سیاسی مانند ایالت‌ها یا استان‌های مختلف را دربرمی‌گیرد، بسیار رایج‌تر و از نظر اقتصادی و اجتماعی مخرب‌تر است. این کشمکش‌ها، که در این کتاب آنها را «هیدروپلیتیک فروملی» نامیده‌ام، تاکنون کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است.»