کتاب آیین نگارش و ویرایش

کتاب «آیین نگارش و ویرایش» نوشتهٔ علی‌محمد پشت‌دار و با ویراستاری علمی سیدمهدی خیراندیش، اثری آموزشی در حوزهٔ زبان و ادبیات فارسی است که نشر دانشگاه پیام نور آن را منتشر کرده است. این کتاب به‌عنوان منبع درسی برای دانشجویان رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی طراحی شده و به آموزش اصول نگارش، ساختار زبان، انواع نوشته و مبانی ویرایش می‌پردازد. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب آیین نگارش و ویرایش

«آیین نگارش و ویرایش» اثری آموزشی و دانشگاهی است که به‌صورت درسنامه برای دانشجویان کارشناسی زبان و ادبیات فارسی تدوین شده است. علی‌محمد پشت‌دار، نویسندهٔ کتاب، با تکیه‌بر تجربهٔ تدریس و پژوهش در حوزهٔ زبان فارسی، اثری جامع دربارهٔ اصول نگارش و ویرایش فراهم آورده است. ساختار کتاب به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: بخش نخست به آیین نگارش و بخش دوم به ویرایش و ویراستاری اختصاص دارد. هر بخش شامل فصل‌هایی است که به‌صورت گام‌به‌گام، مفاهیم پایه‌ای و پیشرفتهٔ نگارش و ویرایش را آموزش می‌دهد. این کتاب با رویکردی آموزشی و تحلیلی، نه‌تنها به مباحث نظری می‌پردازد، بلکه مثال‌ها و نمونه‌هایی از متون ادبی و علمی را نیز بررسی می‌کند تا خواننده با کاربرد عملی مفاهیم آشنا شود. «آیین نگارش و ویرایش» به‌عنوان منبعی برای آموزش نگارش و ویرایش در دانشگاه پیام نور و سایر مراکز آموزشی مورد استفاده قرار می‌گیرد و تلاش دارد مهارت‌های نوشتاری و ویرایشی دانشجویان را تقویت کند.

خلاصه کتاب آیین نگارش و ویرایش

این کتاب با هدف آموزش اصول نگارش و ویرایش، ابتدا به فلسفهٔ نوشتن و نقش زبان در تمدن بشری می‌پردازد و اهمیت انتقال تجربه و دانش از طریق نوشتار را برجسته می‌کند. در بخش نخست، انواع نوشته‌ها مانند گزارش، مقاله، داستان، نمایشنامه، سفرنامه، زندگی‌نامه، خاطره، قصه، حکایت، افسانه و رمان معرفی می‌شوند و ویژگی‌های هریک به‌تفصیل شرح داده می‌شود. سپس، اجزای زبان، ساختار کلمات و جمله‌ها و تفاوت میان زبان گفتار و نوشتار بررسی می‌شود. کتاب به موضوعاتی چون کاربرد مجاز، ارزش ادبی مجاز، شیوه‌های پرورش معانی ثانوی در جمله، جمله‌های انشایی و خبری، فصاحت و بلاغت، ایجاز و اطناب و نقش آن‌ها در نگارش می‌پردازد. در ادامه، شگردهای گسترش کلام مانند تعریف، مقایسه، تمثیل، مناظره، بسط افعال و اعمال، استفاده از آرایه‌های لفظی و معنوی، حسن تعلیل، مبالغه، ایهام، طباق، تجاهل‌العارف و براعت استهلال آموزش داده می‌شود. کتاب تأکید دارد که نگارش موفق نیازمند شناخت مقتضای حال مخاطب، رعایت ایجاز و اطناب و استفادهٔ مناسب از شگردهای زبانی است. در بخش دوم، مبانی ویرایش و ویراستاری مطرح می‌شود. تعریف ویرایش، انواع ویراستار، وظایف ویراستار، مراحل عملی ویرایش، معیارهای ارزیابی دست‌نوشته، همکاری با مؤلف و مترجم، نمونه‌خوانی و نسخه‌پردازی از جمله مباحث این بخش هستند. همچنین، تفاوت ویرایش آثار علمی، ادبی، ترجمه‌ای و تصحیحی بررسی می‌شود و توصیه‌هایی برای ویراستاران ارائه می‌گردد. در مجموع، «آیین نگارش و ویرایش» تلاش می‌کند تا دانشجویان را با مبانی نظری و عملی نگارش و ویرایش آشنا کند و مهارت‌های لازم برای تولید و اصلاح متون فارسی را در آن‌ها پرورش دهد.

چرا باید کتاب آیین نگارش و ویرایش را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب برای کسانی که به دنبال تقویت مهارت‌های نگارشی و ویرایشی هستند، فرصتی فراهم می‌کند تا با اصول بنیادین و تکنیک‌های پیشرفتهٔ نوشتن و ویرایش آشنا شوند. «آیین نگارش و ویرایش» با ارائهٔ مثال‌های متنوع از متون ادبی و علمی، به خواننده کمک می‌کند تا تفاوت میان سبک‌های مختلف نوشتار را درک کند و بتواند متون خود را به‌صورت دقیق‌تر و مؤثرتر بنویسد یا ویرایش کند. این کتاب نه‌تنها به جنبه‌های نظری می‌پردازد، بلکه راهکارهایی برای حل مشکلات رایج در نگارش و ویرایش ارائه می‌دهد و به‌ویژه برای دانشجویان و علاقه‌مندان به زبان و ادبیات فارسی منبعی قابل اتکا به‌شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی، معلمان و مدرسان زبان، ویراستاران، نویسندگان و هر کسی که به بهبود مهارت‌های نگارش و ویرایش علاقه‌مند است، مناسب است. همچنین برای افرادی که در حوزهٔ تولید محتوا، ترجمه یا تصحیح متون فعالیت دارند و به دنبال ارتقای کیفیت نوشتار خود هستند، کاربردی خواهد بود.

بخشی از کتاب آیین نگارش و ویرایش

«نوشتن خواه هنری خواه علمی حاصل دو ساحت علم و عمل است. علم شامل مجموعه داشته‌ها و عوالمی است که فرد در طول زندگی با حواس پنج‌گانه و عقل آموخته و در خزانة فکری و فرهنگی خود به امانت سپرده است. عمل مجموعه مهارت‌ها و روش‌هایی است که فرد برای رسیدن به حقایق و کمالات اندیشگی، آموخته یا خود ابداع کرده است. هر کتاب یا مقاله با هر سطر و بند در یک نوشته آیتی معجزه‌گون و شگفتی بی‌مانند است که فقط اثر انگشت صاحب آن اثر را دارد و هر کس بخواهد آن را جعل کند، رسوا می‌شود و عرض خود برده است؛ نویسنده‌ها خداوندانی هستند که خود را به مطلق هستی و هستی مطلق رسانده‌اند و سند ماندگاری و جاودانگی خود را در جهان ثبت کرده‌اند. نوشته‌ها هم آثار ماندگاری از عالم مطلق و حقایق هستی‌ست که با قلم از لوح محفوظ اندیشهٔ ملفان بر صفحه و صحنهٔ عالم نمایان گشته است.»