کتاب حل مساله ریاضی

کتاب الکترونیکی «حل مسالهٔ ریاضی» نوشتهٔ آلن شونفیلد و ترجمهٔ پروانه امیری‌پور اثری تخصصی در حوزهٔ آموزش ریاضی است که نشر رشد فرهنگ آن را منتشر کرده است. این کتاب به بررسی عمیق فرایند حل مساله در ریاضیات می‌پردازد و با رویکردی پژوهشی، رفتار و تفکر ریاضی دانشجویان و اساتید را در مواجهه با مسائل غیرمعمول تحلیل می‌کند. «حل مسالهٔ ریاضی» برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های آموزش ریاضی و علوم تربیتی و علاقه‌مندان به روش‌شناسی حل مساله، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب حل مساله ریاضی

«حل مسالهٔ ریاضی» اثری ناداستان و دانشگاهی است که به بررسی ابعاد نظری و تجربی حل مساله در ریاضیات می‌پردازد. آلن شونفیلد، نویسندهٔ کتاب، با تکیه‌بر پژوهش‌های میدانی و تحلیل رفتار دانشجویان و اساتید، تلاش کرده است تا فرایندهای ذهنی و راهبردهای حل مساله را واکاوی کند. ساختار کتاب شامل دو بخش اصلی است: بخش نخست به مباحث نظری و چارچوب‌های تحلیلی اختصاص دارد و بخش دوم به مطالعات تجربی و داده‌های واقعی از جلسات حل مساله می‌پردازد. در این کتاب، مفاهیمی مانند منابع دانش، رهیافت‌ها، کنترل و نظام باورها به‌عنوان چهار ستون اصلی رفتار حل مساله معرفی شده‌اند. شونفیلد با ارائهٔ مثال‌های متنوع و تحلیل دقیق عملکرد حل‌کنندگان، نشان می‌دهد که موفقیت در حل مسائل ریاضی تنها به دانش موضوعی وابسته نیست، بلکه به نحوهٔ استفاده از منابع، تصمیم‌گیری و باورهای فردی نیز بستگی دارد. این اثر نه‌تنها برای دانشجویان و اساتید ریاضی، بلکه برای علاقه‌مندان به روانشناسی شناختی و آموزش نیز قابل توجه است.

خلاصه کتاب حل مساله ریاضی

کتاب «حل مسالهٔ ریاضی» با تمرکز بر تحلیل رفتار حل‌کنندگان مسائل ریاضی، به بررسی این موضوع می‌پردازد که افراد هنگام مواجهه با مسائل غیرمعمول چگونه فکر می‌کنند و چه راهبردهایی را به‌کار می‌گیرند. شونفیلد در ابتدا با طرح آزمایش‌هایی میان دانشجویان و اساتید ریاضی، نشان می‌دهد که تفاوت عملکرد این دو گروه تنها به میزان دانش آن‌ها مربوط نمی‌شود، بلکه عوامل دیگری مانند نحوهٔ به‌کارگیری دانش، کنترل فرایند حل و باورهای ذهنی نقش مهمی دارند. در ادامه، کتاب چهار محور اصلی را برای تحلیل رفتار حل مساله معرفی می‌کند: - منابع: شامل دانش، مهارت‌ها و اطلاعاتی که فرد برای حل مساله در اختیار دارد. - رهیافت‌ها: استراتژی‌ها و فنونی که برای پیشرفت در حل مسائل آشنا و ناآشنا به‌کار می‌روند. - کنترل: تصمیم‌گیری، طرح‌ریزی، نظارت و ارزشیابی در طول فرایند حل مساله. - نظام باورها: مجموعه‌ای از نگرش‌ها و ادراکات فرد دربارهٔ ریاضیات و نقش آن در حل مساله. شونفیلد با مثال‌های عملی و تحلیل جلسات حل مساله، نشان می‌دهد که حتی دانشجویان موفق نیز ممکن است در به‌کارگیری منابع و کنترل فرایند دچار ضعف باشند. او تأکید دارد که آموزش حل مساله باید فراتر از انتقال دانش صرف باشد و به تقویت مهارت‌های راهبردی و نگرش‌های صحیح نسبت به ریاضیات بپردازد. در بخش تجربی کتاب، نتایج مطالعات میدانی و ضبط جلسات حل مساله ارائه شده و تفاوت‌های میان مبتدیان و متخصصان در نحوهٔ برخورد با مسائل به‌تصویر کشیده می‌شود. در نهایت، کتاب بر اهمیت آموزش مهارت‌های حل مساله و نقش باورهای فردی در موفقیت تأکید می‌کند.

چرا باید کتاب حل مساله ریاضی را بخوانیم؟

این کتاب با رویکردی تحلیلی و پژوهشی، فرایند حل مساله در ریاضیات را از زاویه‌ای متفاوت بررسی می‌کند. «حل مسالهٔ ریاضی» نه‌تنها به دانش موضوعی می‌پردازد، بلکه به مهارت‌های فراشناختی، تصمیم‌گیری و نگرش‌های ذهنی نیز توجه دارد. مطالعهٔ این اثر به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از فرایندهای ذهنی حل مساله به‌دست آورد و بتواند نقاط ضعف و قوت خود یا دانش‌آموزانش را در این زمینه شناسایی کند. همچنین، مثال‌های عملی و تحلیل‌های دقیق کتاب، امکان کاربردی‌کردن آموخته‌ها را در محیط‌های آموزشی و پژوهشی فراهم می‌سازد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعهٔ «حل مسالهٔ ریاضی» به دانشجویان و اساتید رشته‌های آموزش ریاضی، علوم تربیتی، روانشناسی شناختی و علاقه‌مندان به روش‌شناسی حل مساله پیشنهاد می‌شود. این کتاب برای کسانی که به دنبال بهبود مهارت‌های حل مساله، درک عمیق‌تر از فرایندهای ذهنی و شناخت عوامل مؤثر بر موفقیت در ریاضیات هستند، مناسب است.

بخشی از کتاب حل مساله ریاضی

«این کتاب دربارهٔ اجرا، ادراک و آموزش حل مسالهٔ ریاضیات است. بیشتر این مسائلی که بحث شدند برای دانشجوی دانشکده‌ای مناسب است که در حدود دو سال را سپری کرده باشد: یعنی معمولاً برای آن‌ها رسیدن به سطح کلاس دهم و یازدهم قابل حصول باشد. ولی در سطح سوم اغلب متخصصین ریاضی با چالش‌ها و مشکلاتی روبرو خواهند شد. تعداد کمی از این مسائل، برای حل به دانش ریاضی بدقت درس حسابان نیاز دارند. گرچه، همگی واقعاً به مقدار قابل توجهی از تفکر ریاضی نیاز دارند. ادراک ماهیت تفکر ریاضی مقوله‌ای است که در هستهٔ این کتاب است و دنبال می‌شود تا ما را به بحثی از موضوعات مربوطه هدایت نماید. تجربهٔ فرضی ذیل برخی از این موضوعات مهم را ارائه می‌نماید. دو گروه از افراد در این آزمایش شرکت داشتند. اولین گروه شامل دوازده نفر از دانشجویان مستعد دورهٔ کارشناسی، یعنی دوازده نفر از بالاترین دسته در درس ریاضی از یک دانشگاه خاص انتخاب شده بودند. دومین گروه شامل دوازده نفر از اعضای دپارتمان ریاضیات در همان دانشگاه بود. ریاضیدانان به طور تصادفی انتخاب شده بودند، به جز این‌که حائز یک شرایطی بودند: آن‌ها در طول ده سال گذشته، هیچ درس هندسهٔ مسطحه را تدریس نکرده بودند. (با شگفتی، این یک شرایط غیر معمولی نیست. ریاضیدانانی که تصادفاً انتخاب شدند، به احتمال زیاد از دوران دبیرستان تا به‌حال هیچ هندسهٔ مسطحه کار نکرده بودند). از هر یک از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود تا به یک سری از مسائل هندسی مشابه مسائل ۱.۱ و ۱.۲ که در ذیل آمده است، پاسخ دهند.»