کتاب کارآمدی نظام سیاسی

کتاب کارآمدی نظام سیاسی ویراسته فرزاد پورسعید توسط نشر پژوهشکده مطالعات راهبردی منتشر شده است. این اثر مجموعه‌ای از مقالات تخصصی است که به بررسی ابعاد مختلف کارآمدی در نظام‌های سیاسی، به‌ویژه جمهوری اسلامی ایران، می‌پردازد. موضوعات کتاب در سه بخش نظری-مفهومی، سیاسی-اداری و فرهنگی-اجتماعی دسته‌بندی شده‌اند و هر فصل به قلم یکی از صاحب‌نظران این حوزه نگاشته شده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب کارآمدی نظام سیاسی

کتاب کارآمدی نظام سیاسی، اثری پژوهشی و تحلیلی است که در قالب مجموعه مقالات، به واکاوی مفهوم کارآمدی در نظام‌های سیاسی می‌پردازد. این کتاب با ساختاری منظم، ابتدا به مباحث نظری و مفهوم کارآمدی می‌پردازد و سپس ابعاد سیاسی-اداری و فرهنگی-اجتماعی آن را بررسی می‌کند. نویسندگان مختلف، هریک از زاویه‌ای متفاوت به موضوع نگاه کرده‌اند؛ از تعریف و رویکردهای نظری کارآمدی تا نقش رهبران، شفافیت، سیاست‌زدگی، مجلس قانون‌گذاری، سیاست خارجی، عدالت اجتماعی و توسعه‌ی پایدار. تمرکز اصلی کتاب بر نظام جمهوری اسلامی ایران است و تلاش شده تا با بهره‌گیری از نظریه‌های علمی و تجربیات جهانی، راهکارهایی برای ارتقای کارآمدی نظام سیاسی ارائه شود. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هر فصل به یک جنبه از کارآمدی می‌پردازد و در مجموع تصویری جامع از چالش‌ها و الزامات کارآمدی در حکمرانی معاصر ایران ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب کارآمدی نظام سیاسی

کتاب کارآمدی نظام سیاسی، مجموعه‌ای از مقالات است که هریک به بررسی جنبه‌ای از کارآمدی نظام سیاسی می‌پردازد. در بخش نخست، مفاهیم و رویکردهای نظری کارآمدی موردبحث قرار می‌گیرد و نویسندگان تلاش می‌کنند تعریفی جامع از این مفهوم ارائه دهند. کارآمدی به عنوان توانایی نظام سیاسی در تحقق اهداف و کارویژه‌های خود، باتوجه‌به امکانات و موانع، معرفی شده است. ارتباط کارآمدی با مفاهیمی چون مشروعیت، قدرت، امنیت و توسعه نیز به‌تفصیل بررسی می‌شود. در ادامه، کتاب به نقش اجماع‌سازی میان مردم، نخبگان فکری و حکمرانان، گذار از مدیریت فردی به مدیریت سیستمی، حاکمیت نگرش علمی و فرهنگ کاربردی در جامعه علمی و تربیت سوژه‌ی متعهد می‌پردازد. 

هریک از این اصول به‌عنوان پیش‌شرط‌های تحقق کارآمدی در نظام سیاسی معرفی شده‌اند. در بخش‌های بعدی، موضوعاتی مانند شفافیت، نظارت، سیاست‌زدگی، آسیب‌شناسی نظام اداری، نقش مجلس قانون‌گذاری، سیاست خارجی، عدالت اجتماعی و توسعه‌ی پایدار بررسی می‌شوند. نویسندگان با استناد به تجربیات جهانی و شرایط خاص ایران، چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌ِ روی نظام سیاسی را تحلیل کرده‌اند. در نهایت، کتاب تأکید دارد که کارآمدی نظام سیاسی نه‌تنها به ساختار و قوانین، بلکه به تعامل میان اجزای مختلف نظام، فرهنگ عمومی و کیفیت کارگزاران بستگی دارد.

چرا باید کتاب کارآمدی نظام سیاسی را بخوانیم؟

مطالعه‌ی این کتاب فرصتی است برای آشنایی با ابعاد گوناگون کارآمدی در نظام‌های سیاسی و شناخت چالش‌ها و راهکارهای ارتقای حکمرانی در ایران. کتاب کارآمدی نظام سیاسی با گردآوری دیدگاه‌های متنوع از پژوهشگران حوزه‌ی علوم سیاسی، امکان مقایسه‌ی رویکردهای نظری و عملی را فراهم می‌کند و به مخاطب کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از پیوند میان مشروعیت، قدرت، امنیت، توسعه و کارآمدی به دست آورد. این کتاب برای کسانی که دغدغه‌ی بهبود ساختارهای حکمرانی و افزایش اثربخشی سیاست‌گذاری‌ها را دارند، منبعی غنی و تحلیلی به‌ شمار می‌آید.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و مدیریت دولتی، فعالان حوزه‌ی سیاست‌گذاری عمومی و مدیران اجرایی که به‌دنبال درک عمیق‌تر مفهوم کارآمدی و راهکارهای ارتقای آن در نظام‌های سیاسی هستند، مناسب است؛ همچنین مطالعه‌ی این اثر به علاقه‌مندان به مسائل حکمرانی و توسعه در ایران، توصیه می‌شود.

بخشی از کتاب کارآمدی نظام سیاسی

«در کتاب حاضر، در قالب مجموعه مقالات؛ به معنا و مفهوم و ابعاد «کارآمدی» در نظام‌های سیاسی، با تأکید بر نظام جمهوری اسلامی می‌پردازیم. در باب تعریف مفهوم کارآمدی حکومت یا نظام سیاسی، حداقل پنج نظریه یا رویکرد نظری مختلف وجود دارد که عبارت‌اند از: 

 ۱. رویکرد مبتنی بر توفیق: بر اساس این رویکرد، هر سازمانی برای بررسی کارآمدی خود باید اساس محاسبه را «توفیقات نهایی» آن سازمان بداند. بنابراین، روش‌ها در کارآمدی تأثیر ندارد.

 ۲. رویکرد سیستمی: بر اساس این رویکرد نظام یا سازمان، هنگامی کارآمد است که ارتباط خروجی و ورودی آن کاملاً آشکار و قابل تبیین باشد؛ یعنی عملیات تغییر و تحول باید چنان روشن و مقید باشند که در هر شرایط محیطی وقتی ورودی تحقق یافت، خروجی کاملاً معین باشد.»