کتاب گلچین غررالحکم و دررالکلم

کتاب الکترونیکی «گلچین شرح غررالحکم و دررالکلم» با تدوین علیرضا ملکی و بر پایهٔ شرح آقا جمال‌الدین خوانساری، توسط نشر نسیم کوثر منتشر شده است. این اثر گزیده‌ای از شرح مفصل و چندجلدی «غررالحکم و دررالکلم» است که به شرح و توضیح کلمات قصار و حکمت‌های حضرت علی (ع) می‌پردازد. کتاب حاضر با هدف ارائهٔ منتخبی جامع و کاربردی از این مجموعهٔ عظیم، در قالبی مختصر و قابل استفاده برای علاقه‌مندان به معارف اسلامی و حکمت علوی گردآوری شده است. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب گلچین غررالحکم و دررالکلم

«گلچین شرح غررالحکم و دررالکلم» اثری در حوزهٔ ناداستان دینی و اخلاقی است که با انتخاب و تدوین علیرضا ملکی، منتخبی از شرح مفصل آقا جمال‌الدین خوانساری بر کتاب «غررالحکم و دررالکلم» را ارائه می‌دهد. اصل کتاب «غررالحکم و دررالکلم» تألیف «آمدی» است و شامل هزاران کلمهٔ قصار و حکمت از حضرت علی (ع) است که به ترتیب حروف الفبا گردآوری شده‌اند. شرح خوانساری که در قرن دوازدهم هجری نگاشته شده، یکی از جامع‌ترین و دقیق‌ترین شروح این اثر به‌شمار می‌آید و با ترجمه و توضیح مفاهیم، فهم احادیث را برای فارسی‌زبانان آسان‌تر کرده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هر حدیث یا جملهٔ قصار، ابتدا آورده شده و سپس شرح و توضیحی دربارهٔ معنای آن ارائه می‌شود. این گلچین، با حذف حواشی و گزینش احادیث و شروح مهم‌تر، اثری فشرده و کاربردی برای مطالعهٔ سریع‌تر و بهره‌گیری روزمره از حکمت‌های علوی فراهم آورده است. کتاب در قالب مجموعه‌ای از احادیث و شرح‌های کوتاه و بلند، به‌صورت موضوعی و الفبایی تنظیم شده و برای علاقه‌مندان به اخلاق، معرفت و حکمت اسلامی، منبعی ارزشمند به‌شمار می‌آید.

خلاصه کتاب گلچین غررالحکم و دررالکلم

این کتاب مجموعه‌ای از گزیده‌های شرح‌شدهٔ کلمات قصار حضرت علی (ع) است که هر یک به موضوعی اخلاقی، معرفتی یا اجتماعی می‌پردازد. در هر بخش، ابتدا حدیثی کوتاه از امام علی (ع) نقل شده و سپس آقا جمال‌الدین خوانساری با زبانی دقیق و تحلیلی، معنای آن را شرح داده است. محورهای اصلی کتاب حول مفاهیمی چون ارزش دانش، اهمیت قناعت، جایگاه صبر، خطرات حرص و حسد، فضیلت صداقت و عفو، و نقش عقل و اندیشه در زندگی انسان می‌چرخد. بسیاری از احادیث به رابطهٔ انسان با خدا، دنیا و آخرت، و نیز روابط اجتماعی و فردی می‌پردازند. در توضیحات هر حدیث، تلاش شده تا ضمن بیان معنای ظاهری، به لایه‌های عمیق‌تر و کاربردهای عملی آن در زندگی روزمره اشاره شود. برای نمونه، در شرح حدیث «القناعة عز» (قناعت عزت است)، خوانساری توضیح می‌دهد که قناعت نه‌تنها انسان را از نیاز به دیگران بی‌نیاز می‌کند، بلکه عزت نفس و آرامش درونی به همراه دارد. یا در حدیث «الصبر احد الظفرین» (صبر یکی از دو پیروزی است)، به نقش کلیدی بردباری در رسیدن به موفقیت‌های دنیوی و اخروی پرداخته شده است. کتاب همچنین به آسیب‌هایی مانند خودپسندی، بخل، طمع، و بی‌صبری هشدار می‌دهد و راهکارهایی برای پرورش فضایل اخلاقی ارائه می‌کند. در مجموع، «گلچین شرح غررالحکم و دررالکلم» تلاشی است برای انتقال حکمت‌های علوی به زبان و بیانی قابل فهم برای مخاطب امروز، تا این آموزه‌ها چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی قرار گیرند.

چرا باید کتاب گلچین غررالحکم و دررالکلم را بخوانیم؟

مطالعهٔ این کتاب فرصتی است برای آشنایی با گزیده‌ای از حکمت‌های حضرت علی (ع) که با شرح و توضیح دقیق، عمق معنایی بیشتری یافته‌اند. این اثر نه‌تنها به انتقال مفاهیم اخلاقی و معرفتی می‌پردازد، بلکه با تحلیل و تفسیر هر حدیث، امکان تأمل و کاربرد آن‌ها در زندگی روزمره را فراهم می‌کند. خواندن این کتاب به مخاطب کمک می‌کند تا با نگاه تازه‌ای به ارزش‌هایی مانند صبر، قناعت، صداقت و عقلانیت بنگرد و از آموزه‌های علوی برای بهبود روابط فردی و اجتماعی بهره بگیرد. همچنین، ساختار گلچین‌شده و توضیحات مختصر و مفید، مطالعهٔ کتاب را برای کسانی که زمان محدودی دارند، آسان‌تر می‌کند.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای علاقه‌مندان به معارف اسلامی، اخلاق و حکمت علوی مناسب است. دانشجویان و پژوهشگران حوزهٔ علوم دینی، معلمان و مربیان اخلاق، و هر کسی که به دنبال راهنمایی‌های عملی برای زندگی بهتر و معنوی‌تر است، می‌تواند از این اثر بهره ببرد. همچنین، برای کسانی که به دنبال منبعی موجز و کاربردی از سخنان امام علی (ع) هستند، این کتاب انتخاب مناسبی است.

بخشی از کتاب گلچین غررالحکم و دررالکلم

«الدین تعصم. دین نگاه می‌دارد یعنی رعایت دین و اهتمام در امور آن نگاه می‌دارد این کس را از حسرت و ندامت روز جزا. الدنیا تسلم. دنیا خوار می‌کند یعنی حرص در طلب دنیا و قصر اوقات بر سعی در تحصیل آن خوار می‌کند این کس را در دنیا و عقبی. العدل مألوف الجور عسوف. عدل دلپذیر است و ستم از راه بیرون برنده است. الصدق وسیلة. العفو فضیلة. راستی وسیله فوز بخیرات و سعادات است. و عفو و در گذشتن از زلات و تقصیرات مردم عین فضیلت و زیادتی محاسن و مکارم است. الدنیا تغوی. دنیا گمراه می‌گرداند زیرا که بسیار است که دنیا دار بآن فریفته شده مشغول ملاهی و ملاعب می‌شود و از آن راه از آخرت محروم می‌ماند پس از الطاف حق تعالی فراموشی او و تأخیر سعی در طلب آخرت باشد. و نه چنان توانگر که توانگری سبب گمراهی او گردد. الشهوة تغری. خواهش چیزی حریص می‌کند این کس را بر آن و هر چند قبیح باشد قبح آنرا کم می‌کند در نظر او یا بالکلیه بر طرف می‌کند. الفکر عبادة. فکر عبادت است یعنی تفکُر در مصنوعات حق تعالی و استدلال از آنها بر وجود او و علم و قدرت و سایر صفات او عبادتست بلکه افضل عبادات است.»