کتاب شیرین مثل فلسفه

کتاب شیرین مثل فلسفه نوشته مهدی حاجیان و مهناز کهندانی تفرشی توسط نشر مدرسه عالی شهید مطهری منتشر شده است. این اثر با هدف آشنایی مخاطبان جوان و علاقه‌مند با مباحث فلسفه‌ی اسلامی نگاشته شده است. نویسندگان تلاش کرده‌اند مفاهیم بنیادین فلسفی را با بیانی قابل‌درک و مثال‌های ملموس برای دانش‌آموزان و دانشجویان سال‌های پایانی دبیرستان و آغاز دانشگاه توضیح دهند. نسخه‌ی الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب شیرین مثل فلسفه

کتاب شیرین مثل فلسفه (فلسفه‌ی اسلامی به زبان ساده) اثری آموزشی است که به معرفی و تبیین مفاهیم کلیدی فلسفه‌ی اسلامی می‌پردازد. این کتاب با رویکردی آموزشی و باتوجه‌به نیازهای نوجوانان و جوانان، به‌ویژه دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان تازه‌وارد، نوشته شده است. ساختار کتاب به‌گونه‌ای است که هر فصل به یکی از موضوعات اساسی فلسفه‌ی اسلامی اختصاص یافته و با مثال‌ها و پرسش‌های روزمره، مفاهیم پیچیده را به زبان ساده‌تر بیان می‌کند. 

نویسندگان، مهدی حاجیان و مهناز کهندانی تفرشی، با بهره‌گیری از تجربه‌ی تدریس فلسفه در مدارس و دانشگاه‌ها، تلاش کرده‌اند فاصله‌ی میان ادبیات فنی فلسفی و زبان مخاطب جوان را کاهش دهند. کتاب در سال ۱۴۰۲ منتشر شده و در کنار مباحث نظری، به طرح پرسش‌های بنیادین درباره‌ی هستی، ذهن، علیت، حرکت و اثبات وجود خدا می‌پردازد. در پایان هر بخش، پرسش‌هایی برای تفکر بیشتر و تعمیق فهم مخاطب ارائه شده است. این اثر، ضمن وفاداری به سنت فلسفه‌ی اسلامی، سعی دارد مخاطب را به اندیشیدن و پرسشگری درباره‌ی مسائل بنیادین زندگی و جهان هستی ترغیب کند.

خلاصه کتاب شیرین مثل فلسفه

کتاب شیرین مثل فلسفه با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چرا فلسفه اهمیت دارد و چه تفاوتی میان انسان و سایر موجودات است که ما را به اندیشیدن درباره‌ی هستی و معنای زندگی سوق می‌دهد. نویسندگان با مثال‌هایی از زندگی روزمره، ذهن مخاطب را به‌سوی پرسش‌هایی درباره‌ی واقعیت، وجود و چیستی اشیا هدایت می‌کنند. در فصل‌های ابتدایی، مفاهیمی مانند وجود و ماهیت، اصالت وجود و مراتب هستی با تمثیل‌هایی ساده و ملموس توضیح داده می‌شوند. برای نمونه، با مقایسه‌ی نور شمع و نور خورشید، تفاوت مراتب وجود و شدت و ضعف آن‌ها را شرح می‌دهند. در ادامه، کتاب به موضوع ذهن و دنیای درونی انسان می‌پردازد و تفاوت میان ادراکات ذهنی و واقعیت خارجی را بررسی می‌کند. 

نویسندگان با اشاره به مثال‌هایی مانند عکس و آینه، نشان می‌دهند که چگونه ذهن انسان می‌تواند تصویری از جهان خارج داشته باشد و درعین‌حال، دنیای ذهنی خود را نیز بسازد. در بخش‌های بعدی، بحث علیت و رابطه‌ی علت و معلول در جهان هستی مطرح می‌شود. کتاب با مثال‌هایی از زندگی روزمره، اصل علیت را به‌عنوان یکی از پایه‌های تفکر فلسفی معرفی می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه هر پدیده‌ای نیازمند علت است؛ همچنین به موضوع حرکت و تغییر در عالم پرداخته شده و با اشاره به نظریات فیلسوفان اسلامی، نقش اصالت وجود در تبیین حرکت و دگرگونی اشیا بررسی می‌شود. 

در فصل‌های پایانی، کتاب به اثبات وجود خدا، صفات الهی و رابطه‌ی عقل و وحی می‌پردازد. نویسندگان تأکید دارند که فلسفه‌ی اسلامی نه‌تنها با دین و ایمان در تعارض نیست، بلکه می‌تواند به تعمیق فهم دینی و معنوی انسان کمک کند. در سراسر کتاب، پرسش‌هایی برای تأمل بیشتر و تشویق به تفکر فلسفی مطرح شده است تا مخاطب را به مشارکت فعال در فرایند اندیشیدن دعوت کند.

چرا باید کتاب شیرین مثل فلسفه را بخوانیم؟

این کتاب با هدف ساده‌سازی مفاهیم فلسفه‌ی اسلامی و نزدیک‌کردن آن به زندگی روزمره نوشته شده است. کتاب شیرین مثل فلسفه تلاش می‌کند با مثال‌های ملموس و پرسش‌های بنیادین، فلسفه را از حالت انتزاعی و دشوار خارج کند و آن را به دغدغه‌ای قابل‌لمس برای مخاطب تبدیل نماید. مطالعه‌ی این اثر فرصتی فراهم می‌آورد تا خواننده با مفاهیم بنیادین هستی، ذهن، علیت و معنای زندگی آشنا شود و قدرت پرسشگری و تفکر انتقادی خود را تقویت کند؛ همچنین کتاب به مخاطب نشان می‌دهد که فلسفه‌ی اسلامی می‌تواند ابزاری برای فهم بهتر دین، جهان و جایگاه انسان در هستی باشد.

خواندن این کتاب را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

مطالعه‌ی این کتاب برای دانش‌آموزان و دانشجویان علاقه‌مند به فلسفه، به‌ویژه کسانی که به‌دنبال درک مفاهیم فلسفه‌ی اسلامی به زبان ساده هستند، مناسب است؛ همچنین برای معلمان فلسفه، مربیان پرورشی و هرکسی که دغدغه‌ی پرسشگری درباره‌ی هستی، معنای زندگی و رابطه‌ی عقل و دین را دارد، مفید خواهد بود.

بخشی از کتاب شیرین مثل فلسفه

«ارتباط برقرار کردن با اهل فلسفه اصلاً کار ساده‌ای نیست. اهل فلسفه بر طبق یک عادت قدیمی جوری صحبت می‌کنند که کسی از آن سر در نیاورد. این کار موجب می‌شود کسی در امور فلسفی فضولی نکند و نیز خوب نیست همه حرف‌های فلسفی بزنند و وقتی با مشکل بودن کتاب‌های فلسفی روبه‌رو شوند، می‌فهمند اینجا جای هرکس نیست و کلی فایده‌های دیگر. 

نقل است حکیم میرداماد بعد از مرگ و در شب اول قبر، وقتی فرشته‌های نکیر و منکر از او می‌پرسند که: خدای تو کیست؟ جواب داد: «اسطقسی است که استطقسات دیگر متقن از آن است!» نکیر و منکر چیزی متوجه نمی‌شوند و پیش خدا می‌روند و به خدا می‌گویند: ما که نفهمیدیم چی گفت! خدا هم جواب می‌دهد: رهایش کنید! وقتی زنده بود چیزهایی می‌گفت که ما هم نمی‌فهمیدیم!»