کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

معرفی کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

کتاب الکترونیکی «گاو در اساطیر و حماسه‌های ایرانی (جستاری درباره اسطوره گاو و جلوه‌های آن در حماسه‌های ایرانی)» نوشتهٔ سمیه ایرجی و منتشرشده توسط نشر ترفند، اثری پژوهشی درباره جایگاه و نقش گاو در اسطوره‌ها، آیین‌ها و متون حماسی ایران است. نویسنده با رویکرد تطبیقی، به بررسی حضور و نمادپردازی گاو در فرهنگ ایرانی و دیگر تمدن‌ها می‌پردازد. نسخه الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

این کتاب به بررسی جایگاه گاو در اسطوره‌ها و حماسه‌های ایرانی می‌پردازد و تلاش می‌کند نقش این حیوان را در شکل‌گیری باورها، آیین‌ها و روایت‌های ملی و دینی ایران نشان دهد. اثر حاضر در میانهٔ دهه ۱۳۹۰ منتشر شده و در دو فصل اصلی، ابتدا به اسطوره‌های آفرینش و جلوه‌های گاو در فرهنگ‌های مختلف (ایران، مصر، چین، هند، یونان و...) می‌پردازد و سپس پیوند این اسطوره‌ها با متون حماسی ایرانی مانند شاهنامه، گرشاسب‌نامه و بهمن‌نامه را بررسی می‌کند. نویسنده با استناد به منابع کهن و پژوهش‌های تطبیقی، نشان می‌دهد که گاو نه تنها در اسطوره‌های ایرانی، بلکه در آیین‌ها و اسطوره‌های ملل دیگر نیز جایگاهی ویژه دارد. کتاب همچنین به نقش گاو در آیین‌های پیش از اسلام، جشن‌ها و مراسم سنتی و حتی بازتاب آن در قرآن اشاره می‌کند. این اثر برای علاقه‌مندان به اسطوره‌شناسی، ادبیات حماسی و فرهنگ ایرانی، تصویری جامع از اهمیت نمادین گاو ارائه می‌دهد.

خلاصه کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

در «گاو در اساطیر و حماسه‌های ایرانی»، نویسنده با مروری بر متون کهن و روایت‌های اسطوره‌ای، نشان می‌دهد که گاو از نخستین مراحل آفرینش در اسطوره‌های ایرانی حضور دارد و نماد باروری، قدرت، فداکاری و پیوند انسان با طبیعت است. گاو در اسطوره‌های آفرینش، همزاد نخستین انسان (کیومرث) معرفی می‌شود و نقش بنیادینی در زایش گیاهان و جانوران دارد. در آیین مهر و آیین زرتشت، قربانی‌کردن گاو و بازتاب آن در جشن‌ها و آیین‌های ایرانی، اهمیت این حیوان را در باورهای دینی و اجتماعی برجسته می‌کند. کتاب به تطبیق اسطوره گاو در فرهنگ‌های مصر، چین، هند، یونان و بین‌النهرین نیز می‌پردازد و نشان می‌دهد که گاو در بسیاری از تمدن‌ها نماد قدرت، باروری و حتی واسطه‌ای میان انسان و خدایان بوده است. در متون حماسی ایران، مانند شاهنامه، گرشاسب‌نامه و بهمن‌نامه، گاو به عنوان نماد حمایت، قدرت و پیروزی بر نیروهای اهریمنی ظاهر می‌شود. نویسنده همچنین به بازتاب اسطوره گاو در قرآن و آیین‌های پس از اسلام اشاره می‌کند و پیوستگی این نماد را در فرهنگ ایرانی تا دوران معاصر دنبال می‌کند.

چرا باید کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی را خواند؟

این کتاب با رویکردی تطبیقی و تحلیلی، به یکی از کهن‌ترین و پرمعناترین نمادهای فرهنگ ایرانی می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه اسطوره گاو در شکل‌گیری آیین‌ها، جشن‌ها و روایت‌های حماسی نقش داشته است. مطالعهٔ این اثر به درک عمیق‌تر از ریشه‌های فرهنگی و اسطوره‌ای ایران و ارتباط آن با دیگر تمدن‌ها کمک می‌کند و برای پژوهشگران و علاقه‌مندان به اسطوره‌شناسی و ادبیات فارسی، منابع و تحلیل‌های ارزشمندی فراهم می‌آورد.

خواندن کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

این کتاب برای دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های ادبیات، تاریخ، اسطوره‌شناسی و مطالعات فرهنگی مناسب است. همچنین علاقه‌مندان به نمادشناسی، آیین‌ها و جشن‌های ایرانی و کسانی که به دنبال شناخت ریشه‌های اسطوره‌ای و حماسی فرهنگ ایران هستند، می‌توانند از این اثر بهره ببرند.

فهرست کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

فصل اول: اساطیر آفرینش و جلوه‌های گاو در فرهنگ‌ها - اساطیر آفرینش: بررسی نقش گاو در داستان‌های آفرینش ایرانی و ارتباط آن با کیومرث و دیگر موجودات نخستین. - جلوه‌های آفرینش: نمادپردازی گاو در صور فلکی، ماه، زمین و باورهای کیهانی. - اساطیر ملل: تطبیق اسطوره گاو در فرهنگ‌های مصر، چین، هند، یونان، بین‌النهرین و اسکاندیناوی. - قبل از اسلام (آیین مهر و آیین زرتشت): نقش گاو در آیین‌های پیش از اسلام، قربانی‌کردن و جشن‌ها. - جشن‌ها و آیین‌ها: بررسی جشن مهرگان، مراسم قربانی، آیین‌های باران‌خواهی و دیگر رسوم مرتبط با گاو. - اسطوره‌های ایرانی: معرفی گاوهای اسطوره‌ای مانند گاو اوگدات، گاو سروو، گاو مرزیاب و نقش آن‌ها در روایت‌های ملی. - بعد از اسلام (در قرآن): بازتاب اسطوره گاو در متون اسلامی و داستان‌های قرآنی. فصل دوم: پیوند اسطوره و حماسه - شاهنامه: تحلیل حضور و نقش گاو در داستان‌های شاهنامه. - گرشاسب‌نامه، بهمن‌نامه، کوش‌نامه و بانو گشسب‌نامه: بررسی بازتاب اسطوره گاو در دیگر متون حماسی ایرانی. - پیوست: ارتباط اسطوره گاو با ادب عرفانی (مثنوی معنوی)، ادب غنایی (دیوان خاقانی) و ادب تعلیمی (کلیله‌ودمنه).

بخشی از کتاب گاو در اساطیر و حماسه های ایرانی

«اسطوره آیینه‌ای ازلی است که خود را در آن می‌بینیم. الگویی از باورها و یکی از ثابت‌های ابناء بشر و رویدادهای شنیدنی که پیش از تاریخ مکتوب اتفاق افتاده است. اسطوره پدیدآورندة بخشی گسترده و گران ارج از ادب جهانی است که در بخش‌بندی‌های ادبی حماسه خوانده می‌شود. حماسه ستیز ناسازهای اسطوره‌ای را می‌پروراند و حماسه‌های راستین زاییدة اسطوره‌ها هستند. اساطیر دنیای تجلی ایدئال‌ها حقیقت‌ها و ارزش‌های مطلق یک دوره یک قوم یا صولاً نوع بشر است و نخستین شکل علم فرضیه پردازی دربارة چگونگی پیدایش جهان و الگویی از باورهاست که زمینة اخلاقی دارند و به زندگی معنا می‌دهند. راهیابی اسطورة گاو به حماسه‌های ایرانی و جاودانه شدن در جامة شعر و ادب، تصویری از باورها و معتقدات دیرین ایرانی را دربارة انسان و گیتی ارائه می‌کند. اسطوره گاو نه تنها در آیین‌ها و منابع معتبر دینی بلکه در فرهنگ اساطیر ملل مختلف از کهن‌ترین جلوه‌های اساطیری است و در شعر و ادب فارسی به ویژه بخش حماسی که گویای شکل‌گیری تمدن ایران است به انواع مختلف نقش آفرینی نموده است.»