کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت

کتاب اگر پهلوی ادامه می‌ یافت نوشتهٔ محمدمهدی اسماعیلی توسط انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است. این کتاب به بررسی فرضی آیندهٔ ایران در صورت ادامهٔ سلطنت پهلوی پس از ۱۳۵۷ می‌پردازد و با رویکردی تحلیلی، دلایل سقوط حکومت پهلوی و پیامدهای احتمالی تداوم آن را در ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی واکاوی می‌کند. نسخهٔ الکترونیکی این اثر را می‌توانید از طاقچه خرید و دانلود کنید.

درباره کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت

کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت در سال ۱۴۰۳ منتشر شده و به یکی از بحث‌برانگیزترین پرسش‌های تاریخ معاصر ایران می‌پردازد: اگر حکومت پهلوی پس از ۱۳۵۷ همچنان ادامه می‌یافت، ایران چه سرنوشتی پیدا می‌کرد؟ نویسنده با تکیه بر اسناد تاریخی، خاطرات نزدیکان پهلوی و تحلیل اندیشمندان غربی، ابتدا به دلایل سقوط حکومت پهلوی دوم می‌پردازد و سپس سناریوهای محتمل برای آیندهٔ ایران را در صورت تداوم این حکومت بررسی می‌کند. کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت در دو بخش اصلی تنظیم شده است: بخش نخست به تحلیل اوضاع ایران در دوران پهلوی و دلایل سقوط آن می‌پردازد و بخش دوم به پیامدهای احتمالی ادامهٔ سلطنت پهلوی، از جمله خطر تجزیه، بی‌ثباتی سیاسی، وابستگی به قدرت‌های خارجی و تشدید بحران‌های اقتصادی و اجتماعی اشاره دارد. نویسنده تلاش کرده است با رویکردی مستند و تحلیلی، فرضیهٔ خود را دربارهٔ فروپاشی یا تجزیهٔ ایران در صورت ادامهٔ حکومت پهلوی تبیین کند. این اثر در بستر چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی و با توجه به تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در دهه‌های اخیر نوشته شده است.

خلاصه کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت

کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت با طرح این پرسش آغاز می‌شود که چرا حکومت پهلوی سقوط کرد و اگر این حکومت ادامه پیدا می‌کرد، ایران با چه سرنوشتی روبه‌رو می‌شد. نویسنده ابتدا ساختار استبدادی و وابستگی حکومت پهلوی به قدرت‌های خارجی را بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که نبود نهادهای سیاسی مستقل، بحران جانشینی و بی‌تجربگی ولیعهد، و فعال شدن گسل‌های قومیتی از عوامل اصلی آسیب‌پذیری این نظام بوده‌اند. در ادامه، کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت به این فرض می‌پردازد که در صورت تداوم حکومت پهلوی، با مرگ محمدرضا پهلوی و به سلطنت رسیدن ولیعهد جوان، کشور با بی‌ثباتی سیاسی، افزایش تنش‌های قومی و خطر تجزیه مواجه می‌شد. نویسنده با استناد به اسناد و خاطرات تاریخی، نقش قدرت‌های خارجی را در تحریک گروه‌های قومیتی و استفاده ابزاری از آن‌ها برای پیشبرد منافع خود برجسته می‌کند. همچنین، کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت به پیامدهای اقتصادی و اجتماعی ادامهٔ حکومت پهلوی، از جمله تشدید وابستگی، ناتوانی در مدیریت بحران‌ها و احتمال فروپاشی جامعه اشاره دارد. درنهایت، نویسنده نتیجه می‌گیرد که تداوم سلطنت پهلوی به احتمال زیاد به تجزیه یا فروپاشی ایران منجر می‌شد و تنها پشتوانه مردمی و رهبری انقلاب اسلامی توانست از این سرنوشت جلوگیری کند.

چرا باید کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت را خواند؟

کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت با رویکردی تحلیلی و مستند، یکی از مهم‌ترین پرسش‌های تاریخ معاصر ایران را بررسی می‌کند و با استفاده از منابع متنوع، سناریوهای محتمل برای آیندهٔ ایران در صورت ادامهٔ حکومت پهلوی را به تصویر می‌کشد. مطالعهٔ این اثر به مخاطب کمک می‌کند تا با ابعاد مختلف حکومت پهلوی، دلایل سقوط آن و پیامدهای احتمالی تداوم این نظام آشنا شود و نگاه عمیق‌تری به تحولات سیاسی و اجتماعی ایران پیدا کند.

خواندن کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم؟

کتاب اگر پهلوی ادامه می‌یافت برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر ایران، دانشجویان و پژوهشگران علوم سیاسی و اجتماعی، و کسانی که دغدغهٔ شناخت ریشه‌های تحولات سیاسی و اجتماعی ایران را دارند، مناسب است. همچنین برای افرادی که به دنبال تحلیل‌های تاریخی دربارهٔ پیامدهای حکومت‌های استبدادی و وابستگی سیاسی هستند، مطالعهٔ این اثر مفید خواهد بود.

درباره محمدمهدی اسماعیلی

محمدمهدی اسماعیلی، متولد ۱۳۵۵ در کبودرآهنگ، سیاست‌مدار ایرانی و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیزدهم بود. او دارای مدرک دکترای علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است و همچنین تحصیلات حوزوی نیز دارد. پیش از وزارت، اسماعیلی معاون سیاسی استاندار اصفهان در دولت دهم بود. او در مرداد ۱۴۰۰ با کسب رأی اعتماد از مجلس، به‌عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتخاب شد. از جمله اقدامات و دیدگاه‌های او در دوران وزارت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مخالفت با خانه سینما و خانه موسیقی: او خانه سینما را «فاقد وجاهت قانونی» و خانه موسیقی را «مهم‌ترین مرکز تولید بحران» می‌دانست که این نظرات با واکنش تند اصناف مربوطه مواجه شد.

برخورد با هنرمندان معترض: در جریان خیزش ۱۴۰۱، از وزارت اقتصاد و دارایی درخواست کرد تا اطلاعات مالی هنرمندان معترض را در اختیارش قرار دهد تا با آن‌ها برخورد کند.

مخالفت با سبک‌های راک و متال: او با اعطای مجوز به این سبک‌های موسیقی مخالف بود و در دوران وزارتش این محدودیت‌ها ادامه یافت.

تدوین سند سینما و موسیقی: در زمان او، دو سند ملی برای سینما و موسیقی با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین شد که البته با انتقادهایی از سوی اهالی سینما و موسیقی همراه بود.

فهرست کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت

پیشگفتار و مقدمه: معرفی پرسش اصلی کتاب و روش پژوهش

بخش اول: چرایی سقوط حکومت‌ها

فصل اول: چارچوب نظری؛ بررسی مفهوم حکومت، انواع حکومت و دلایل سقوط حکومت‌ها از دید اندیشمندان غربی و ماهیت حکومت پهلوی در این بخش قرار دارد.

فصل دوم: اوضاع ایران در دوران حکومت پهلوی؛ تحولات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی در دوران پهلوی اول و دوم، بررسی شورش‌ها و تحرکات قومیتی، سیاست‌های اقتصادی و فرهنگی، و پیامدهای اجتماعی تغییرات اجباری در این بحث مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

فصل سوم: زمینه‌ها و دلایل سقوط حکومت پهلوی دوم؛ در این فصل از دلایل سیاسی، وابستگی به قدرت‌های خارجی، دلایل اقتصادی و اجتماعی سخن گفته شده است.

بخش دوم: اگر پهلوی ادامه می‌یافت

فصل اول: نویسنده در این فصل از وابستگی همه‌جانبهٔ حکومت پهلوی به قدرت‌های خارجی و پیامدهای آن سخن گفته است.

فصل دوم: این فصل به تشدید ناتوانی‌های اقتصادی و فروپاشی جامعه اشاره دارد.

فصل سوم: این فصل دربارهٔ افزایش نفوذ فرهنگی غرب در جامعه ایرانی است.

فصل چهارم: این فصل در باب خطر تجزیه ایران و تنش‌های سرزمینی است.

فصل پنجم: این فصل به انحطاط اخلاقی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته است.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری: تحلیل نهایی دربارهٔ سرنوشت ایران در صورت تداوم حکومت پهلوی و مقایسه با وضعیت پس از انقلاب اسلامی در این بخش از کتاب بیان شده است.

بخشی از کتاب اگر پهلوی ادامه می یافت

«پرسش دربارةُ این مسثله که در صورت تداوم حکومت پهلوی، ایران چه سرنوشتی پیدا می‌کرد، پرسشی مهم و تأمل‌برانگیز است که باید به دور از هیجانات سیاسی و با نگاه روشمند و عملی به آن پاسخ داد. ازاین‌روی، کتاب حاضر جهت تبیین این موضوع که «اگر پهلوی می‌ماند چه می‌شد؟» به این دو پرسش پاسخ می‌دهد: ۱. چرا پهلوی سقوط کرد؟ ۲. اگر پهلوی ادامه می‌یافت، آینده ایران چه وضعیتی پیدا می‌کرد؟ در این راستاء پژوهش حاضر در دو بخش تنظیم شده است: در بخش اوله از طریق بررسی اوضاع ایران در دوران حکومت پهلوی، به دلایل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سقوط حکومت پهلوی دوم پرداخته شده است و سپس در بخش دوم دربارةٌ وضعیت ایران در صورت تداوم حکومت پهلوی به‌لحاظ امکان حفظ تمامیت ارضی یا تجزیه و فروپاشی ایران بحث شده است.آن‌چه در مقدمه پیش‌رو حائز اهمیت است، خلاصه‌ای از نتایج اصلی کتاب حاضر با توجه به این نکتة مهم است که در صورت ادامه حکومت پهلوی، وضعیت آینده ایران چه سرنوشتی پیدا می‌کرد. پیش از پرداختن به دغدغة اصلی این پژوهش باید به این نکته اشاره کنیم که تلاش شده است مطالب ذکر شده در این اثر عمدتاً از اسناد و مدارک برجای مانده از دستگاه‌ها و نهادهای رژیم پهلوی به ویژه دستگاه‌های امنیتی رژیم همچون ساواک، روایات و خاطرات نزدیکان پهلوی که از کشور خارج شده‌اند، و همچنین اظهارات اندیشمندان و سیاستمداران غربی جمع آوری شود. اگرچه با قطعیت نمی‌توان آینده رخدادهای تاریخی را با پیش‌بینی صرف ترسیم کرد اما در این پژوهش با بهره گیری از اسناد، واقعیت‌ها و شواهد معتبر تلاش شده است وضعیت حاکمیت ملی ایران در صورت تداوم حکومت پهلوی از لحاظ احتمال حفظ حاکمیت ملی ایران مورد بررسی قرار گیرد.»