کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری

کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری در بهبود روابط صمیمانه در جوانی نوشتهٔ فرهاد تنهای رشوانلو و حسین کارشکی و امیر امین یزدی است و انتشارات آوای نور آن را منتشر کرده است.

درباره کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری

سرآغاز جوانی مفهومی نوظهور در بررسی گستره زندگی است که بین نوجوانی و بزرگسالی قرار داشته و سنین ۱۸ تا ۲۵ سال را دربر می‌گیرد. بیشتر افراد در این سنین مشغول به تحصیل در دانشگاه بوده یا هنوز با خانواده خود زندگی می‌کنند. روابط صمیمانه، یکی از چالش‌های عمده در سرآغاز جوانی است. چرا که از سویی اولین سال‌های زندگی مستقل از خانواده را شامل شده و از سوی دیگر افراد را از روابط صمیمانه دوران نوجوانی با دوستان دور کرده و وارد روابطی متنوع، آزاداتر و بعضاً ناپایدار و موقتی از قبیل رابطه با هم‌اتاقی‌ها، هم‌کلاسی‌ها، اساتید، اعضای انجمن‌های دانشجویی و یا همکاران می‌کند. در صورت شکل نگرفتن صمیمت، تعهد، اعتماد و عدم رضایت در این روابط، ممکن است فرد احساس تنهایی و انزوا را تجربه کند.

حقیقت آن است که بسیاری از افراد در سرآغاز جوانی، آمادگی کافی برای مواجهه با این گذار سنی را ندارند. افزایش مراجعه به بخش‌های مشاوره دانشجویی در دانشگاه‌ها بیانگر وجود مشکلات اجتماعی و بین فردی روزافزون در آن‌هاست. در سرآغاز جوانی نیاز به پیوند با یک محیط اجتماعی بزرگ‌تر افزایش پیدا می‌کند. در این دوره از زندگی روابط صمیمانه و نزدیک، افراد را قادر می‌سازند نیاز به پذیرفته شدن، در کانون توجه بودن، ارزشمند تلقی شدن و محبوب بودن را در اولویت قرار دهند و برای آن‌ها این فرصت را فراهم می‌کند تا چنین رفتارها و نگرش‌هایی را متقابلاً پاسخگو باشند.

به نظر می‌رسد علی رغم آنکه روابط نزدیک و صمیمانه به‌عنوان مفهومی پیوسته به صورت تدریجی و از خلال تجارب زندگی شخص اتفاق می‌افتند، اما فعالیت‌های سازمان‌دهی شده‌ای که در قالب برنامه‌های آموزشی اجرا می‌شوند، می‌توانند در سازگاری اجتماعی افراد مفید واقع شوند. بر این اساس طراحی مداخلاتی که بتواند به بهبود روابط صمیمانه در سرآغاز جوانی منتهی شود، امری مفید و ضروری است.

نظریه خودتعیین‌گری یک نظریه کلان انگیزشی است که با در نظر گرفتن عوامل بافتی و فردی می‌تواند در ارتقای سطح بهزیستی افراد مؤثر واقع شود. بر این اساس در چارچوب نظریه خودتعیین‌گری مداخلاتی طراحی و اثربخشی آن بر ابعاد مختلف سلامت و بهزیستی به تأیید رسیده است.

در کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری سعی شده با ارائه تبیین‌های نظری به روابط صمیمانه در سرآغاز جوانی پرداخته شود. در فصل یکم، روابط صمیمانه در سرآغاز جوانی بررسی شده است. بدین ترتیب که ابتدا گستره سنی سرآغاز جوانی معرفی شده و در ادامه منطبق بر برخی از نظریه‌های روان‌شناسی به روابط صمیمانه در این دوره سنی پرداخته شده است. سپس به بهزیستی در روابط صمیمانه در سرآغاز جوانی پرداخته شده و رویکردهای نظری که با بهزیستی در روابط صمیمانه در ارتباط هستند، ارائه شده‌اند. فصل دوم، به معرفی نظریه خودتعیین‌گری و نقش آن در تبیین کیفیت روابط صمیمانه اختصاص یافته است. در نهایت در فصل سوم، مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین‌گری (SDTI) به همراه اصول اساسی و تکنیک‌های اجرایی آن ارائه شده است.

خواندن کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

کتاب معرفی و کاربرد مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین گری به چند دلیل می‌تواند اثری مفید برای پژوهشگران، مشاوران، درمانگران و سایر علاقه‌مندان به روابط بین فردی در جوانی باشد. نخست آنکه به طور مبسوط گستره سنی سرآغاز جوانی را مطرح کرده و تلاش کرده است تا رویکردهای موجود در زمینه بهزیستی را به طور همزمان مورد توجه قرار دهد و از این جهت می‌تواند منبعی مفید برای علاقه‌مندان به مطالعه و پژوهش در حوزه بهزیستی باشد (فصل اول). دوم آنکه نظریه خودتعیین‌گری را به طور مفصل معرفی کرده است (فصل دوم). این نظریه در سال‌های اخیر به طور قابل توجهی مورد استقبال پژوهشگران و دانشجویان ایرانی قرار گرفته و انتشار آثار علمی بر اساس این نظریه رو به فزونی گذاشته است. این اثر می‌تواند برای علاقه‌مندان به این حوزه نظری منبعی مفید قلمداد شود. در نهایت اینکه برای نخستین بار مداخله مبتنی بر نظریه خودتعیین‌گری (SDTI) برای بهبود کیفیت در روابط صمیمانه در فصل سوم کتاب ارائه شده است. این مداخله می‌تواند به عنوان یک رویکرد جدید در پژوهش‌ها مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر آن مشاوران و درمانگرانی که به طور ویژه بر روی روابط بین فردی کار می‌کنند، می‌توانند در دوره‌های آموزشی یا جلسات مشاوره‌ای خود از این کتاب استفاده کنند.