کتاب نقش سیاست در تحولات اقتصادی کشورها

نقش سیاست در تحولات اقتصادی کشورها کتابی نوشته الهه فابریکی اورنگ است که در انتشارات چاپ و نشر بازرگانی به چاپ رسیده است.

در عصر جدید، جابه‌جایی قدرت‌های جهانی در عرصه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی، نقش غیرقابل انکار قدرت‌های نوظهور را در این عرصه بیش از گذشته نمایان می‌کند. بر‌اساس گزارش‌های مختلفی که تاکنون ارائه شده است، تنها تا سال ۲۰۳۰ سهم کشور‌های نوظهور در میان ۱۰ کشور برتر اقتصادی جهان تأمل‌برانگیزاست. 

در این میان، بر‌اساس پیش‌بینی‌های انجام‌شده به ترتیب کشور‌های چین، آمریکا، هند، اندونزی، ترکیه، برزیل، مصر، روسیه، ژاپن و آلمان ۱۰ کشوری هستند که سهم بزرگ و قابل توجهی را در میدان بازی‌های قدرت‌های جهان خواهند داشت. البته با عنایت به ترمیم اقتصاد‌ها و آسیب‌های ناشی از کووید ۱۹ تا سال ۲۰۳۰ کشور‌های جهان، بالاخص اقتصادهای نوظهور آسیایی به دلیل درخشش و رشد رفاه و اقتصاد طبقه متوسط جامعه خود، شاهد تغییر درآمدها در تولید ناخالص داخلی خود خواهند بود. به گزارش مجمع جهانی اقتصاد، انتظار می‌رود اندونزی همراه با فیلیپین و مالزی که در سال‌های آینده نیروی کار خود را به میزان قابل توجهی افزایش داده‌اند، از این طریق به افزایش سطح متوسط درآمد خود کمک کنند.

تمامی این موارد، نشان‌دهنده این است که در این پیش‌بینی‌ها ۷کشور از میان ۱۰ کشور برتر اقتصادی جهان در ۲۰۳۰ آسیایی هستند و براساس شواهد و برنامه‌ها، هرچه جلوتر می‌رویم، در ۳۰ سال آینده نیز اغلب ابرقدرت‌های اقتصادی را کشور‌های در‌حال توسعه امروزی شکل خواهند داد و این، نکته مهمی است که اهمیت استفاده از تجربیات این کشورها را بیش از پیش آشکار می‌کند. 

هرچند اقتصاد تنها مؤلفه رشد ظهور آنی قدرت‌های منطقه‌ای به‌خصوص شرق آسیا نبوده، اما نقش مهم و پررنگ سیاست در این مسیر، غیر‌قابل اغماض است. توسعه فناوری‌های مدرن، افزایش نرخ رشد اقتصادی، افزایش تولید ناخالص داخلی، نرخ درآمد سرانه، شاخص توسعه انسانی (HDI)، شاخص ظرفیت تولید علم، اهمیت‌دهی به R&D (تحقیق و توسعه) در ساختار برنامه‌ریزی ملی، برخورداری از سهم شاخص در بازار تولید کالا و خدمات و افزایش نقش‌آفرینی در صحنه تجارت‌های منطقه‌ای و جهانی و... که در تولد قدرت‌های نوظهور سهم بسزایی داشته است، از اهم این مسائل است.

 درباره کتاب نقش سیاست در تحولات اقتصادی کشورها

موضوع اصلی این کتاب، نقش افرادی است که از آنها به عنوان «پدر توسعه» یاد می‌شود؛ افرادی که در یک برهه تاریخی توانستند در توسعه کشورشان به‌ویژه از منظر اقتصادی موفقیت قابل توجهی کسب کنند. آیا ظهور و حضور این افراد خاص و توانایی مدیریت و رهبری آنان بود که به پیشرفت و توسعه انجامید یا اینکه عوامل مهم‌تری در آن جوامع وجود داشت که منجر به حرکت به سمت توسعه پایدار شد؟

گاهی بحران در اقتصاد، عامل ایجاد این آمادگی می‌شود و گاهی میل به‌سوی وضعیت بهتر. البته آمادگی مردم برای پذیرش تغییرات نیز مهم است و در زمان بحران این آمادگی بیشتر است.

استفاده از تجربیات کشور‌های دارای اقتصاد نوظهور، فرصتی است که می‌تواند با عنایت به ظرفیت‌های کم‌نظیر اقتصاد ایران، کشور را در مسیر توسعه هدفمند همه‌جانبه قرار دهد. تنها یک شرط، عامل تحقق اهداف توسعه‌ای است و آن، اینکه وجود این ظرفیت باور شود و این امر نیز محقق نخواهد شد جز با تغییر نوع نگاه مسئولان، نخبگان، سیاستمداران وعموم مردم نسبت به ظرفیت‌های کشور، تا از این طریق لزوم تغییر راهبردی در نوع نگرش اقتصادی و حتی اقتصاد سیاسی نیز برای همه قابل درک شود.

با توجه به تغییراتی که در چینش برترین‌های اقتصادی عصر حاضر جهان صورت گرفته است، تعداد کشور‌هایی که در زمره اقتصادهای نوظهور تلقی شده و در آینده با تسخیر بازارهای اقتصادی جهان، به عنوان قدرت‌های برتر شناخته خواهند شد، رو به گسترش هستند و در این میان، می‌توان علاوه بر بازیگران مهمی چون چین، هند، روسیه، آمریکا و قدرت‌های اقتصادی اروپایی به سایر قدرت‌های موثر معاصر در عرصه اقتصاد جهانی از جمله اندونزی، کره جنوبی، نیجریه، برزیل، مصر و ترکیه، مالزی، سنگاپور و... اشاره کرد.

این کتاب با عنایت به این روند و رتبه‌بندی، با انتخاب دو کشور مسلمان مانند ترکیه و اندونزی و در ادامه با بررسی تجربه دو کشورغیر‌ مسلمان مانند برزیل و کره جنوبی، سعی دارد روند تحولات اقتصادی این کشور‌ها را در جریان مواج سیاست بررسی و تبیین کند. در ابتدای این کتاب سعی شده است به طور کلی به برخی از پتانسیل‌ها و ویژگی‌های بالقوه کشورمان، ایران پرداخته شود و در ادامه نیز به ترتیب، ترکیه، اندونزی، برزیل و کره جنوبی مورد بررسی قرار می‌گیرند. امید است مفید و موثر واقع شود.

کتاب حاضر، حاصل مطالعات و پژوهش‌های نویسنده در منابع داخلی و خارجی است که در فضایی کاملا بی‌طرفانه انجام شده است تا با نگاهی واقع‌بینانه‌تر همراه با قضاوتی که به خواننده واگذار می‌شود، نگرشی بر مبنای واقعیت و حقیقت به مسئولان و سیاستمداران کشورمان اعطا کند.

 خواندن کتاب نقش سیاست در تحولات اقتصادی کشورها را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

 دست اندرکاران اقتصاد و سیاست کشور مخاطبان این کتاب‌اند.