بریده‌هایی از کتاب راهنمای بازدید از موزه کمونیسم

حکومت‌های کمونیست اعداد را به روایات ترجیح می‌دهند. اعداد انتزاعی هستند و نوعی بی‌طرفی «علمی» پدید می‌آورند

بیست سال پیش اصلا به فکر کسی می‌رسید که کمونیسم این‌طوری تمام شود، در یک موزه؟

مرز میان مظلوم و ظالم درواقع از میان تک‌تک انسان‌ها می‌گذرد، چون هرکس به نوبهٔ خود هم قربانی است و هم حامی نظام

نزدیک‌ترین خویشاوندان شما آدم‌ها ما طوطی‌ها هستیم، دست‌کم به چند دلیل: اول این‌که ما می‌توانیم آواز بخوانیم و حرف بزنیم. به‌علاوه، شما آدم‌ها اغلب طوطی‌صفت هستید، بخصوص این‌جا، در حضور کله‌گنده‌ها. شما ادای ما را درمی‌آورید و هرچه آدم‌های بزرگ می‌گویند تکرار می‌کنید، انگار وحی مُنزل باشد.

هیچ رژیمی، هرقدر هم که تمامیت‌خواه باشه، نمی‌تونه بدون همدستی مردم به بقای خودش ادامه بده، حالا هرقدر هم که این همدستی با اکراه باشه.

مارشال بسیار خودپسند بود، آن‌قدر که ایمان داشت هرگز اتفاق بدی برایش نخواهد افتاد. هر کاری هم می‌کرد یا هرچه که می‌خورد، محال بود به هیچ بیماری ناگواری دچار شود. از خودش بی‌نهایت مطمئن بود و خود را بی‌نهایت شکست‌ناپذیر می‌دانست. فکر می‌کرد حتی مرگ هم نمی‌تواند شکستش دهد و این از عوارض بیماری مرگباری است که سخت به قدرت پیوسته است.

شاید هم کل داستان معلول ذهنیت عدم مداخلهٔ رایج در این جامعه باشد، جامعه‌ای که هنوز کاملا از چرت کمونیستی‌اش بیدار نشده است. در کل مردم هنوز باور دارند که همیشه کسی «آن بالا» نشسته که به نام آن‌ها تصمیم می‌گیرد و بعد می‌توانند همهٔ تقصیرها را به گردن او بیندازند. اگر دیروز کمونیسم آن بالا نشسته بود، امروز بوروکراسی بروکسل آن بالا نشسته است. همه‌چیز را به بالانشین‌ها سپردن، فقدان ابتکارعمل، فقدان اقدام خودخواسته در جهت منافع عمومی و... به عقیدهٔ این سگ حقیر، معضل واقعی ما همین است.

برای این‌که علت شکست کمونیسم را درک کنی، باید بدانی که آن نظام از تأمین نیازهای اولیهٔ مردم عاجز بود. یا شاید نمی‌توانست به قدر کافی تولید کند. چنین رژیمی چقدر می‌تواند دوام بیاورد؟ به گمانم یکی از معیارهای بررسی موفقیت یک نظام سیاسی کالاهایی است که در دسترس آدم‌های عادی مملکت است

هیچ رژیمی، هرقدر هم که تمامیت‌خواه باشه، نمی‌تونه بدون همدستی مردم به بقای خودش ادامه بده، حالا هرقدر هم که این همدستی با اکراه باشه. بیاین خودمون رو گول نزنیم؛ بیش‌تر ما از رژیم فرمان بردیم، نه‌فقط برای نجات جونمون ــ چون چکسلواکی که اتحاد جماهیر شوروی نبود ــ بلکه صرفآ برای این‌که بهتر زندگی کنیم. قبول دارم که امروز روبه‌روشدن با این واقعیت خیلی سخته. اما درسته، فرق هست بین اونایی که عضو تشریفاتی حزب بودن و اونایی که با حزب همکاری می‌کردن.

معمولا به نظر می‌آید حکومت‌های کمونیست اعداد را به روایات ترجیح می‌دهند. اعداد انتزاعی هستند و نوعی بی‌طرفی «علمی» پدید می‌آورند.

«فقر وقتیه که چیزی واسه خریدن هست، اما شما پولش رو ندارین. کمبود یه چیز دیگه‌س: وقتی که پول دارین، اما چیزی برای خریدن نیست

به لطف کمونیسم بود که مردم توانستند آموزش درست وحسابی ببینند یا این‌که در جنگ جهانی دوم این اتحاد جماهیر شوروی کمونیست بود که علیه نازی‌ها جنگید. با این حال میلنا می‌گوید با تماشای فیلم‌های هالیوود خیال می‌کنی امریکایی‌ها تنهایی جنگ را برده‌اند!

اخیرآ کسی با شور و حرارت گفت: «نگاه کنین، یه آپارتمان خوشگل بورژوایی پر از چیزهای زشتی که توی دورهٔ کمونیسم تولید شده‌ن!»

آه، زندگی یک فاحشه است و بعدش هم می‌میریم.

کوکی بعدها فهمید که پرنده‌بودن چقدر به نفعش بوده. اگر آدم بود، با این زبان سرخ کارش به زندان می‌کشید! بله، این اتفاق افتاده بود، حتی برای دوستان نزدیکش. با مارشال موافق نیستی؟ پس یکراست می‌روی زندان! به همین سادگی.