بریده‌هایی از کتاب سرمایه گذاری خطرپذیر

ماکس پلانک، دانشمند آلمانی که برای ارائه فیزیک کوانتوم مدرن شهرت دارد، به زبانی شیوا گفته است که: دانش در هر زمانی با یک تشییع جنازه پیشرفت می‌کند! اگر بخواهیم به زبانی ساده همین مسئله را بیان کنیم، باید گفت وفق دادن مردم به فناوری‌های جدید دشوار است.

گمان می‌کنم اکوسیستم استارتاپی جذاب‌ترین حوزه کاری برای شیفتگان نوآوری است؛ جایی پر از عدم قطعیت، ابهام، رشدهای فزاینده، تجارب متمایز و جدید و چالش‌هایی که شاید پیش از این وجود نداشته است. و جذاب‌تر اینکه به‌عنوان بخشی از این جامعه دنبال رویارویی و حل این چالش‌ها با شیوه‌ای نو باشید. اینجا سکون معنایی ندارد؛ هر روز با مفهوم جدیدی مواجه می‌شویم، تجربیات زیادی از بررسی شرکت‌های فناور مختلف بروز می‌کند که مرز یادگیری در آن را به بی‌نهایت سوق می‌دهد. و شاید هنر این حوزه همین است که هیچ‌کس را نمی‌توان خبره آن دانست.

ماکس پلانک، دانشمند آلمانی که برای ارائه فیزیک کوانتوم مدرن شهرت دارد، به زبانی شیوا گفته است که: دانش در هر زمانی با یک تشییع جنازه پیشرفت می‌کند!

کارآفرینان باید از دانش و آگاهی‌های لازم برخوردار باشند تا نحوه عملکرد VC ها را شناخته و نهایتاً مواردی را که منجر به ایجاد انگیزه یا اعمال محدودیت سرمایه‌گذاران خواهد شد، بشناسند. نهایتاً همه ما با ساختاری که در صنعتمان ایجاد می‌شود، انگیزه می‌گیریم و کسب درکی مناسب از VC ها به شکل‌های گوناگون، بخشی اساسی از مسیری است که کارآفرینان طی می‌کنند.

امروز و بعد از هجده سال همکاری با مارک، می‌فهمم که توضیح ساده هر ایده، یکی از توانایی‌هایش به شمار می‌رود.

مسئله پول نیست؛ همه چیز به پول لعنتی بستگی دارد.»

روی هم رفته استارتاپ‌های شکل‌گرفته با کمک VC ها، حدود ۸۵ درصد کل هزینه‌های صرف‌شده در حوزه R&D را اختصاص می‌دهند. آنها اکنون ارزشی بالغ بر ۴.۳ هزار میلیارد دلار و ۶۳ درصد کل ارزش بازار از سال ۱۹۷۴ به بعد را شکل می‌دهند. به علاوه، اثر خاص این جنبش‌ها بر نیروی کار آمریکایی را می‌توان در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۰ از سوی بنیاد کافمن مشاهده کرد. یافته‌ها حاکی از آن بودند که عامل تقریباً تمامی ۲۵ میلیون شغل ایجاد شده از سال ۱۹۷۷ تا به آن زمان، جنبش‌های استارتاپی جوان و عمدتاً با حمایت‌های سرمایه‌گذاران خطرپذیر بودند. تمامی اینها به چه معنا است؟ ساده است. ما به شما (کارآفرینان) نیاز داریم.

روش‌های تأمین مالی استارتاپ‌ها را می‌توان به طور کلی در سه دسته قرار داد؛ دسته اول روش‌هایی هستند که نه بدهی مالی و نه کاهش سهام برای کارآفرینان در پی دارند. خودراه‌اندازی (Bootstrapping)، برخی مدل‌های سرمایه‌گذاری جمعی (Crowdfunding)، بردن جوایز استارتاپی و انتشار رمزارز یا سکه (ICO) از جمله این روش‌ها هستند. این موارد با اینکه ریسک کاهش سهام و بدهی را به دنبال ندارند اما معمولاً سبب جمع‌آوری مبالغی کمتر از برآورد کارآفرینان شده و باعث رشد فزاینده نمی‌شوند.

دسته دوم شامل روش‌هایی هستند که کارآفرینان با دریافت بدهی و وام، سهام‌شان را واگذار نمی‌کنند. وام بانکی، مؤسسات غیربانکی وام‌دهنده و استقراض از دیگران از جمله راه‌های تأمین سرمایه در این دسته هستند. این موارد برای استارتاپ‌ها، در مراحل ابتدایی، در بسیاری از موارد به دلیل عدم توان بازپرداخت، توجیه نداشته و ادامه فعالیت آن‌ها را دچار مشکل می‌کند اما گاهی برای شرکت‌های بزرگ‌تر می‌تواند مسیر مناسبی جهت تأمین مالی بدون واگذاری سهامشان باشد.

دسته سوم را می‌توان شامل روش‌هایی دانست که افراد یا مؤسساتی در قبال دریافت سهام از استارتاپ‌ها، در آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند. دوستان و خانواده، برخی شتاب‌دهنده‌ها و مراکز رشد، فرشتگان سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاران خطرپذیر در این دسته جای می‌گیرند. این افراد و مراکز علاوه بر دریافت سهام و سرمایه‌گذاری، در تلاشند که با استفاده از سایر داشته‌های خود از جمله تجارب مدیریتی، مشاوره و راهنمایی، ایجاد هم‌افزایی میان سبد سرمایه‌گذاری و تلاش برای تأمین منابع مالی مراحل بعد، رشد هرچه بیشتر شرکای استارتاپی‌شان را فراهم نمایند.

همان‌طور که در بخش قبل بیان شد، استارتاپ‌ها در چرخه عمر خود، جهت فرآهم آوردن رشد مدنظرشان و تأمین هزینه‌ها نیازمند جذب سرمایه هستند. جذب سرمایه در هر مرحله از رشد استارتاپ، متفاوت است و از طریق منابع مختلفی صورت می‌گیرد.

اه‌های ارتباطی: ایمیل: Vahidfakhr@gmail.com لینکدین: linkedin.com/in/vahid-fakh

امیدم این است که از تفکری که کارآفرینان و سرمایه‌گذاران در دو جناح مخالف، که یکی دنبال خرد کردن و از پا انداختن دیگری باشد دست برداریم، ما در واقع شرکایی هستیم که اگر تصمیم به همکاری بگیریم (و حتی اگر چنین نشود) در یک سمت و در کنار یکدیگر هستیم. آنچه همگی دنبال آنیم، اشتیاق به ایجاد کسب‌وکاری بی‌خطر و دیدن آثار آن بر دنیا و بهبود وضعیت و همچنین یافتن منافع مالی در طول این راه است.

عموماً یک VC، اکوسیستم سرمایه‌گذاری را در یکی از سه حالت زیر ترک می‌کند یا اصطلاحاً از سرمایه‌گذاری خود خارج می‌شود: عرضه اولیه سهام (IPO)، ادغام در یک شرکت بزرگ یا خریداری توسط شرکتی دیگر (M&A) یا ورشکستگی و شکست در پروژه.

در واقع به شکلی فعال در حال کار با استارتاپ‌هایمان هستیم تا زمینه شکل‌گیری و رشد استارتاپ‌ها در طول زمان را فراهم کنیم. معمولاً نحوه حمایت مالی از استارتاپ‌های سبد سرمایه‌گذاری‌مان، طی چندین مرحله سرمایه‌گذاری (پنج تا ده سال یا حتی طولانی‌تر) خواهد بود. معمولاً در هیئت مدیره اکثر استارتاپ‌های سبد سرمایه‌گذاری‌مان حضور داریم، به آن‌ها مشاوره استراتژیک می‌دهیم، تمام ارتباطاتمان را با شرکت‌ها حفظ می‌کنیم و عموماً از هرآنچه برای موفقیت این شرکت‌ها از دستمان برمی‌آید، فروگذار نمی‌کنیم.

ه کارآفرینان استارتاپ را می‌سازند؛ نه VC ها! یک VC فوق‌العاده در تلاش برای رشد و شکل‌دهی به استارتاپ‌ها کوتاهی نخواهد کرد اما این کارآفرین و تیمش هستند که هر روز با گام برداشتن در این مسیر، تفاوت‌های مابین شکست و موفقیت را ایجاد خواهند کرد.

دستیابی به چرایی انجام کارهایی است که VC ها انجام می‌دهند. به عبارت دیگر قبل از ازدواج، شریک زندگی‌تان را کامل بشناسید.

درک عمیق انگیزه‌های شریک آینده موجب می شود حرکات او را پیش‌بینی کنید و (امیدوارم) او را در هنگام رخ دادن شراکت به‌طور صحیح تفسیر کنید. موضوع مهم‌تر، این است که در وهله اول به شما کمک خواهد نمود تا بدانید که آیا ورود به مسیر شراکت حرکت درستی است یا خیر.

«زنده بمان تا در روزی دیگر مبارزه کنی» شعاری استارتاپی است که باید همیشه در ذهن داشت

شریکم، بن، به شکلی گسترده راجع به تبدیل کسب‌وکار در کتابش با عنوان «سختی کارهای سخت» پرداخته که حتماً پیشنهاد می‌کنم بخوانید (البته نه فقط چون هنوز هم رئیسم است!).

فرشته‌ها معمولاً افرادی هستند که در مراحل ابتدایی استارتاپ‌ها ‌(که تحت عنوان مرحله بذری کسب‌وکار شناخته می‌شود) اقدام به سرمایه‌گذاری می‌نمایند.

وابستگی موجود بین شناسایی مشکلی که باید حل شود و ایجاد محصول یا خدمتی جدید که قادر به حل این مسئله خواهد بود، مولفه‌ای اساسی در استارتاپ‌های موفق در حوزه فناوری است.

مسئولیت تعیین استراتژی‌ها و تخصیص منابع معمولاً در حوزه کاری مدیر ارشد اجرایی (مدیر عامل) یا همان CEO است.

مهم‌ترین مسئله این است که عمیقاً به تقدس فرایند کارآفرینی اعتقاد داریم.

استارتاپ براساس دسترسی به سرمایه‌های ‌VC رشد می‌کند (یا نابود می‌شود)؛

بهترین راه ایجاد ارتباطی موفق بین کارآفرینان و VC ها، هموارسازی زمینه کار و حصول اطمینان از کسب درکی درست از نحوه کار VC برای همه است.

سرمایه‌گذاری خطرپذیر چیست و چه وقت روش مناسبی برای تأمین مالی یک استارتاپ است؟

سرمایه‌گذاری خطرپذیر چیست و چه وقت روش مناسبی برای تأمین مالی یک استارتاپ است؟ بیشتر افراد به سرمایه‌گذاری خطرپذیر به دید منبع مالی استارتاپ‌های حوزه فناوری نگاه می‌کنند.

هدف سرمایه‌گذاری خطرپذیر چیست و تأمین مالی از VC ها برای چه شرکت‌هایی مناسب‌تر است؟

. شرکتی که در حال ایجاد جریانات نقدی بیش از مقدار مورد انتظار است، احتمالاً علاقه‌مند است سرمایه را به شکل سود سهام یا بازخرید سهام به سهامدارانش (سرمایه‌گذاران) بازگرداند اما نیازی به این کار نیست (حداقل در اکثر مؤسسات سرمایه‌گذاری خطرپذیر).