بریده‌هایی از کتاب مده‌آ

شما زنان بر این باورید که اگر در عشقْ بختْ یارتان باشد، در همه‌چیز یارتان است؛ اما اگر در آن عشقْ بد آورید، زیباترین چیزها را زشت می‌بینید.

آه زئوس، چرا، آه، چرا به میرایان آموختی که زر را از مس جدا سازند، اما در تن مردان نشانه‌ای نیست که بدان از دلِ پوسیده‌شان خبردار شویم؟

هیچ مصیبتی بدتر از بی‌وطنی نیست.

زن در بسیار جاها آفریده‌ای ترسوست، که دلِ ستیزه ندارد و چشمش بر رویینه خیره می‌ماند؛ اما اگر در عشق بر او ستم کنند، دلی مرگ‌آورتر از دل او نیست.

استاد: عشق‌های کهنه سست‌تر از عشق‌های نواَند

می‌دانم که فخرفروشیْ بُهتانی معمول است که به‌یکسان به گوشه‌گیر و پُرکار می‌زنند. و گوشه‌گیر که زندگی آرام را برمی‌گزیند، بدنام‌تر می‌شود

در چشم من، جنگیدن در سه میدان نبرد از زادن یک فرزند خوشایندتر است.

مده‌آ: باشد که هرگز از آنِ من نباشد... سعادتی که زخم می‌زند، آن خوشی که روحم را می‌آزارد. جیسون: تو می‌دانی چگونه دعایت را دگرگون کنی تا خردمندتر بنمایی؟ «باشد که من چیزهای سودمند را دردناک نبینم، باشد که خوشبختی را تیره‌روزی نبینم.»

دایه: آه کودکان، می‌بینید پدرتان چه اندازه به شما عشق می‌ورزد؟ چون او ارباب من است، خواستار مرگش نیستم اما او دشمن آنانی شده که باید دوستشان بدارد.

کاش برای مردان راهِ دیگری می‌بود که بی‌یاریِ زنان فرزند به‌دنیا آورند. آن‌گاه در جهان هیچ درد و رنجی نبود.

از دلِ چنین اندوهی، خشم خواهد جوشید.

چرا به میرایان آموختی که زر را از مس جدا سازند، اما در تن مردان نشانه‌ای نیست که بدان از دلِ پوسیده‌شان خبردار شویم؟

آدمِ رذلِ کارکُشته از تمامی فرومایگان پست‌تر است. او چنان به توانایی خویش یقین دارد که می‌تواند با چرب‌زبانی ستمی را که به دیگران روا می‌دارد پنهان سازد. او دل آن را دارد که به هر کار پلیدی دست زند. اما زیرکی‌اش اندازه‌ای دارد. همان‌گونه که زیرکی تو نیز اندازه‌ای دارد. پس آن کلام غلط‌اندازت را بر من مَیازما. زیرا یک کلمه پشت تو را بر خاک می‌مالد.

مهربانی هماره مایهٔ تباهی من بوده است.

آن‌ها می‌گویند ما زندگی امنی در خانه داریم، حال آنکه مردان باید به جنگ روند. یاوه‌ای بیش نیست! در چشم من، جنگیدن در سه میدان نبرد از زادن یک فرزند خوشایندتر است.

و اکنون می‌خواهم آخرین و بزرگ‌ترین رنجِ تمامیِ میرایان را به تو بگویم. گمان ببر آدمی دستش به دهانش برسد، کودکانش بالیده باشند، و آنان فرزندانی درستکار گردند. سپس آن‌گاه که بخت بدانان لبخند می‌زند، مرگ از راه می‌رسد و کالبد آن فرزندان را به دنیای زیرین می‌برد.

جیسون: تو نیز رنج می‌کشی. تو هم از این اندوه نصیب می‌بری. مده‌آ: بی‌گمان چنین است. اما دردْ خوشایند است آن‌گاه که تو نمی‌توانی بخندی.

هیچ‌چیزِ نیکیْ بی همراهیِ عشق نمی‌بالد.

کاش برای مردان راهِ دیگری می‌بود که بی‌یاریِ زنان فرزند به‌دنیا آورند. آن‌گاه در جهان هیچ درد و رنجی نبود.

خطاکاران و نادانان! این است تنها نام شایسته برای آن گذشتگانی که آوازهایی سرودند که شادیِ زندگی را به جشن‌ها و مهمانی‌ها و بساط شادخواری آوَرَد، اما هیچ‌گاه نغمه یا چنگی خوش‌نوا نیافتند تا غم‌های ملال‌آور آدمی را از دل ببرد، غم‌هایی که مرگ‌آورند و کاشانه‌ها را ویران می‌سازند؛ و چه موهبتی از آنِ آدمیان می‌شد اگر برخی از این نغمه‌ها، ناخوشان را درمان می‌کرد! در میهمانی‌های شاهانه چرا نوایی بیهوده برخیزد؟ خوراکی که بخش می‌شود و خشنودی‌ای که از آنِ آدمیان می‌گردد خود به قدر کافی اسباب خرسندی‌ست.

زن در بسیار جاها آفریده‌ای ترسوست، که دلِ ستیزه ندارد و چشمش بر رویینه خیره می‌ماند؛ اما اگر در عشق بر او ستم کنند، دلی مرگ‌آورتر از دل او نیست.

استاد: عشق‌های کهنه سست‌تر از عشق‌های نواَند، و آن مرد دیگر یار این خانه نیست

باشد که هرگز از آنِ من نباشد... سعادتی که زخم می‌زند، آن خوشی که روحم را می‌آزارد.

آه زئوس، چرا، آه، چرا به میرایان آموختی که زر را از مس جدا سازند، اما در تن مردان نشانه‌ای نیست که بدان از دلِ پوسیده‌شان خبردار شویم؟

اگر قرار بر این باشد که پیش از رهایی از نخستین دام بلا، گرفتار دومین گردیم، این پایان کار ما نیز هست.

خشمْ راه بر چاره‌گری می‌بندد، خشمی که در جهان سرچشمهٔ بسیاری تیره‌روزی‌هاست.

و من به آواز بلند می‌گویم که در این جهان آنانی که طعم پدری را نچشیده‌اند از پدرانِ کودکان خشنودترند. مردی که پدر نیست نمی‌داند که آیا کودکان مایهٔ خوشی‌اند یا تباهی، و چنین مردیْ دلتنگِ آن شادمانی که هرگز نداشته نمی‌شود و این‌گونه او از هزاران اندوه رهایی می‌یابد. اما آنانی که در خانه‌شان کودکانی خردسال دارند که دوستار ایشان‌اند، می‌بینم‌شان که پریشانیْ قوتِ هر روزشان است. آن‌ها نگران‌اند که کودکان را نیک بپرورند و نانی به آن‌ها رسانند؛ و بدتر از همه آنکه کس نمی‌داند این‌همه خونِ‌دل‌خوردن برای فرزندان، ثمری دارد یا نه؟

روان‌های خاندانِ شاهیْ کینه‌توزند؛ آن‌ها آزردگی‌شان را آسان از یاد نمی‌برند، شاید چون فرمان‌دادن خوی‌شان شده، کم بر روان‌هاشان مهار می‌زنند. آدمی بهتر است میان همتایان خویش بزید. من خود هرگز در پیِ بزرگی نیستم، تنها می‌خواهم در امان باشم و پیر شوم.

زن در بسیار جاها آفریده‌ای ترسوست، که دلِ ستیزه ندارد و چشمش بر رویینه خیره می‌ماند؛ اما اگر در عشق بر او ستم کنند، دلی مرگ‌آورتر از دل او نیست.

میرایانی که گمان می‌کنند به راز همه‌چیز پی برده‌اند و در آوردن برهان اُستادند، گناه این نادانی بیشتر بر گردن آنان است. نیک‌بختیِ هیچ میرایی پایدار نیست. اگر بخت یار باشد، شایدکه داراییِ تو از همسایه‌ات بیشتر باشد، اما هرگز از او نیک‌بخت‌تر نیستی.