بریده‌هایی از کتاب دولت کارتر و فروپاشی دودمان پهلوی

در تصور ایرانیان این‌طور جا افتاده بود که بدون امریکا، انجام هیچ کاری قابل‌تصور نیست.

روحانیون در عمل ثابت کردند که سیری‌ناپذیرند.

آیت‌الله اصطلاح غرب‌زدگی را از آل‌احمد وام گرفت. از نظر آل‌احمد غرب‌زدگی نوعی بیماری و همچنین عنوان یکی از کتاب‌هایش بود.

بسیاری از ایرانیان به شاه اعتماد نداشتند و وی را عروسک خیمه‌شب‌بازی دولت ایالات متحده می‌دانستند.

آرتور میلر، نمایشنامه‌نویس امریکایی، به یکی از دیدارهای شهبانو فرح از نیویورک اعتراض کرد و گفت، شاه پیش از اینکه با مردم ایالات‌متحده دوست باشد، باید با مردم خودش دوست باشد.»

مردم در پیاده‌روها مورد حمله قرار می‌گرفتند و ناچار می‌شدند که ثابت کنند، به شاه وفادارند.

عقاید آیت‌الله خمینی همان آرمان‌های آیت‌الله کاشانی بود که طرفدار آزادی مستضعفان جهان بود و می‌خواست کنترل منابع طبیعی کشور در دست ایرانیان باشد. آیت‌الله کاشانی فردی فعال و مخالف روحانیون خاموش بود. وی امام حسین را الگوی زندگی مسلمانان می‌دانست که شعارش این بود، «مرگ سرخ به از زندگی ننگین است.»

بازرگان پس از سقوط بختیار، بهترین امید کارتر بود.

ایدهٔ شاه این بود که از پرسنل بازنشستهٔ ارتش ایالات‌متحده در مشاغل مهم مدیریتی در درون نیروهای مسلح ایران استفاده شود.

انقلاب اسلامی ایران به لطف پیامش که ترکیبی از ایمان، ایده‌های ضدامپریالیستی و عدالت اجتماعی بود، توانست طیف وسیعی از پشتیبانی وسیع مسلمانان را در منطقه به خود جذب کند، به‌ویژه جوانان را. الگوی ایرانی توانست در جنگ سرد راهی سوم بیابد که نه سرمایه‌داری بود و نه کمونیستی.

قبل از انقلاب، اکثر روحانیون ایران سکوت پیشه می‌کردند و سطح خود را تا حد مشاور کاهش می‌دادند تا اینکه در امور سیاسی و دولتی فرمان دهند و بجنگند.

بسیاری بر این باور بودند که نمایش نهایی بین شاه و آیت‌الله خمینی در ماه محرم روی خواهد داد.

ایرانیان سهمی در این جشن‌ها که به مناسبت عظمت ملت و فرهنگ ایران، برگزار می‌شد، نداشتند. شاه تصمیم گرفت به جای اینکه ایرانی‌ها را در اطراف خود گرد آورد، خارجی‌ها را در اطراف خود و در این جشن پرزرق‌وبرق جمع کند. در میان این جشن‌های پرجاه و جلال، یک چیز مغفول مانده بود. از نظر بسیاری از ایرانیان، هویت اسلامی کشورشان به باد فراموشی سپرده شده بود. در هیچ‌جای این جشن نامی از پیامبر اکرم و یا امامان شیعی برده نشده بود. این جشن، جشن کفار بود و شاه داشت دوران پیشااسلام را جشن می‌گرفت درحالی‌که کشور را برای دوران پسااسلام آماده می‌ساخت.

با شروع شورش‌ها در ژانویهٔ ۱۹۷۹ (دی ۱۳۵۷)، پاسخ شاه گیج‌کننده بود و شامل سرکوب‌های خشونت‌آمیز تظاهرکنندگان و ساعات منع رفت‌وآمد (حکومت نظامی) همراه با اعطای امتیازات سیاسی بود. اما این اقدامات مخالفان را راضی نکرد و اقدامات سرکوب‌کننده باعث تشدید آتش خشم علیه شاه شد. شاه که در انتظار رهنمود واشنگتن بود، در مدیریت بحران، نه رفتاری بسیار نرم داشت و نه رفتاری بسیار خشن، اما با گذشت زمان، فرصت‌های شاه کم و کمتر شد. در این میان او علائم و پیام‌های متضاد و مغایری از واشنگتن دریافت می‌کرد (۱۵) که بخشی از آن به خاطر عدم هماهنگی بین کاخ سفید، وزارت خارجه، و سفیر سولیوان بود، و بخشی دیگر به خاطر عدم انسجام رویکردی بود که از ناحیهٔ اعتراضات مخالفان ایرانی دیده می‌شد

از زمانی که کارتر هم و غم خود را متوجه مذاکرات کمپ دیوید کرده بود، هیچ خط‌مشی یکپارچه‌ای که از جناح‌های مختلف متضمن رهبری قابل‌مشاهده باشد قابل‌رؤیت نبود. واشنگتن توجهی جدی به اوضاع درهم‌وبرهم‌ریختهٔ ایران نشان نداد تا آنکه بسیار دیر شد. برای بسیاری از ناظران واشنگتن به‌ویژه آن‌هایی که در وزارت خارجهٔ امریکا بودند هیچ فوریتی در مورد ایران نبود تا اینکه اوضاع به‌قدری وخیم شد که جای کمی برای مانور باقی گذاشت.

شاه انتظار داشت که اصلاحات ارضی سبب شود تا عدالت بیشتری در جامعه ایجاد شود؛ و از وقوع انقلابی مارکسیستی در کشور جلوگیری به عمل آورد و وفاداری و پشتیبانی همیشگی توده‌های فقیر را به نفع نظام پادشاهی به ارمغان آورد. با این‌وجود، این اصلاحات سرانجام اوضاع کشور را به‌هم ریخت، مالکان را به خشم آورد، باعث کاهش سرمایهٔ اقتصادی علما شد و مالکان جدید را بدون داشتن سرمایه برای تولید تنها گذاشت. دهقانان آمادهٔ سروسامان‌دادن به زمین‌های خود نبودند و در اغلب اوقات اعتبارات بانکی را نمی‌پذیرفتند. زیرا فاقد وسایل و زیربنای لازم برای سودآوری بودند. در نتیجه اصلاحات ارضی سبب کاهش و زوال غم‌انگیز بازده کشاورزی شد. (

به گفتهٔ شریعتمداری «در کشوری چون ایران، مردم در پی قدرت و نیرو هستند. آن‌ها طالب حاکمی هستند که تصویری نیرومند از خود به‌جا گذارد نه اینکه رهبری باشد که در پی مماشات با آنان باشد.»