بریده‌هایی از کتاب شایو؛ پایین رفتن خورشید

‫ وقتی وانمود می‌کردم باهوش‌ام، همه می‌گفتند «به‌به... چه هوشی.» وقتی ادای خنگ‌ها را درمی‌آوردم، شایعهٔ خنگی‌ام سر زبان‌ها بود. وقتی وانمود می‌کردم در نوشتن ناتوان‌ام، می‌گفتند «خب نمی‌تواند بنویسد.» ادای دروغگوها را که درمی‌آوردم دروغگو می‌خواندندم. وقتی مثل پولدارها رفتار می‌کردم انگِ پولداری بهم می‌چسباندند. وقتی بی‌قید و سهل‌انگار رفتار می‌کردم جزوِ سهل‌انگاران به حسابم می‌آوردند. ولی زمانی که ندانسته از دردی که به‌راستی داشتم نالیدم، چو انداختند که دارد ادا درمی‌آورد و ساختگی‌ست

پارسال هیچ. پیرارسال هیچ. سال پیش از آن هم هیچ اتفاقی نیفتاد.

اراذلی مثل نائوجی به این سادگی‌ها جون نمی‌دن که. همیشه نجیب‌ترین و مهربون‌ترین و بهترین آدمان که می‌میرن.

«تنها راه بقا، رو به زوال بودنه»

انسان برای عشق و انقلاب زاده شده است.

همیشه وقتی آدم‌ها دارند دروغ می‌گویند قیافه‌ای جدی به خود می‌گیرند.

هیچ دلیلی پشت عشق نیست. من هم در ارائهٔ این دلیل‌های به‌ظاهر منطقی زیاده‌روی کرده‌ام

آیا کسی هست که تباه نشده باشد؟ اندیشه‌ای‌ست کسل‌کننده.

زنده‌بودن. تعهدِ کلان و تاب‌ناپذیری‌ست که آدم زیر آن تنها با دلهره نفس می‌کشد.

از این رو هرروز، سپیده‌دم تا شامگاه، در نومیدی انتظار چیزی را می‌کشم.

تاب‌آوردن. در زندگی‌مان لذت، خشم، اندوه و هزاران حس دیگر را تجربه می‌کنیم، ولی همهٔ این حس‌ها روی هم به‌زور یک درصد از زمان زندگی‌مان را در بر می‌گیرند. نود و نه درصد دیگر را دندان روی جگر می‌گذاریم.

دوازده سال گذشته است و من حتی یک گام هم از دختر خاطرات ساراشینابودن فراتر نگذاشته‌ام. پس در این مدت چه غلطی می‌کرده‌ام؟ هیچ‌گاه نشوریده‌ام. حتی عشق را هم تجربه نکرده‌ام. ریش‌سپیدترین و فرزانه‌ترین سرانِ جهان همواره عشق و انقلاب را احمقانه‌ترینِ کارها معرفی کرده‌اند. آن‌ها پیش از جنگ و حتی در میان جنگ هم این را در سرِ ما فرو کرده بودند. از وقتی شکست خوردیم دیگر به سخنانشان ایمانی نداریم و به این رسیده‌ایم که حقیقت زندگی درست عکس چیزی است که آن‌ها به ما می‌آموخته‌اند. به‌راستی عشق و انقلاب بهترین و شورآفرین‌ترین مفاهیمِ این جهان‌اند و برای همین خوبی‌شان است که ریش‌سپیدان و فرزانگان پیف‌پیفِ گربه‌وارشان را با کینه و غرض به خورد ما داده‌اند. این چیزی‌ست که می‌خواهم سربسته به آن باور داشته باشم: انسان برای عشق و انقلاب زاده شده است.

هیچ دلم نمی‌خواهد دیگران برداشتی از حرف‌هایم بکنند یا حتی فکرم را بکاوند. من طرز فکری ندارم. تاکنون یک بار هم نشده بر مبنای فلسفه یا خط فکری خاصی رفتار کرده باشم. معتقدم کسانی که در جهان به نیکی ازشان یاد می‌شود دروغگو و متظاهرند. اعتقادی به جهان ندارم. تنها یارانم فاسدان برچسب‌خورده‌اند؛ تباه‌شدگانِ انگ‌خورده. تنها صلیبی هم که مصلوبش می‌شوم همان است.

چه جهنمِ سیاه، دردناک و بی‌دروپیکری است بی‌پولی.

به این رسیده‌ایم که حقیقت زندگی درست عکس چیزی است که آن‌ها به ما می‌آموخته‌اند. به‌راستی عشق و انقلاب بهترین و شورآفرین‌ترین مفاهیمِ این جهان‌اند و برای همین خوبی‌شان است که ریش‌سپیدان و فرزانگان پیف‌پیفِ گربه‌وارشان را با کینه و غرض به خورد ما داده‌اند. این چیزی‌ست که می‌خواهم سربسته به آن باور داشته باشم: انسان برای عشق و انقلاب زاده شده است.

و از آنان که تن را می‌کُشند نهراسید، که روح را نتوان کشتن. بلکه از آن بترسید که توان نابودی تن و روح را در دوزخ داراست.

«من هم هیچ درکی از جهان ندارم. اصلاً فکر هم نکنم کسی داشته باشه. همه بچه می‌مونن، هرچقدر هم که زمان بگذره. از هیچ چیز درکی نخواهیم داشت.»

شبنم سرد. انگار شبنمِ منجمدِ نابهنگامی سراسر جهان رو در بر گرفته.

آدم‌های پست عمر دراز دارند. خوب‌ها زود می‌میرند. مادر آدم خوبی است، ولی دوست ندارم زود بمیرد. نمی‌دانستم چه باید بگویم.

انسانیت؟ بچه شده‌اید؟ انسانیت یعنی کوبیدنِ رفقا برای رفاهِ حال شخصی. درجه‌ای از قتل است. دیگر چه فرقی می‌کند، فقط حکمِ مرگ در آن نیست. خودمان را گول نزنیم.

اگر کسی از خودکشی من انتقاد کرد و با قیافهٔ حق‌به‌جانب قضاوتم کرد و بی آن‌که راهی جلوی پایم بگذارد گفت: «می‌بایست تا آخرین روز حیاتش به زندگی ادامه می‌داد»، بدان که آن ناکسِ آب‌زیرکاه می‌تواند یواش‌یواش امپراتور را خام کند تا دکان سبزی‌فروشی راه بیندازد.

از تباهی خوشم می‌آید. به‌ویژه آن‌هایی که برچسب هم خورده باشند. خودم هم دوست دارم روزی فاسد شوم. انگار راه دیگری برای ادامهٔ زندگی پیشِ رویم نیست.

تنها از یک چیز می‌شود مطمئن بود: آدمی برای بقا باید ادا دربیاورد.

سیرتِ فاسدِ انگ‌نخورده‌ست که منو می‌ترسونه.

دوست دارم وقتم را صرف کسانی کنم که محترم شمرده نمی‌شوند. ولی چنان اشخاص شریفی حاضر نیستند وقتشان را با من بگذرانند.

برای نخستین بار در زندگی درک کردم که چه جهنمِ سیاه، دردناک و بی‌دروپیکری است بی‌پولی. دلم پر از جوش و خروش بود، ولی چنان غمی مرا فرا گرفته بود که راه پایین‌آمدن اشک‌هایم را می‌بست. نمی‌دانم دردی که آن زمان تجربه کردم همان اصطلاح جاافتادهٔ کرامت زندگی بشری‌ست که مردم می‌گویند، یا نه. با چشمانی دوخته به سقف همان‌جا دراز کشیدم. حس می‌کردم از کوچک‌ترین جنبشی ناتوان‌ام. تنم به سختی سنگ شده بود.

می‌خواهی در نمایشی از نومیدی بمیری؟ نه، خیلی ممنون. ترجیح می‌دهم به دست خودم بمیرم.

حالا هم مرده‌ایم تا به شکل دیگری به زندگی بازگردیم.

«می‌گن اون‌هایی که گل‌های تابستونی دوست دارن تو تابستون هم می‌میرن.

«صِرفِ داشتن نام و مقام کسی رو اشراف‌زاده نمی‌کنه. بعضی‌ها نجیب‌زاده‌هایی بزرگ‌ان، اما نامی جز اون که طبیعت به اون‌ها بخشیده ندارن