بریده‌هایی از کتاب اندیشه‌های ناب؛ پرسش‌ها و پاسخ‌ها (دفتر دوّم: سیمای زن در اسلام)

در نظام خانواده در همه جا و در هر زمان، نقش اقتصادی و تأمین هزینه‌های زندگی و سرپرستی کلّی منزل با مردان بوده و نقش اداره و انتظام خانه و خانواده برای زنان بوده و این یک امر تکوینی و طبیعی است؛

پیامبر اکرم (ص) رو به این زن کرده و فرمودند: «ای زن بدان و به همهٔ زنان عالم که تو نمایندهٔ آنان هستی اعلام کن که از نظر اسلام،‌ حُسن تبعّل و مسئولیت سنگین همسرداری به معنای کلّی آن، یعنی ادارهٔ خانه و خانواده و طلب رضایت شوهر و تبعیت از او، معادل همهٔ فضائلی است که برای مردان برشمردی

ولی به طور کلّی مواجه نشدن با نامحرم، مگر به اندازهٔ ضرورت، شایسته است؛ چنان‌که قرآن کریم، آن را برای طهارت روح و سلامت قلب مردان و زنان، بهتر می‌داند: (وإِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعًا فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِکمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکمْ وَ قُلُوبِهِنّ)‌

۶۲- آیا در فرهنگ اسلامی، اجازه‌ای دربارهٔ کارکردنِ زن در خارج از خانه صادر شده است؟ * اگر احتمال مفسده‌ای نباشد و بتواند خود را حفظ نماید و از وظیفهٔ خطیر و مسئولیت اصلی خود باز نماند، اشکال ندارد، به‌ویژه در برخی از امور فرهنگی و اجتماعی و آموزشی، ولی اجازهٔ خاصّی هم در این مورد صادر نشده است. البته باید توجّه داشت که کار اساسی زن، یعنی ادارهٔ کانون زندگی و تدبیر شئون منزل و فرزندان، مسئولیتی است که هیچ عِدل و معادلی ندارد.

۶۳- آیا فرمایش حضرت فاطمه (س) که: «بهترین چیز برای زن آن است که نامحرم او را نبیند»، با رسیدن زن به کمال منافات ندارد؟ * برترین کمال برای زنان، عفّت و حیا است و مراعات آنان نسبت به این امور، کمالِ روحی آنان را می‌افزاید. همچنین گفتهٔ حضرت زهرا (س) یک جملهٔ اخلاقی و عقلانی است که هرچه تماس دو نامحرم با یکدیگر کمتر باشد، بهتر است.

۹۲- در کلام امیر المؤمنین (ع) اشاره به «نقصان عقل و نقصان رأی و نظر در زنان» و «پرهیز از مشورت با زنان» شده است؛ فلسفهٔ این بیانات چیست؟ * در فهم فلسفهٔ این بیانات، باید به دو نکتهٔ مهم توجّه داشت: الف)‌ زن یک «وجود عاطفی» است و از این حیث، بر مرد برتری دارد و مرد نیز یک «وجود تعقّلی» است و از این جهت، بر زن برتری دارد، ولی در عین حال، هر دوی آنها به تنهایی ناقص‌اند و باید مکمّل یکدیگر باشند و اساساً ممکن نیست که زندگی تمدّنی بدون شراکت این دو با یکدیگر، شکل بگیرد. از این‌رو در برخی مسئولیت‌ها که جنبهٔ مدیریت اجتماعی دارد، فکر مرد مقدّم است و در برخی از جهات مثل امر تربیت، فکر زن مقدّم می‌شود.