بریده‌هایی از کتاب زیارت عاشورا در نگاهی دیگر

قرآن خواندن آسان است؛ امّا قرآن خواندن بر سرِ نی کار حسین علیه‌السلام است. نماز خواندن آسان است؛ امّا نماز خواندن در زیر باران تیر، کار حسین است. دعا خواندن آسان است؛ امّا گفتن «اِلهی رِضاً بِرِضاک لا مَعْبُودَ سِواک» در گودال قتلگاه، کار حسین است.

برادرم! خواهرم! اگر در غمِ شهادت حسین علیه‌السلام می‌سوزی، اگر از یاد لب‌های تشنه علی‌اصغر علیه‌السلام جگرت پاره‌پاره می‌شود و اگر از داغ آتشی که خیمه‌های اهل‌بیت علیهم‌السلام را سوزاند آتش می‌گیری، به خودت امیدوار باش که هنوز ناخدای کشتی قلبتْ خداست. اگر همچنان ثابت و استوار بمانی، یقین بدان که به ساحل نجات خواهی رسید. ان‌شاءاللّه‌.

دلی که در روز عاشورا، از داغ حسین علیه‌السلام آتش می‌گیرد، نباید از نماز اوّل‌وقت سیدالشهدا علیه‌السلام در ظهر عاشورا غافل شود. سوختن در عزای حسین علیه‌السلام بهانه غفلت از ارزش‌های والای دین نیست.

حسین به تو شجاعت می‌دهد و مهدی به تو مقاومت. حسین می‌گوید نترس و مهدی می‌گوید ناامید هم مباش و آن‌گاه که ترس و یأس از دلی رخت بربندند، قیام برای خدا آسان خواهد شد.

مردی از شیعیان به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: فدایت شوم من بسیاری از اوقات به یاد حسین علیه‌السلام می‌افتم، در آن حال چه بگویم؟ امام علیه‌السلام فرمود: «بگو السّلام علیک یا اباعبداللّه‌ و سه بار آن را تکرار کن؛ زیرا سلام، به او خواهد رسید چه از نزدیک باشد چه از دور.»

بدون حسین علیه‌السلام بهشت خدا هم لذّتی ندارد

یکی از جوانان حاضر در واقعه عاشورا، پس از شهادت پدرش عازم میدان می‌گردد و چنین می‌خواند: اَمیری حُسینٌ وَ نِعْمَ الاَمیر سُرُورُ فُؤادِ البَشیر النَذیر عَلیٌّ وَ فَاطمةُ والِداهُ فَهَلْ تَعْلَمُونَ لَهُ مِنْ نَظیرٍ؟ فرمانده من حسین است و چه نیک فرمانده‌ای است او که شادمانی قلب پیامبر بشیر و نذیر است پدر و مادرش علی و فاطمه‌اند پس آیا شما برای او نظیر و همانندی می‌شناسید؟ و چون به شهادت می‌رسد و سر از تنش جدا می‌گردد و دشمن سر او را به سوی لشگرگاه امام می‌افکند، مادر این جوان سر فرزند را می‌گیرد و می‌گوید: آفرین ای پسرم! ای شادی قلبم! ای نور چشمم! آن‌گاه سر را به سوی دشمن پرتاب می‌کند

سلام بر تو ای اباعبداللّه‌ و بر جان‌هایی که در آستانت آرمیده‌اند. از سوی من، سلام جاودانه خدا بر تو باد؛ مادام که من زنده‌ام و شب و روزی هست. خدا این زیارت را آخرین دیدار من و شما قرار ندهد. سلام بر حسین و بر علی پسر حسین و بر فرزندان حسین و بر یاران حسین.

اَمیری حُسینٌ وَ نِعْمَ الاَمیر

اگر حسینی زیستن من و تو، به حسینی مردنمان نینجامد، یقین بدان که راه را به پایان نرسانده‌ایم، یقین بدان.

عجب کیمیایی است حسین علیه‌السلام که با نزدیک شدن به او، به خدا و به بهترین بندگان خدا می‌توان تقرّب جست

«حسین، فرزند فاطمه است» واللّه‌ توجه به همین یک نکته و تأمل در آن کافی بود تا سپاه عمر سعد شمشیر در نیام کنند و به پابوس سیدالشهدا علیه‌السلام بشتابند.

دلی که در روز عاشورا، از داغ حسین علیه‌السلام آتش می‌گیرد، نباید از نماز اوّل‌وقت سیدالشهدا علیه‌السلام در ظهر عاشورا غافل شود. سوختن در عزای حسین علیه‌السلام بهانه غفلت از ارزش‌های والای دین نیست.

حسین علیه‌السلام ـ با تمام عزّت و شوکت خود ـ از دشمن پست و زبون مهلت می‌گیرد تا شبی دیگر به مناجات با خدا بپردازد. سرور و سالار شهیدان و یاران باوفای او، تمام شب را به نماز و دعا و استغفار و تضرّع می‌گذراندند و خود را برای لقای پروردگار آماده می‌کردند. چرا برخی عاشقان حسین علیه‌السلام، یک شب از همه عمر خود را نیز مانند شب آخر زندگی حسین علیه‌السلام نمی‌گذرانند؟! مایی که برای حسین علیه‌السلام اشک می‌ریزیم، آیا نباید لااقل به‌اندازه تظاهر به دوستی او، به او اقتدا کنیم.

لقب «سرور زنان جهان» سخن خود پیامبر است که فرمود: «اِبنَتی فاطِمَةُ سَیدَةُ نِساءِ العالمینَ»؛ دخترم فاطمه سرور زنان جهان است.

اگر شنیده‌ای که فلان ذکر را باید چهل یا صد یا هزار بار گفت، علّت آن اثری است که این تکرار بر قلب ذاکر به‌جای می‌نهد. اکنون در فرازهای پایانی زیارت عاشورا نیز قرار است تو به عمیق‌ترین و جدّی‌ترین مرحله برائت و محبّت برسی. از این رو فرمان یافته‌ای که این لعن و سلام را صد بار بر زبان و در پی آن بر جان خود، جاری کنی.

چرا برخی عاشقان حسین علیه‌السلام، یک شب از همه عمر خود را نیز مانند شب آخر زندگی حسین علیه‌السلام نمی‌گذرانند؟! مایی که برای حسین علیه‌السلام اشک می‌ریزیم، آیا نباید لااقل به‌اندازه تظاهر به دوستی او، به او اقتدا کنیم

هر کلمه از «زیارت عاشورا» اشاره‌ای است به بخشی از درگیری «بنی‌امیه» و خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله. باید دقیق باشی و از خود بپرسی که چرا نمی‌گویی: «سلام بر تو ای پسر علی» بلکه می‌گویی: «سلام بر تو ای پسر امیرمؤمنان» علّتش همین است که باید به‌اندازه توان خود حقّ علی علیه‌السلام را به او بازگردانی و بی‌تردید، یکی از حقوق آن بزرگوار لقب «امیرمؤمنان» است. این سلام در عین حال یادآور مجموعه‌ای از احادیث رسول‌خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله است که در آن «علی» را «امیرمؤمنان» و «وصیّ و جانشین خود» خوانده است.

از همین آغاز زیارت باید معلوم باشد که عاشورا دنباله آتشی بود که در خانه فاطمه علیهاالسلام افتاد و غم غربت حسین علیه‌السلام از جنس همان غمی بود که بر دل «سرور زنان جهان» نشست.

تا حقّ و باطل در نبردند، حسین باید بتابد و حقّ‌جویان را یاری دهد و آنان را به پایداری تا پای جان فرا بخواند

«به خدا قسم اگر می‌دانستم کشته می‌شوم و سپس زنده می‌شوم و آن‌گاه زنده‌زنده می‌سوزم و خاکستر می‌گردم و این کار هفتاد بار تکرار می‌شود، از تو جدا نمی‌شدم تا در راهت بمیرم، حال چرا چنین نکنم با آن‌که تنها یک کشته شدن است و سپس کرامتی ابدی و بی‌پایان در پیش.»

علی علیه‌السلام مظهر ولایت و بقای نام او بقای ولایت است و ولایت چنان گوهری است که فاطمه علیهاالسلام نیز جان خود را سپر بلای او می‌کند و به پای او و برای او شهید می‌شود. البته نمی‌خواهم وجود عاطفه را در خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله انکار کنم؛ امّا نباید همه چیز را در عواطف انسانی خلاصه کرد. مسأله ولایت از این‌ها بالاتر است. آیا حسین علیه‌السلام پدرش را دوست نداشت؟ چرا؛ امّا اوج علاقه او به امیرمؤمنان، علاقه یک دلداده ولایت به جانشین بر حقّ پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله بود.

بنی‌امیه در طول حکومت خود کوشیدند که جایگاه والای علی علیه‌السلام را انکار کنند و فرمان دادند مردم در سراسر سرزمین‌های اسلامی علی را لعن کنند.

باز هم دلت هوای کربلا کرده و عشق حسین علیه‌السلام، دیگر بار، وجودت را متلاطم ساخته است.

«هرگاه دو رکعت نماز به‌جای آوری و با سلامی، به امام حسین علیه‌السلام اشاره کنی و در آن هنگام این گفتار (زیارت عاشورا) را بخوانی، همانا دعایی را خوانده‌ای که فرشتگانِ زائر آن حضرت می‌خوانند. (به پاداش این زیارت) خداوند یک میلیون حسنه برایت خواهد نوشت، یک میلیون گناه از تو پاک خواهد کرد و صد میلیون درجه به تو خواهد بخشید. تو همچون کسانی خواهی بود که با حسین بن علی علیه‌السلام شهید شدند؛ با درجات آنان شریک و در زمره شهیدانی که با او به شهادت رسیدند، شناخته می‌شوی. همچنین برای تو پاداش هر نبی و رسول و هرکس دیگری که از روز شهادت حسین علیه‌السلام او را زیارت کرده، نوشته خواهد شد.... اگر بتوانی در همه عمر و هر روز، آن حضرت را با این گفتار زیارت کنی، چنین کن که پاداش همه عمر نصیبت خواهد شد. ان‌شاءاللّه‌. »

«وتر موتور» یعنی آن یگانه‌ای که هم جان خودش و هم جان نزدیکانش را به زیر شمشیر عشق نهاد و همه دارایی‌اش به غارت رفت و در حقیقت همه‌چیز خود را در راه خدا داد.

جالب این است که ابن‌زیاد را ـ ابن‌مرجانة ـ می‌خوانی تا او را به مادرش مرجانه که زنی زناکار بود نسبت داده باشی. زیارت عاشورا، تصویر روشنی از هر دو طرفِ جنگ ارائه می‌کند. از یک‌سو حسین علیه‌السلام را پسر سرور زنان جهان (سیدة نساءالعالمین) می‌خواند و از سوی دیگر، ابن‌زیاد را به‌عنوان پسر مرجانه زناکار معرّفی می‌کند. این مقایسه در عصر حادثه عاشورا نیز توسط برخی افراد صورت پذیرفته است. یکی از اصحاب پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله پس از آن‌که از مجلس ابن‌زیاد بیرون آمد، چنین گفت: «پسر فاطمه را کشتید و پسر مرجانه را امیر خود ساختید

تسلاّی واقعی عاشقان حسین هنگامی است که در رکاب مهدیِ فاطمه علیهاالسلام قرار گیرند و همراه آن حضرت، عَلَم قیام را برافرازند. از همین روست که در ادامه زیارت می‌گویی: «از خدا می‌خواهم که به من توفیق خونخواهی حسین علیه‌السلام را همراه امامی از اهل‌بیت حسین علیه‌السلام عنایت کند.»

بندگی حسین و رسیدن به خدا، این است پاداش بزرگ زائران اباعبداللّه‌ علیه‌السلام.

مردی از شیعیان به امام صادق علیه‌السلام عرض کرد: فدایت شوم من بسیاری از اوقات به یاد حسین علیه‌السلام می‌افتم، در آن حال چه بگویم؟ امام علیه‌السلام فرمود: «بگو السّلام علیک یا اباعبداللّه‌ و سه بار آن را تکرار کن؛ زیرا سلام، به او خواهد رسید چه از نزدیک باشد چه از دور.