بریده‌هایی از کتاب بهار رویش

«وَ لاَنُسْرِعَ بِأَبْصَارِنَا إِلَی لَهْوٍ»، با چشممان نه تنها به حرام، که حتی به بی‌فایده‌ها هم نگاه نکنیم. این نگاه و این سرمایه‌های ما در جایی باید به جریان بیفتند که سود بدهند و زیاد بشوند، نه اینکه راکد بمانند.

کاسه‌های ما واژگون است

خیلی خدا خداست. همیشه او خدایی کرده و جداً بهتر از او، ما هیچ خدایی پیدا نمی‌کنیم؛

در روایت آمده است که اگر به مقدار کمی کینه مؤمنی در دل تو باشد، به اندازه سال‌های نوری، بوی بهشت را نخواهی شنید و نخواهی یافت.

آنچه جز او در ما موج ایجاد کند ذنب ماست

مذهب در جایی ضرورت پیدا می‌کند که راه انسان طولانی باشد، نه فقط تا توالت و آشپزخانه؛ که برای اینها به این همه استعداد نیازی نیست. با غریزه زنبور و بزغاله هم می‌شود این مسیر را طی کرد. با غرایز فردی و یا اوج آن، غرایز اجتماعی هم می‌شود این راه را پیمود که در این صورت دیگر انسان نه به فکر احتیاج دارد و نه به مذهب. ولی اگر راه طولانی شد، نه تنها فکر به جایی نمی‌رسد که نوبت مذهب و کمک ربّ است.

در این ماه رمضان باید دل‌هایمان را مطالعه‌ای بکنیم

کاری کن همان گونه که روزها و لباس روز از تن ما جدا و کنده می‌شود، گناهان ما هم از ما جدا بشود. و این پوست‌هایی که سخت کلفت و غلیظ و خشن شده است را از ما بکن؛

کسانی که می‌دانند ذنوب چقدر دقیق است ـ که حتی عبادات ما جزء ذنوب ماست ـ آنها هستند که باید حتی از عبادت‌هایشان هم استغفار کنند. راستی که چاره‌ای نیست جز اینکه بگوییم: تو از اطاعت‌های ما بگذر، خودت می‌دانی با عصیان‌های ما...

طلب دیگر انسان این است که مفت زنده نباشد و مفت نمیرد. انسان بعد از اینکه محاسبه کرد و فهمید که یک عمر باخت داده، خواسته‌اش این است که از این به بعد فقط برای او باشد و حتی از مرگش هم بهره بگیرد. ما که آخر در این عالم می‌میریم؛ حالا یا در قبرستان‌ها یا در بیمارستان‌ها یا زیر ماشین‌ها و یا زیر آوارها و زیر سُم اسب‌ها، پس بگذار برای او بمیریم و زندگی و مرگ ما برای او باشد.

واقعش این است که ما هیچ چیز نداریم جز اینکه بگوییم: خدایا! تو به خودت نگاه کردی و به ما دادی، حالا هم به خودت نگاه کن و ادامه بده.

در رمضان اگر کسی دعایی می‌کند، طلب عافیت بکند. عافیت یعنی بهره برداری از نعمت‌ها؛ یعنی به گونه‌ای از نعمت‌ها بهره‌برداری کنی که رنج و شقاوت و حرمان تو را به دنبال نداشته باشد.

ببینیم چه چیزهایی در دل ما بزرگ شده و چه چیزهایی باید بزرگ می‌شدند؟

«حَتَّی لاَنُصْغِی بِأَسْمَاعِنَا إِلَی لَغْوٍ»، تا با گوشمان نه تنها گناه، که درنگ هم نکنیم

«خدایا! تو کینه‌ها را ببر، مگر آن کینه و غِلّی که به خاطر تو باشد».

ماه رمضان؛ شهر انابه، شهر توبه، شهر مغفرت و رحمت، شهر آزادی از آتش و شهر دستیابی به بهشت است.

تو همان گونه هستی که ما می‌خواهیم، ما را هم همان گونه قرار بده که خودت دوست داری: «اَنْتَ کما اُحِبّْ فَجَعَلْنا کما تُحِّبَ وَ تَرْضی

بیایید تا همگی فخر خدا باشیم و خدا در برابر ملائکه‌اش به ما افتخار کند

از همه ما عمری رفته است. من گاهی به خودم نگاه می‌کنم، می‌بینم فاصله زیاد گرفته‌ایم... شاید ده یا بیست سال پیش بود که از همین زُشک شما ـ در مشهد ـ رد می‌شدم. بهاری بود و درخت‌های گیلاس دو طرفِ رودخانه، همه سفید شده و شکوفه‌های عجیبی داده بودند. من در یک لحظه با خودم فکر کردم که یک بهار بر این چوب‌ها گذشته و این همه شکوفه گرفته و سفید شده‌اند؛ اما بهارهایی بر ما گذشته است که برای یک بار، یک شکوفه هم نداده‌ایم! یک میوه هم نداشته‌ایم و دل صاحبمان را خوشحال نکرده‌ایم.

خدایا! در این بهار رویش و عنایت، تو ما را بهره‌مند کن و از بدی‌های ما بگذر

سپاس حق را گفتن تنها به این نیست که بگوییم «أَلْحَمْدُ لِلّهِ»، بل به این است آنچه که او داده در مسیر خود او به جریان بیندازیم و برای او از آن بهره‌برداری کنیم

عباد او کسانی هستند که قضای محکم او را بر خودشان هموار کرده‌اند

کسی که دوست دارد با بزرگان همدم باشد، کارهای کوچک نمی‌کند

«أَنْ تَجْعَلَ أَوْقَاتَی مِنَ اللَّیلِ وَ النَّهارِ بِذِکرِک مَعْمُورَةً»؛ خدایا! لحظه‌ها و وقت‌های ما را در شب و روز، با یاد خودت آباد کن؛ چون کسی که به یاد او باشد بیکار نیست و تمام بار خلق و رزق‌های مختلف خلق هم به عهده اوست. او مسئول است که: شکم‌ها را از غذا، بدن‌ها را از لباس، فکرها را از تدبرها و توجه‌ها، عقل‌ها را از شناخت‌ها و یقین‌ها، قلب‌ها را از عشق‌ها و محبت‌ها و روح‌ها را از قرب و نزدیکی حق، رزق بدهد.

کسانی که ذنوب را تا این حد گسترده می‌دانند و می‌کوشند تا خودشان را از غیر او آزاد و پاک کنند، هر حرکتشان که برای غیر او باشد، حتی هر ترسی و هر عشقی که از غیر او در دلشان بیاید، برای آنها ذنب است و هر امیدی که از غیر او در دلشان بیاید برای آنها ذنب است. آنها هستند که این گونه مجبورند ناله کنند و به عجز برسند و به او تمسک پیدا کنند. راستی! چه شده که غیر او، ما را می‌ترساند؟

«حَتّی تَکونَ اَعْمَالِی وَ اَوْرَادِی کلُّها وِرْدآ وَاحِدآ وَ حَالِی فِی خِدْمَتِک سَرْمَدآ؛ از تو می‌خواهم که تمام کارهای من یک کار بشود، حتی تخلّی من با نماز خواندنم در یک سطح قرار بگیرد. مهمان آوردن و مهمان بردنم، ازدواج و طلاقم، زندگی و مرگم، همه عبادت و نُسک تو باشد؛

سپاس حق را گفتن تنها به این نیست که بگوییم «أَلْحَمْدُ لِلّهِ»، بل به این است آنچه که او داده در مسیر خود او به جریان بیندازیم و برای او از آن بهره‌برداری کنیم.

و سپاس حق را گفتن تنها به این نیست که بگوییم «أَلْحَمْدُ لِلّهِ»، بل به این است آنچه که او داده در مسیر خود او به جریان بیندازیم و برای او از آن بهره‌برداری کنیم.

او برای رشد ما زمینه‌ها، فرصت‌ها، حادثه‌ها، برخوردها، زمان‌ها و مکان‌هایی را تأمین کرده است که به وسیله آنها حرکتی بکنیم، گامی برداریم و پیشرفتی داشته باشیم. ولی اگر ما این همه محبت را جواب ندهیم و این همه مایه را در راه به جریان نیندازیم، همه آنها را از ما می‌گیرند. حکیم با داده‌هایش می‌خواهد ما را رشد بدهد، وقتی که ببیند داده‌ها باعث شکستن کمر من شده و این همه بار، من را خرد کرده است بار مرا سبک و انسان را محروم و رها می‌کند.

باید به او معتصم بشویم که: خدایا! ما قلیل هستیم، ماء قلیل و آب کم‌ایم. ما را هر چیزی آلوده و نجس می‌کند، مگر اینکه به تو متصل بشویم. اعتصام و عصمتی که در آب است، منوط به این است که یا کر و یا متصل به کر باشد. ما که اقلّ قلیل‌ایم: «اَنَا الْقَلِیلُ الَّذِی کثَّرْتَهُ»؛ ما آن کمی هستیم که فضل و عنایت تو باید تکثیرمان کند.