بریده‌هایی از کتاب ایوانف

مانند سایه میان مردم حرکت می‌کنم، با سری سنگین، روحی خسته، درهم‌شکسته، نومید، بی‌عشق، بی‌ایمان، بی‌هدف، بی‌آن‌که بدانم کیستم، چرا زنده‌ام، چه می‌خواهم...

دیگر خودم را نمی‌شناسم. روزهای زیادی سردرد دارم، از بی‌خوابی رنج می‌کشم، گوش‌هایم مدام وزوز می‌کنند... کجا فرار کنم؟ به‌راستی راه چاره‌ای نمی‌بینم...

دارم کتاب می‌خوانم... باشد برای بعد.

آدم‌هایی به‌دردنخور، کلماتی بیهوده، پرسش‌هایی پوچ و مسخره که باید به آن‌ها پاسخ داد. جانم به لب رسیده، دکتر، به‌راستی از شدت کلافگی جانم به لب رسیده. تندخو، زودخشم، خشن و مسکین شده‌ام تا آن‌جا که دیگر خودم را نمی‌شناسم. روزهای زیادی سردرد دارم، از بی‌خوابی رنج می‌کشم، گوش‌هایم مدام وزوز می‌کنند... کجا فرار کنم؟

کرم‌های شب‌تاب شب‌ها می‌درخشند، فقط به این منظور که پرنده‌های شب‌گرد آن‌ها را ببینند و بهتر بتوانند شکارشان کنند؛ فلسفهٔ وجود آدم‌های خوب و درستکار هم این است که مردم از حسادت برای‌شان حرف دربیاورند و به آن‌ها تهمت بزنند.

شما مهربانید، باهوشید، ولی می‌دانید، چه‌طوری بگویم، چیزی کم دارید: انگیزش، آه، اگر آدم انگیزش داشته باشد، شاخ دیو را می‌تواند بشکند

آدم می‌تواند پزشکی بسیار خوب و ماهر باشد اما نتواند چیزی دربارهٔ روح انسان بداند.

تا زمانی که مرد صحیح و سالم است، هیچ توجهی به او نمی‌کنید اما به محض این‌که سلامتی‌اش را از دست می‌دهد و شروع می‌کند به نالیدن، او را بغل می‌کنید. آیا همسر مردی سالم و بانشاط بودن، این‌همه ناخوشایندتر از بازی‌کردن نقش پرستار برای فردی است که دارد رو به انحطاط می‌رود؟

موقعی هم که آدم امیدوار است، پیری لذت‌های خودش را دارد؛ اما من هیچ امیدی ندارم، به هیچ‌چیز و هیچ‌کس.

دکترها و وکیل‌ها، درست مثل هم هستند، با این تفاوت که وکیل‌ها به چاپیدن شما اکتفا می‌کنند، حال آن‌که دکترها هم شما را می‌چاپند و هم می‌کشند.

در هر یک از ما چرخ و دنده‌ها، پیچ و مهره‌ها و سوپاپ‌هایی فراوان وجود دارد که امکان ندارد بتوانیم با دو سه نشان و با اولین احساس طرف را بشناسیم.

چه چشم‌انداز دلپذیری! پی نثر آمده بودم، شعر نصیبم شد...

دکترها و وکیل‌ها، درست مثل هم هستند، با این تفاوت که وکیل‌ها به چاپیدن شما اکتفا می‌کنند، حال آن‌که دکترها هم شما را می‌چاپند و هم می‌کشند.

خب، می‌فرمایید چه کنم. مرا تکه‌تکه کنید و هر تکه‌ام را به یکی از آن‌ها بدهید. چه عادت زشتی دارید که درست موقعی که مشغول مطالعه یا نوشتن هستم، می‌آیید مزاحمم می‌شوید.

دوست عزیزم، نمی‌توانی تصورش را بکنی که چه‌قدر دلم برای دوستانم تنگ شده. بعضی وقت‌ها چنان دلم می‌گیرد که می‌خواهم خودم را دار بزنم...

در تمام عمرم نه به پزشک‌ها اعتماد کرده‌ام، نه به وکیل‌ها و نه به زن‌ها، همهٔ کارها و حرف‌هاشان مزخرف، مزخرف، دوزوکلک و حقه‌بازی است.

«گل‌ها هر بهار دوباره شکوفا می‌شوند اما شادی‌ها نه.»

حتا کالسکه‌چی‌ها و آشپزها هم رقص و پای‌کوبی می‌کنند، آن‌وقت من... من... مثل آدمی تنها، همه ترکم کرده‌اند...

خیلی آدم‌ها هستند که شاید کم‌ارزش‌تر از من باشند و با این‌همه خوشبخت هستند، بی‌آن‌که بابتش بهایی پرداخته باشند.

اما در گذشته... آه که چه جذاب و دلپذیر بود. در اولین نگاه عاشقش شدم. [می‌خندد.] چشمم که به او افتاد، جادو شدم. به من گفت: «بیا!» و من از دنیایی که در آن زندگی می‌کردم بریدم، درست مانند برگی خشک که از شاخه جدا می‌شود... و دنبالش راه افتادم... [کمی سکوت.]... ولی حالا دیگر همان آدم و همان وضع نیست...

گوش کنید، آقای شرافتمند. آدم وقتی همراه با خانمی است، مرتب شرافتمندی‌اش را به رخ او نمی‌کشد. چندان خوشایند نیست، حتا خیلی هم ملال‌آور است. با خانم‌ها هرگز دربارهٔ فضیلت‌هاتان حرف نزنید وگرنه درصدد برمی‌آیند بفهمند حرف‌تان درست است یا نه.

می‌دانی قضیه از چه قرار است، رفیق؟ تو قربانی محیطت هستی.

مردها خیلی گرفتارند، سرشان گرم کارشان است، عشق برای‌شان در درجهٔ سوم اهمیت قرار دارد. فقط می‌خواهند با معشوقه کمی حرف بزنند، توی باغ با او قدم بزنند و وقتی هم که مرد، چند قطره اشکی بر مزارش بریزند، همین و بس. اما برای ما عشق یعنی خود زندگی.

پاول، وقتی خورشید می‌درخشد، هوا همه‌جا، حتا در گورستان نشاط‌آور است. موقعی هم که آدم امیدوار است، پیری لذت‌های خودش را دارد؛ اما من هیچ امیدی ندارم، به هیچ‌چیز و هیچ‌کس.