بریده‌هایی از کتاب نیما یوشیج

دیدمش ، گفتم : منم نشناخت او

خانه ی من ،‌جنگل من ، کو، کجاست ؟.

کودکی کو ! شادمانی ها چه شد ؟

این چنین هرشادی و غم بگذرد جمله بگذشتند ، این هم بگذرد

او نداند چیست این اوضاع شوم این مذاهب ، این سیاست ، وین رسوم او نداند هیچ وضع گفت و گو چون که حق را باشد اندر جست و جو

یاد باد آن روزگار دلگشا گم شد آن ایام ، بگذشت آن زمان خود چه ماند در گذرگاه جهان ؟

می تراود مهتاب می درخشد شب تاب نیست یکدم شکند خواب به چشم کس ولیک غم این خفته چند خواب در چشم ترم می شکند.

آدمی نزدیک خود را کی شناخت دور را بشناخت ، سوی او بتاخت

دیدمش ، گفتم : منم نشناخت او

سخت دارم عزلت و اندوه دوست گرچه دانم دشمن سخت من اوست

گم شد از من ، گم شدم از یاد او

زیر باران نواهایی که می گویند: « باد رنج ناروای خلق را پایان.» ( و به رنج ناروای خلق هر لحظه می افزاید.)

ای دریغا روزگار کودکی که نمی دیدم از این غم ها ، یکی فکر ساده ، درک کم ، اندوه کم شادمان با کودکان دم می زدم ای خوشا آن روزگاران ،‌ای خوشا یاد باد آن روزگار دلگشا گم شد آن ایام ، بگذشت آن زمان خود چه ماند در گذرگاه جهان ؟

گرم یاد آوری یا نه من از یادت نمی کاهم

نور حق پیداست ،‌ لیکن خلق کور کور را چه سود پیش چشم نور ؟

قصه ام عشاق را دلخون کند عاقبت ، خواننده را مجنون کند

سوختم در محنت و درد و خطر در میان آتشم آورده ای این چه کار است ، اینکه با من کرده ای ؟ چند داری جان من در بند ، چند ؟

ای دریغا روزگار کودکی که نمی دیدم از این غم ها ، یکی فکر ساده ، درک کم ، اندوه کم شادمان با کودکان دم می زدم ای خوشا آن روزگاران ،‌ای خوشا یاد باد آن روزگار دلگشا گم شد آن ایام ، بگذشت آن زمان خود چه ماند در گذرگاه جهان ؟

عشق را در خانه ات پرورده ای خود نمی دانی چه با خود کرده ای

این چنین هرشادی و غم بگذرد جمله بگذشتند ، این هم بگذرد

دیدمش ، گفتم : منم نشناخت او

بی مروت یار من ، ای بی وفا بی سبب از من چرا گشتی جدا ؟

زندگانی چه هوسناک است، چه شیرین! چه برومندی دمی با زندگی آزاد بودن، خواستن بی ترس، حرف از خواستن بی ترس گفتن، شاد بودن! او به هنگامی که تا دشمن از او در بیم باشد ( آفریدگار شمشیری نخواهد بود چون) و به هنگامی که از هیچ آفریدگار شمشیری نمی ترسد، ز استغاثه های آنانی که در زنجیر زنگ آلوده ای را می دهد تعمیر... بر سر آن ساخته کاو راست در دست، می گذارد او ( آن آهنگر) دست مردم را به جای دست های خود.

خانه ام ابری ست اما ابر بارانش گرفته ست.

دیدمش ، گفتم : منم نشناخت او

گفتمش : ای نازنین یار نکو همرها ،‌تو چه کسی ؟ آخر بگو کیستی ؟ چه نام داری ؟ گفت : عشق

زدن یا مژه بر مویی گره ها به ناخن آهن تفته بریدن ز روح فاسد پیران نادان حجاب جهل ظلمانی دریدن به گوش کر شده مدهوش گشته صدای پای صوری را شنیدن به چشم کور از راهی بسی دور به خوبی پشه ی پرنده دیدن

زخم دارد به نهان می خندد.

دیدمش ، گفتم : منم نشناخت او

می تراود مهتاب می درخشد شب تاب مانده پای آبله از راه دراز بر دم دهکده مردی تنها کوله بارش بر دوش دست او بر در، می گوید با خود: غم این خفته چند خواب در چشم ترم می شکند.