بریده‌هایی از کتاب عنصری

چنان باشد بر او عاشق جمالا که خوبی را ازو گیرد مثالا اگر خالی شد از شخصش کنارم خیالش کرد شخصم را خیالا بدی را از که رنج آید که خوبان بیارامند در ظلّ ظلالا من از بس حیلت چشمش ، بدانم که نرگس را چه در دست احتیالا

گفتم صنما دلم ترا جویانست گفتا که لبم درد ترا درمانست

خاکرا فرحین عفو آموخت علم تو وقار حمله بشتابد چو رجس رجس نشکیبد ز حمد عزم و حلمت هر دو کو گویند بشتاب و بدار برد خواند از خصایل برتر و این هر دو راست

شگفت باشد زنگار گون بی زنگار نه او ز خواب و ز بیداری آگهست و ازو روان مردم خفته است و بخت او بیدار شگفت لشکر چیپال بود و لشکر خان شگفت تر سپه و میر اوست لشکر بسیار

همه شهانرا گفتار و مر ترا کردار ز آرزو و ز آرایش ستایش تو همی بخاک و بسنگ اندر اوفتد گفتار خدایگانی جاوید را تو داری مهر بزرگواری و فرهنگ را تو بندی کار

نوروز فراز آمد و عیدش باثر بر نز یکدیگر و هر دو زده یک بدگر بر نوروز جهان پرور مانده ز دهاقین دهقان جهان دیده ش پرورده ببر بر آن زیور شاهانه که خورشید برو بست

سپهبد نصر با نصرت بکار کارزار اندر ز عزم و حزم با قوت بجبر و اختیار اندر چنان یاقوت پیوسته بدرّ شاهوار اندر

هنر گسترد جاهش را بقدر و اقتدار اندر خرد پرورد عرضش را بجاه و افتخار اندر ز بهر زایران باشد همی در انتظار اندر

نگاری که بد طیلسان پرنیانش بزر از چه منسوج شد پرنیانش نگاری که نوروز کرد از درختان چرا باز بسترد باد خزانش

پراکنده بر تختۀ بوستانش ندانم که زر را که داد این بضاعت که پر زعفران شد میان و کرانش نپاید بسی تا سیاهان دریا بپاشند کافور بر زعفرانش

تو گوئی همی غیب داند گمانش دو کوه ار بیاویزد از زه نیاید بموئی خم اندر دو خانۀ کمانش ولی را امل خیزد از کف رادش عدو را اجل خیزد از تیر دانش