برخی معتقدند که ریشه طرحواره فرهنگی «تعارف» به ایران پیش از اسلام و بهخصوص به آموزههای زرتشت بر میگردد (عسجدی، ۲۰۰۱؛ بیمن، ۱۹۸۶). البته خود این واژه ریشهای عربی دارد. همانطور که میدانیم، اصول اساسی دین زرتشت، عبارتند از گفتار نیک، پندار نیک و کردار نیک. به این ترتیب، استفاده از عبارتهای محبتآمیز در دین زرتشت نه تنها یک فضیلت است، بلکه نوعی عبادت بهحساب میآید. حتی قسمت محوری هویت هر فرد بهعنوان یک زرتشتی استفاده از کلمات محبتآمیز است. همچنین باید تاکید کرد که در دین زرتشت کاربرد کلمات محبتآمیز نباید تنها در کلام تجلی یابد، بلکه اندیشه نیک نیز باید آن را تقویت کند. به همین دلیل است که در اینجا کل این نظام را نه صرفاً بهعنوان یک رهیافت زبانی، بلکه یک طرحواره فرهنگی در نظر میگیریم. به عبارت دیگر، «تعارف» نظامی مفهومی است که نه تنها در کلام تبلور مییابد، بلکه در رفتار نیز دیده میشود.
سجاد احمدی