بریده‌هایی از کتاب آهسته بشتاب

بصیرت شمه‌ای آنی از گنجینهٔ عظیم دانش ناشناخته در مغز است. قشر مغز یکی از رازهای خود را می‌گشاید.

سرگردانی فکری و تعصب نسبت‌به طرز تفکری که سؤال را روا نمی‌دارد خطرات نشسته در کمین تفکر نقادانهٔ تمام ما هستند.

در فرهنگی که دم‌دست‌بودن، راحتی و سرعت را می‌پسندد، تفکر نقادانه روزبه‌روز کمیاب‌تر می‌شود، چراکه تربیت تمام ابعاد تفکر نقادانه نیازمند صبوری و تلاش بسیار است. بیشتر ما خیال می‌کنیم تفکر نقادانه را به کار بسته‌ایم، اما اگر با خودمان روراست باشیم، درمی‌یابیم که خیلی کم‌کارتر از آنیم که می‌پنداریم. باور داریم که «بعداً» برایش وقت می‌گذاریم، بعداً، همان زباله‌دان نامرئی نیات ازدست‌رفته.

لازم است برای تقویت و استفاده از مهارت‌های پیچیدهٔ قیاسی و استنباطی‌مان تلاش مداوم به عمل آوریم، فقط در این صورت است که می‌توانیم شبکه‌های عصبی زیربنای آن مهارت‌ها را حفظ کنیم و همچنان تحلیلگران اندیشمند و نقادِ دانش باشیم، نه مصرف‌کنندگان منفعل اطلاعات.

لویی پاستور، در یکی از مشهورترین بیاناتش دربارهٔ دستاوردهای علمی، می‌نویسد «اقبال فقط سراغ ذهن آماده می‌آید».

«وضعیت کنونی ظاهراً حل‌وفصل‌شدنی نیست. اما باید تلاش کنیم، باید "پاسداران خصائل کتاب" باشیم».

آلبرت آینشتاین می‌گفت نظریه‌هایی که از دنیا داریم تعیین می‌کنند چه می‌بینیم. در خواندن نیز همین‌طور است. باید گنجینهٔ خاص خودمان از فکت‌ها را داشته باشیم تا اطلاعات جدید را، فارغ از رسانه‌اش، ببینیم و ارزیابی نماییم.

هریک از ما چیست جز ترکیبی از تجربیات و اطلاعات و کتاب‌هایی که خوانده‌ایم ... هر زندگی یک دایرةالمعارف است، یک کتابخانه است. ایتالو کالوینو

«حدسم این است که خودِ فناوریْ رمان را از بین نبرد ... اما ممکن است رمان‌ها از دور خارج شوند ... وقتی چنین اتفاقی بیفتد، جامعهٔ ما اسیر توحش و زمختیِ افرادی می‌شود ... که هرگز نمی‌توانند ما یا همدیگر را درک کنن

ماکیاولی در سال ۱۵۱۳ در نامه‌ای به فرانچسکو وِتّوریِ دیپلمات می‌نویسد: از سخن‌گفتن با آنان خجلت ندارم و دلیل اعمالشان را از ایشان می‌پرسم. آن‌ها نیز با مهربانی پاسخم می‌دهند؛ بسا مواقع که چهار ساعت می‌گذرد و من ملول نمی‌گردم، یکایک مشکلات را از یاد می‌برم، از فقر نمی‌هراسم، ترسی از مرگ ندارم، خود را کاملاً به دست آنان می‌سپارم.

مغز - وسیع‌تر است از آسمان - چه - اگر کنار همشان بگذاری - یکی در خود گیرد آن دیگری را به‌راحتی - و تو را - نیز. مغز ژرف‌تر است از دریا - چه - اگر کنار همشان بگذاری یکی جذب کند آن دیگری را - چنان‌که اسفنج - [آبِ] دلو را - مغز هرآینه هم‌وزن خداست - چه - اگر به برابری وزن- کنار همشان بگذاری تفاوتی اگر باشد - چنان خواهد بود - که تفاوت هجا از صدا.