بریده‌هایی از کتاب تا شهادت

روز بعد دکتر چمران و آقا رضا تنها تو سنگر بودند. رضا گفت: دکتر، می‌شه یه دو تا فحش بهم بدی؟! کشیده‌ای، چیزی بزنی! وقتی سکوت و حالت تعجب دکتر را دید ادامه داد: من یه عمر به هر کی بدی کردم، بهم بدی کرد ... تا حالا نشده بود به کسی فحش بدم و این‌طور برخورد کنه. دکتر چمران گفت: اشتباه فکر می‌کنی! یکی اون بالاست، هر چی بهش بدی می‌کنم، نه تنها بدی نمی‌کنه، بلکه با خوبی بهم جواب می‌ده. هی آبرو بهم می‌ده. تو هم یکی داشتی که هی بهش بدی می‌کردی بهت خوبی می‌کرده! آقا رضا جا خورد. تلنگر خورد به شخصیتش. رفت یه جا تنها نشست. آدمی که مغرور بود و زیر بار کسی نمی‌رفت زارزار گریه می‌کرد. اذان که شد. همین آقا رضا رفت وضو گرفت. سر نماز، موقع قنوت، صدای گریه‌اش بلند بود. رضا توبه کرد؛ توبهٔ نصوح. مدتی بعد هم به کاروان شهدا پیوست.

خداوند متعال در سورهٔ زمر آیهٔ ۵۳ می‌فرماید: بگو به بندگانم، ای کسانی که در گناهان اسراف (و زیاده‌روی) نمودید، از رحمت من مأیوس و ناامید نشوید، قطعاً (در صورت توبه) خداوند همهٔ گناهان شما را می‌آمرزد.

هفت هشت نفر بودند که سرشان را کاملاً تیغ انداخته بودند. وقتی دقت کردم، دیدم چند نفری از آن‌ها را می‌شناسم، تعجب کردم که این‌ها اینجا چه می‌کنند. بیشتر آن‌ها خلافکار بودند. اسامی مستعار عجیبی هم داشتند، بچه‌هایی که بدن‌های همه‌شان، از زخم‌های بد جوش خورده و قدیمی چاقو، پاره‌پاره و با نقش و نگارهای خالکوبی، خاص و متفاوت شده بود. از بین این بچه‌ها، جلیل نقاد ملقب به جلیل پاکوتاه را یادم می‌آید که حسابی عشق موتور بود، یا اسی پلنگ و عمویادگار و سهراب کفترباز و عادل تُرکه و... به دکتر گفتم: آقای دکتر این‌ها رو چرا به اینجا آوردین؟ دکتر چمران گفت:‌ این جنگ مال همه است باید همه بیان و کمک کنن. نمی‌تونیم فقط به یه قشر خاص فکر کنیم یا بشینیم و این و اونو گزینش کنیم. این‌ها از پس کارهایی بر میان که بقیه فکرشو هم نمی‌تونن بکنن.

امام باقر (ع) می‌فرماید: هرگاه نشانه‌های توبه در انسان آشکار نگردد، او توبه‌کنندهٔ حقیقی نیست و آن نشانه این‌هاست: ۱ ـ آن کسانی که حقی بر او دارند، راضی کند. ۲ ـ نماز و سایر اعمال دینی‌اش را که قضا شده اعاده نماید. ۳ ـ در برابر مؤمنان و بندگان متواضع باشد. ۴ ـ خود را از هواهای نفسانی و شهوانی حفظ کند. (میزان الحکمه، ج ۱، ص ۵۴۸)

می‌گفت: مگر حضرت امام نفرمود که عالم محضر خداست. اگر اینجا محضر خداست، پس باید با ادب و با وضو در این محضر باشیم.

می‌گویند بیشتر اهل جهنم را کسانی تشکیل می‌دهند که رفقای خوبی نداشتند. لذا می‌بینیم که در قرآن به این موضوع اشاره می‌شود: «ای کاش فلانی را رفیق خودم انتخاب نمی‌کردم. او مرا از ذکر و یاد دور کرد.» پس رفیق برای انسان آن‌قدر مهم است که می‌تواند انسان را به جهنم یا بهشت برساند. برای همین بزرگان ما توصیه می‌کنند که به انتخاب دوست و رفیق دقت داشته باشید.

تفاوت خیرالله با ما این بود که او مثل ماهی خارج از آب، قدر آب را فهمیده بود. او مدتی را میان گروهک‌های بی‌دین گذرانده بود و حالا لذت دین و ارتباط با خدا را کاملاً حس می‌کرد.

چهل روایت از آنها که توبه کرده و راه حق را پیمودند و با شهادت رفتند.

امام صادق (ع) می‌فرماید: «روز قیامت در سنجش اعمال، اگر شخص گناهکار در مقام عذرخواهی بگوید؛ پروردگارا نادان و بی‌خبر بودم، اسیر شهوت و غضب بودم، گرفتار هوی و هوس و در مقابل شیطان عاجز بودم. در جواب همهٔ بهانه‌هایش به او گفته می‌شود: مگر باب توبه برای تو گشوده نبود؟ آیا سخت‌گیری شده بود؟ آیا برای توبه شرایط سخت قرار داده بودیم؟»

در روایات ما این دو صفت به عنوان اصل نجات انسان‌ها معرفی شده. اول اینکه به مانند لوطی‌های قدیم، دست خیر داشت. تا می‌توانست به دیگران کمک می‌کرد. مراسم گلریزان می‌گرفت و گره از کار مردم می‌گشود. دوم اینکه تا می‌توانست برای امام و مولایش حسین ابن علی (ع) خرج می‌کرد. دستهٔ عزاداری او که در دههٔ محرم راه می‌انداخت بزرگ‌ترین دستهٔ عزادار در تهران بود و شبیه آن هنوز نیامده است

در حدیث قدسی آمده که خداوند فرمود: اگر گنهکارانی که به من پشت کرده‌اند می‌دانستند که من چه اندازه انتظار دیدن آن‌ها را می‌کِشم و چه مقدار مشتاق توبه و بازگشت آن‌ها هستم، هر آینه از شدت شور و شوق نسبت به من جان می‌دادند و تمام بندبند اعضایشان به خاطر عشق به من از هم جدا می‌شد. (اصرار الصلوهًْ، صفحهٔ ۱۹)

کسی زیاد یاد مرگ باشد، با مقام شهادت از دنیا خواهد رفت.

شهید رامین تجویدی در آخرین نوشته‌اش (برای همه من و شما) می‌نویسد: (در مقابل خدا) بنگر تا چه اندازه نیازمندی، لحظه‌ای دست بر روی چشمانت بگذر و بردار و بفهم که چه کسی چشمانت را روشن ساخته؟

مردی خدمت رسول خدا (ص) رسید و گفت: ای رسول خدا (ص)، من هیچ کار زشتی نمانده که انجام نداده باشم، آیا می‌توانم توبه کنم؟ رسول خدا (ص) فرمود: آیا هیچ یک از پدر و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. حضرت فرمود: برو به او نیکی کن (تا آمرزیده شوی). وقتی او راه افتاد پیامبر (ص) فرمود: کاش مادرش زنده بود. (یعنی اگر او زنده بود و به او نیکی می‌کرد، زودتر آمرزیده می‌شد).

پیامبر (ص) می‌گوید: آدمی بر آئین دوست خود است پس بنگرید با چه کسی دوستی می‌کنید... (بحار، ج ۷۱، ص ۱۹۲)

حضرت صادق (ع) شد که می‌فرماید: هنگامی که بنده‌ای توبهٔ حقیقی کرد خداوند او را دوست می‌دارد و در دنیا و آخرت گناهان او را می‌پوشاند و هر چه از گناهان که دو فرشته برای او نوشته‌اند از یادشان می‌برد و به اعضای بدنش وحی می‌کند که گناهان او را پنهان کنید و به نقاطی از زمین که او در آنجا گناه کرده فرمان می‌دهد که گناهان او را پنهان کنید. (اصول کافی، جلد ۴، صفحهٔ ۱۷۳)

امام حسن عسگری (ع) در این باره و در یک حدیث قدسی از قول خداوند متعال خطاب به بندگانش می‌فرماید: «ای بندگان من، همهٔ شما گناهکار هستید مگر کسانی که من از گناه باز دارم. پس هر کس معتقد باشد که من می‌توانم او را ببخشم و با این حُسن ظَن به من، از من طلب مغفرت نماید هر آینه او را می‌بخشم و برایم میزان گناهان او مهم نیست. اگر همهٔ مخلوقاتم از اول و آخر، زنده و مرده و تر و خشک همه جمع شوند و از رحمت من مسئلت نمایند همهٔ حاجات ایشان را می‌دهم و از رحمت وسیع من چیزی کم نمی‌شود.»

امام باقر (ع) می‌فرماید: هرگاه نشانه‌های توبه در انسان آشکار نگردد، او توبه‌کنندهٔ حقیقی نیست و آن نشانه این‌هاست: ۱ ـ آن کسانی که حقی بر او دارند، راضی کند. ۲ ـ نماز و سایر اعمال دینی‌اش را که قضا شده اعاده نماید. ۳ ـ در برابر مؤمنان و بندگان متواضع باشد. ۴ ـ خود را از هواهای نفسانی و شهوانی حفظ کند. (میزان الحکمه، ج ۱، ص ۵۴۸)

پیامبر خدا (ص) فرموده‌اند: هر فرزند نیکوکاری که با مهربانی به پدر و مادرش نگاه کند در مقابل هر نگاه، ثواب یک حج کامل مقبول به او داده می‌شود، سؤال کردند، حتی اگر روزی صد مرتبه به آن‌ها نگاه کند؟ فرمودند: آری.

حرّ گفت: «به خدا سوگند خود را در میان بهشت و جهنم می‌بینم. من جهنم را انتخاب نمی‌کنم. گرچه پاره‌پاره شوم و مرا بسوزانند. این را گفت و اسب خود را هی کرد و به سمت سپاه حسین (ع) رفت

این دنیا یک آزمایشگاه است این دنیا رفتنی است باید رفت و از تاریکی تا شمع نور را پیمود این دنیا هیچ است

شهید مهیار مهرام راه درست و راه حق را نمی‌شناخت. از زمانی که با انسان‌های الهی در جبهه رفاقت کرد، مزهٔ رفاقت با خدا را چشید.

اگر خدا نخواهد، هیچ گنهکاری به سوی او باز نمی‌گردد.

تفاوت خیرالله با ما این بود که او مثل ماهی خارج از آب، قدر آب را فهمیده بود. او مدتی را میان گروهک‌های بی‌دین گذرانده بود و حالا لذت دین و ارتباط با خدا را کاملاً حس می‌کرد.

بیشتر اهل جهنم را کسانی تشکیل می‌دهند که رفقای خوبی نداشتند.

امام حسن عسگری (ع) در این باره و در یک حدیث قدسی از قول خداوند متعال خطاب به بندگانش می‌فرماید: «ای بندگان من، همهٔ شما گناهکار هستید مگر کسانی که من از گناه باز دارم. پس هر کس معتقد باشد که من می‌توانم او را ببخشم و با این حُسن ظَن به من، از من طلب مغفرت نماید هر آینه او را می‌بخشم و برایم میزان گناهان او مهم نیست. اگر همهٔ مخلوقاتم از اول و آخر، زنده و مرده و تر و خشک همه جمع شوند و از رحمت من مسئلت نمایند همهٔ حاجات ایشان را می‌دهم و از رحمت وسیع من چیزی کم نمی‌شود.»

شهید رامین تجویدی در آخرین نوشته‌اش (برای همه من و شما) می‌نویسد: (در مقابل خدا) بنگر تا چه اندازه نیازمندی، لحظه‌ای دست بر روی چشمانت بگذر و بردار و بفهم که چه کسی چشمانت را روشن ساخته؟ پس به یاد روزی بیفت که پدر و مادر ما از بهشت رانده شدند، درحالی‌که قبل از آن نزد خدا بودند و خدا هم از آنان راضی و خشنود بود. پس از فراق دوست بگو و طالب وصل شو. در خفا عبادت کن که خدا با هر بنده آنچنان رفتار کند که مادر با فرزند یک‌دانهٔ خود. و بدان که ما اینجایی نیستیم، بلکه اهل آنجاییم. خیلی‌خیلی از جسارت خویش شرمسارم. برادر کوچک شما رحیم تجویدی

مجید مصداق کلام حضرت صادق (ع) شد که می‌فرماید: هنگامی که بنده‌ای توبهٔ حقیقی کرد خداوند او را دوست می‌دارد و در دنیا و آخرت گناهان او را می‌پوشاند و هر چه از گناهان که دو فرشته برای او نوشته‌اند از یادشان می‌برد و به اعضای بدنش وحی می‌کند که گناهان او را پنهان کنید و به نقاطی از زمین که او در آنجا گناه کرده فرمان می‌دهد که گناهان او را پنهان کنید. (اصول کافی، جلد ۴، صفحهٔ ۱۷۳)

مجید مصداق کلام حضرت صادق (ع) شد که می‌فرماید: هنگامی که بنده‌ای توبهٔ حقیقی کرد خداوند او را دوست می‌دارد و در دنیا و آخرت گناهان او را می‌پوشاند و هر چه از گناهان که دو فرشته برای او نوشته‌اند از یادشان می‌برد و به اعضای بدنش وحی می‌کند که گناهان او را پنهان کنید و به نقاطی از زمین که او در آنجا گناه کرده فرمان می‌دهد که گناهان او را پنهان کنید. (اصول کافی، جلد ۴، صفحهٔ ۱۷۳)

ناامیدنشوید خداوند متعال در سورهٔ زمر آیهٔ ۵۳ می‌فرماید: بگو به بندگانم، ای کسانی که در گناهان اسراف (و زیاده‌روی) نمودید، از رحمت من مأیوس و ناامید نشوید، قطعاً (در صورت توبه) خداوند همهٔ گناهان شما را می‌آمرزد. این آیه و صدها نمونهٔ دیگر آن در قرآن، همگی یک نکته را به ما یادآور می‌شود؛ اینکه از رحمت خدا ناامید نشویم. اینکه اگر صد بار هم راه را به اشتباه رفتیم، باز به سوی پروردگار باز گردیم.