بریده‌هایی از کتاب روان

روان‌شناسی مدرن مفهومی مکانیکی از حیات ذهنی را می‌پذیرد و نگرشی مادی‌گرایانه، تکاملی و علّی بدان دارد؛ مادی‌گرایانه یعنی ذهن را پدیده‌ای فیزیکی می‌داند، تکاملی یعنی ما را محصول روند تکامل زیست‌شناختی می‌بیند که تا حد زیادی با انتخاب طبیعی شکل گرفته است و علّی یعنی افکار و اعمال آدمی را محصول نیروهای ژنتیکی، فرهنگی و تجربهٔ شخصی او قلمداد می‌کند.

«ما جهان را نه آن‌گونه‌ای که هست، بلکه به‌گونه‌ای می‌بینیم که خود هستیم.»

جرمی بنتام، فیلسوف [انگلیسی]، می‌گوید، وقتی سخن از مسائل اخلاقی به میان می‌آید، سؤال وارده این نیست که آیا وجودی قادر است استدلال یا صحبت کند، بلکه این است که آیا می‌تواند رنج بکشد یا نه. (۲) رنج کشیدن نیازمند خودآگاهی است.

گویی تا پیش از فروید هرگز خودمان را نمی‌شناختیم.

اگر بخواهیم خلاصه‌ای فشرده از نحوهٔ سازوکار انتخاب طبیعی برای موجودی نظیر خودمان را ارائه دهیم، منطق کلی بدین‌ترتیب خواهد بود: در بدن حیوانات تنوع‌هایی وجود دارد و این وضع تا حدی به‌سبب جهش‌های ایجادشده در ژنوم ما و تا حدی به‌سبب بُر خوردن ژن‌هایمان طی فرایند جفت‌گیری رخ داده است. این تنوع بر سرنوشت حیوانات تأثیر می‌گذارد و سبب می‌شود تا برخی از آن‌ها بیش از سایرین تولیدمثل کنند. چنین وضعی هم موجب می‌شود تا ژن‌هایی که با افزایش احتمال موفقیت باروری -تناسب- مرتبط‌اند در نسل بعدی رایج‌تر شوند و بنابراین جمعیت به‌نحوی تکامل یابد که شامل آن دسته حیواناتی باشد که سازگاری بهتری با محیط خود دارند.