بریده‌هایی از کتاب از زندگی سیرم ولی دلم می خواهد دوک بوکی بخورم!

«شاید امروز روزی بی‌نقص و تمام‌عیار نباشد؛ اما باز هم روز بسیار خوبی است. هنر سرچشمهٔ این باور است که به من یادآور می‌شود پس‌از روزی سراسر غم و افسردگی باز هم می‌توانم به چیزهای کوچکی که می‌بینم، لبخند بزنم.»

نظریهٔ جوجه‌تیغی «احساسات افراطی مخالف با هم ارتباط مستقیم دارند. مثلاً افرادی که خیلی متکبرند، عزت‌نفسشان کم است؛ برای همین می‌خواهند بقیه را مجبور کنند که به آن‌ها احترام بگذارند و تحسینشان کنند.» موقعیت متناقضی که دو فرد در عین نیاز به صمیمیت، می‌خواهند از هم فاصله بگیرند، «نظریهٔ جوجه‌تیغی» نام دارد.

افرادی که خیلی متکبرن، عزت‌نفسشون کمه؛ واسهٔ همین می‌خوان بقیه رو مجبور کنن که به اون‌ها احترام بذارن و تحسینشون کنن؛ اما کسی که عزت‌نفس خوبی داره، اصلاً اهمیت نمی‌ده دیگران درباره‌ش چطور فکر می‌کنن.

وقتی از زندگی‌ت راضی نباشی، طبیعتاً به نیازهای ابتدایی‌ت پناه می‌بری. خوردن و خوابیدن جزو اولین نیازهای غریزی ماست؛ اما رضایت ناشی از خوردن، پایدار نیست. بهتره ورزش رو جایگزین کنی یا کارهایی رو انجام بدی که تو رو مجبور می‌کنن از خونه بیرون بری. در واقع برای خودت باید یه سری اهدافی رو در نظر بگیری که رضایت موندگار به همراه داشته باشن. من: باشه، دوباره ورزش رو شروع می‌کنم. نظریهٔ جوجه‌تیغی «احساسات افراطی مخالف با هم ارتباط مستقیم دارند. مثلاً افرادی که خیلی متکبرند، عزت‌نفسشان کم است؛ برای همین می‌خواهند بقیه را مجبور کنند که به آن‌ها احترام بگذارند و تحسینشان کنند.»

گاهی می‌خوایم به هدفی برسیم؛ اما ابزار رسیدن به اون هدف، به هدفمون تبدیل می‌شه و یادمون می‌ره هدف اصلی چی بوده. فرض کن هدفت یه شهره؛ اما اون‌قدر فکرت درگیر این می‌شه که با چه وسیله‌ای به اونجا برسی که هدف اصلی‌ت می‌شه وسیله‌ای که می‌خوای ازش استفاده کنی. اون‌قدر فکرت درگیر این می‌شه که با قطار سریع‌السیر بری یا با فلان خط هوایی معروف که دیگه فراموش می‌کنی هدفت اون شهر بوده، نه وسیلهٔ نقلیه.

«چرا منطقی‌بودن به نظرت خوب نیست؟ منطق سازوکار دفاعی مغز است. در حقیقت با این کار سعی می‌کنی دلیلی برای اتفاقی که افتاده و دردی که حس می‌کنی، پیدا کنی.»

گاهی می‌خوایم به هدفی برسیم؛ اما ابزار رسیدن به اون هدف، به هدفمون تبدیل می‌شه و یادمون می‌ره هدف اصلی چی بوده.

ظاهرت باعث به‌وجوداومدن وسواست نیست. این وسواس ناشی از همون خودِ آرمانیه که توی ذهنته. همین باعث این وسواس می‌شه. خود آرمانیِ تو خیلی خاص و دست‌نیافتنیه که باعث می‌شه فکر کنی اگه وزنت از پنجاه کیلو بیشتر بشه، نشونهٔ ضعف و بی‌عرضگی‌ته. تنها کاری که می‌تونی انجام بدی، اینه که چیزهای مختلف رو امتحان کنی و کم‌کم دستت بیاد واقعاً چی می‌خوای و چه تغییراتی می‌تونی توی خودت بدی و تا چه اندازه می‌تونی عوض بشی. همین‌که متوجه بشی چی دوست داری و چطور می‌تونی اضطرابت رو کم کنی، حس رضایت درونی‌ت بیشتر می‌شه و اون‌وقته که دیگه حرف و نظر دیگران برات این‌قدر مهم نیست.

برای رهایی باید نیمهٔ تاریکت را ببینی؛ چراکه آن هم نیمی از وجود توست. مشکلی ندارم؛ ولی چرا احساس پوچی می‌کنم؟ برای خشنودی، باید این دو حقیقت زندگی را بدون ترس در آغوش بگیری: اول اینکه ناراحتی جزء جدایی‌ناپذیر زندگی ماست، اما غم و رنج و ترسمان بی دلیل و هدف نیست. دوم اینکه هیچ راه گریزی برای فرار از این احساسات وجود ندارد.

تو باید یه‌مقداری روی احساست کار کنی. احساساتت تو رو توی موضع ضعف قرار می‌دن. تو خیلی توی دوستی از خودت و احساست مایه می‌ذاری. وقتی زیادی احساس خرج کنی، توقعت هم بیشتر و بیشتر می‌شه و فکر می‌کنی اون طرف به‌اندازهٔ تو دوستت نداره و از احساسش مایه نمی‌ذاره.

تقدیم به خانم دکتر الهام شمسی‌زادهٔ نازنین، به پاس تمام لحظاتی که با مهر بی‌دریغشان به قلبم آرامش بخشیدند.

«داستانت برای من عزیز و ارزشمند است و تا همیشه دوست و هوادار تو خواهم بود.»

چرا من این‌قدر روی رفتارم حساسم و مدام کارهام رو بازبینی می‌کنم؟ روان‌پزشک: چون به حرف مردم زیادی اهمیت می‌دی و چون رضایت درونی‌ت از خودت کمه.

باید ببینی چه‌چیزهایی خوش‌حالت می‌کنه و همون‌ها رو انجام بدی.

امروز هم یکی از همان روزهاست. بی‌دلیل دلم می‌خواهد شِکوه کنم. احساس ضعف و افسردگی می‌کنم. گویی با افسردگی انس گرفته‌ام و راحت خودم را به دست آن می‌سپارم. انگار افسردگی مثل هر روز از خواب برخاستن، جزئی از عادات روزمره‌ام شده است. زندگی جریانی از امواج بی‌پایان است، گاهی آرام و گاهی متلاطم. اگر امروز شادم، شاید فردا غم مرا در آغوش بگیرد و اگر امروز افسرده‌ام، خوب می‌دانم که فردا روز دیگری است، فردایی که شاید خوش‌حال باشم. فقط کافی است به خودم عشق بورزم. من منحصربه‌فردم؛ مثل همه. باید از خودم تا آخر عمر مراقبت کنم و با شفقت و مهر به خودم کمک کنم. برای دستیابی به رضایت درونی و یافتن راهی به‌سوی شادی، باید بیشتر خودم را بشناسم، گاهی نفسی تازه کنم و با شور و شوق رو به جلو گام بردارم.

تو همه‌چیز رو فقط سیاه‌وسفید می‌بینی. منظورم همونه. یا با کسی دوست می‌شی یا نمی‌شی، یا می‌چسبی به طرف یا کلاً بی‌خیالش می‌شی، یا پرخاش می‌کنی یا می‌ریزی توی خودت. کلاً حد وسط نداری. این رابطه ازنظرت خیلی خاص بود؛ برای همین هروقت ناراحت شدی، به روت نیاوردی که به دوستی‌ت خدشه‌ای وارد نشه. در نهایت خسته شدی و بریدی؛ چون تظاهر کردی و خودِ واقعی‌ت نبودی.

عزت‌نفسم ضعیفه و نظر دیگران برام خیلی مهمه؛ واسهٔ همینه که کوچیک‌ترین انتقادی برام حکم حمله از طرف مقابلم رو داره و بااینکه می‌تونم با نگاه درست به قضیه، احتمالات متفاوتی رو در نظر بگیرم، فقط سیاه‌وسفید می‌بینم.

خیلی‌ها ممکنه حسرت موقعیت تو رو بخورن؛ اما حسرت دیگران دلیل نمی‌شه که تو از چیزی که به دست آوردی، راضی باشی. پس این‌قدر خودت رو بابت اینکه قدردان داشته‌هات نیستی، شکنجه نکن.

ببین وقتی به یکی علاقه‌مند می‌شی، اون رو از خودت بهتر می‌بینی و به نظرت خیلی کامل و خاص می‌آد. همین جریان باعث می‌شه خودت رو دست‌کم بگیری. در این حالت، هرقدر هم به هم نزدیک بشین و کنار هم باشین، ازنظر روانی از هم فاصله می‌گیرین و عقدهٔ حقارتت سر باز می‌کنه و شروع می‌کنی به شخم‌زدن رابطه و فکروخیال که «نکنه اون دوستم نداره! نکنه ولم کنه!». ممکنه حتی بری مستقیم ازش بپرسی یا غیرمستقیم این نگرانی رو با رفتارهای مختلف نشون بدی و اون رو اذیت و معذب کنی.

کسی دانشگاه می‌ره که نمره‌های دبیرستانش عالی باشه. بعداز ورود به دانشگاه، سطح و ابعاد علایق آدم‌ها خیلی فرق می‌کنه و شاید اصلاً به رشته‌شون مربوط نباشه. پس نمرهٔ دبیرستان نمی‌تونه روی کل زندگی ما تأثیر بذاره. اسم دانشگاه و رشته‌مون سطح سواد و تخصص و شعور ما رو تعیین نمی‌کنه.

تو توی دوستت دنبال نقصی تا احساس برتری بهت دست بده؛ درحالی‌که می‌تونی وقتی خطایی می‌بینی، گذشت کنی. فقط به بدترین حالت ممکن و پایان‌دادن به رابطه فکر می‌کنی؛ درحالی‌که می‌تونی برای هر اتفاقی صدها احتمال در نظر بگیری و نهایتاً با هم کنار بیاین. تو فقط بدترین حالت هرچیز رو می‌بینی و رفتارت براساس رفتار طرف مقابل عوض می‌شه؛ یعنی همون رفتار رو بهش برمی‌گردونی. توی رابطه معاملهٔ پایاپای می‌کنی و هرقدر بگیری، همون قدرم می‌بخشی، نه بیشتر. همین مسئله تو رو از رابطه خسته و دل‌زده می‌کنه.

«در حقیقت ترس زمانی شدید می‌شود که چیزی را توی دلت نگه داری و مثل راز حفظش کنی. به‌جای اینکه تنهایی رنجی را به جان بخری، بهتر است با کسی حرف بزنی.»

کتاب مارتین پیج

خلأی در قلبم حس می‌کردم که کم‌کم به شکمم راه می‌یافت، گرسنه می‌شدم و هوس خوردن دوک‌بوکی به سرم می‌زد. چه خنده‌دار! با این حالِ نزار، دلم دوک‌بوکی تند می‌خواست. چه مرگم بود؟ افسردگی‌ام چندان حاد نبود؛ اما شاد هم نبودم. در واقع مثل آونگی، میان این دو دست‌وپا می‌زدم. نمی‌دانستم این دو احساس متناقض را هم‌زمان می‌توان تجربه کرد. حس می‌کردم فقط من در این گرداب اسیرم و همین تصور، رنجم را بیشتر می‌کرد.

دچار افسرده‌خویی یا اختلال افسردگی خفیف بودم که برخلاف افسردگی حاد، علائم شدید و بارزی ندارد.

از کودکی حساس و درون‌گرا بوده‌ام. خاطرهٔ روشنی از آن دوران به یاد ندارم؛ اما آنچه در دفتر خاطرات قدیمی‌ام نوشته‌ام، نشان می‌دهد که از همان ابتدا روحیهٔ خوش‌بینی نداشته‌ام و معمولاً بی‌دل‌ودماغ و کم‌حوصله بوده‌ام.

پدرم همیشه مادرم رو می‌زد. البته خودشون اسم ظاهراً محترمانه‌ای روی کار زشتشون گذاشتن: «اختلافات زناشویی»؛ اما هر اسمی داشته باشه، خشونت به حساب می‌آد. درسته؟ وقتی به بچگی‌م فکر می‌کنم، کتک‌زدن‌های پدرم یادم می‌آد. اون من و مادر و خواهرهام رو می‌زد. بعد هم خونه رو زیرورُو می‌کرد و نصفه‌شب در رو محکم به هم می‌کوبید و از خونه بیرون می‌رفت. اون‌قدر گریه می‌کردیم تا خوابمون می‌برد. فرداصبح هم می‌رفتیم مدرسه و بدبختی‌مون یادمون می‌رفت.

وقتی از زندگی‌ت راضی نباشی، طبیعتاً به نیازهای ابتدایی‌ت پناه می‌بری. خوردن و خوابیدن جزو اولین نیازهای غریزی ماست؛ اما رضایت ناشی از خوردن، پایدار نیست. بهتره ورزش رو جایگزین کنی یا کارهایی رو انجام بدی که تو رو مجبور می‌کنن از خونه بیرون بری. در واقع برای خودت باید یه سری اهدافی رو در نظر بگیری که رضایت موندگار به همراه داشته باشن.

توجه به حال و احساس دیگران بد نیست. مسئله اینه که وقتی بیش از حد به این موضوع اهمیت بدی، کم‌کم این توجه شکل بیمارگونه به خودش می‌گیره و همّ‌وغمت می‌شه احساس و فکر دیگران. فکر کنم تو بیش از اندازه به احساس و تفکر دیگران اهمیت می‌دی و یه‌جورهایی این موضوع برات دغدغه و نشخوار فکری شده.

قرص‌ها رو با خیال راحت بخور و از حال خوبت لذت ببر. گاهی اوقات بااینکه قرصی حالمون رو بهتر می‌کنه، ترس از آسیب احتمالی اون قرص باعث استرسمون می‌شه و حال خوب رو بهمون زهر می‌کنه. تو می‌دونی الان حالت بهتره و از این بابت خوش‌حالی؛ ولی از بابت آینده و اعتیاد احتمالی به دارو هم نگرانی.