بریده‌هایی از کتاب ابابیل نقد

چون ادبیات ما و بسیاری از قرائت‌های دینی ما، قرائت‌های دینی و ادبیات عارفانه هستند، به نظر می‌رسد ایرانی‌ها گرایش زیادی به این دارند که آنیمایی زندگی کنند و دلی، عاطفی، در ابهام و در ایهام زندگی کنند، امور را واگذار کنند، وقت‌نشناس باشند، اما با توجه به مواجهه با تمدن غرب، فرهنگ غرب و دستاوردهایی که دارد و برایشان اغواگر است تمایل دارند که چشم‌اندازها و دستاوردهای آن فرهنگ را داشته باشند. ما اگر این آسیب را نشناسیم و این معضل را حل‌وفصل نکنیم، خب طبیعتاً وضعیت‌مان همین‌طوری که هست و حتی بدتر پیش می‌رود و ما در سردرگمی، نارضایتی و تنازع بین فردی پیش می‌رویم و در نتیجه باید انتظار داشته باشیم که روند افزایش خشونت در جامعه‌مان ادامه پیدا کند.

در زندگی‌های کلان‌شهری و در جاهایی که تراکم جمعیت بالاست، در روابط بین‌ فردی باید اصولاً سبک زندگی آپولونی و آنیموسی حاکم باشد. در فضاهای هنری، فضاهای کاملاً شخصی، جایی که حریم شخصی و حوزه‌ی خصوصی زندگی است در آنجا می‌توان دیونیزوسی زندگی کرد.

فضای مجازی ما تجلی و تبلور روان جمعی ماست. بنابراین جان‌مایه‌ی فضای مجازی ما نیز همین دوپارگی، سردرگمی و ریاکاری است و باز همین فضای مجازی، همان‌طور که محصول روان جمعی ماست، تکثیرکننده و تشدیدکننده‌ی این بیماری جمعی ما نیز هست. عکس و «استوری» زندگی چراغانی‌شده و ناهنجار طبقه‌ی نارسیسیت، هیستریونیک و آنتی‌سوشیال (خودشیفته، توجه‌طلب و وظیفه‌گریز) که با ساعت مچی ده‌ها میلیون تومانی دارند برای امام علی عزاداری می‌کنند، تبدیل شده است به چشم‌انداز و آرمان میلیون‌ها ایرانی! رابطه‌ی بین فرهنگ عمومی ما و فضای مجازی ما هم یک رابطه‌ی دوطرفه است که سیکل معیوب ناهنجاری جمعی ما را تشدید می‌کند.