بریده‌هایی از کتاب فارغ التحصیل زندان (جلد چهاردهم)

جان نیوتن، صاحب یک کشتی حمل برده از یکی از مزرعه‌داران آمریکایی شنید که کار کشیدن از بردگان تا آستانهٔ مرگ و پس از آن خریدن یک بردهٔ جدید بسیار سودمندتر از نگه داشتن یک برده است: «با استراحت اندک، خوراک کم و کار سخت، بیشترین بهره را از داشتن یک برده ببر و وقتی مُرد جای او را با یک بردهٔ جدید پُر کن.»

کسانی که از اروپا به سوی آفریقا می‌رفتند، از هر کشوری که بودند، یک جمله را تکرار می‌کردند: «ما نژاد برتریم.» دیوید لیوینگستون که به ظاهر برای تبلیغ دین مسیح (ع) به آفریقا رفته بود، می‌گفت: «ما به عنوان اعضای یک نژاد برتر میان آفریقایی‌ها می‌رویم. ما کارگزاران دولتی هستیم که می‌خواهد زندگی این اعضای نگون‌بخت خانوادهٔ بشری را بهبود ببخشد.» سیسیل رودز، هم‌وطن لیوینگستون که سرزمین‌های بزرگی در جنوب آفریقا به نام او رودزیای جنوبی (زیمبابوه) و رودزیای شمالی (زامبیا) نامیده شد، می‌گفت: «به عقیدهٔ من، ما برترین نژاد جهان هستیم. ما هرچه بیشتر در نقاط مختلف جهان بمانیم به سود بشریت است

اربابان سفید دیگر نیازی نداشتند که آفریقا را با سربازان خود در تصرف داشته باشند؛ آفریقایی که به این روز افتاده بود، مجبور بود باز هم تمام دارایی معادن و کشتزارهایش را به سفیدها بدهد و در مقابل، پول اندکی دریافت کند؛ پولی که حتی شکمش را هم سیر نمی‌کرد. قحطی‌های وحشتناکی که در گوشه و کنار آفریقا، هر چند سال یک‌بار رخ می‌دهد، نتیجهٔ همین اقتصادی است که اروپایی‌ها برای آفریقا طراحی کرده‌اند. وضع آفریقا با زمانی که لئوپولد دوم، پادشاه بلژیک، نزدیک به ده‌میلیون نفر را در کنگو با کار اجباری از پا درآورد فقط اندکی تغییر کرده است.