بریده‌هایی از کتاب جستارهایی درباره زن

فمینیسم به معنای افراط و اغراق در به‌دست‌آوردن حق زن نیست. فمینیسم فراتر از آن، به معنای توجه به ویژگی‌های انسانی، دوستی و صلح مرد و زن با یکدیگر و نیز با جهان هستی است.

در دورانی که مردم بیشتر و بیشتر عمر می‌کنند، به‌جرئت می‌توان گفت دوسوم آخر عمر هر شخصی زیر سایهٔ ترس مداوم از گذر عمر است.

باور جامعه این است که پیرشدن امری کاملاً طبیعی برای مرد و سرنوشت اوست و باید اتفاق بیفتد؛ زیرا او بشر است. در مقابل، پیرشدن برای زن نه‌تنها سرنوشتش نیست و تعریف از نوع بشر، طرف محدود و ظریف را می‌گیرد، بلکه نشانهٔ آسیب‌پذیری اوست. زن نباید پیر شود.

برای مرد، ازدواج دیرهنگام همیشه با ارتباط عمومی بهتر و باکیفیت‌تر با مردم همراه است؛ حسی از عشق و شور و هیجان برای مردان مسن به‌ارمغان می‌آورد و نشانهٔ مسلم از توانایی در زمینهٔ هنری یا در فعالیت‌های تجاری یا سیاسی است. اما زن میانسال که با مرد جوان ازدواج می‌کند، به‌شکل کاملاً متفاوت اسیر قضاوت‌های سرزنش‌آمیز جامعه می‌شود. او درواقع تابویی غول‌آسا را درهم شکسته است و امتیاز یا تشویق یا پاداشی از جامعه نمی‌گیرد. حتی ممکن است محکوم شناخته شده و به‌عنوان یغماگر، خودسر، خودخواه و خودنمایشگر طرد شود.

حتی همدردی مردان برای ظلم به زنان در لایه‌های زیرین تفکر مردانه، نوعی برتری‌جویی و تفوق است که خلأ این برتری‌طلبی با اشارات تأیید زنان پر می‌شود.

کارلوس فوئنتس، نویسندهٔ مشهور اهل مکزیک، گفته است: «هرکس در درون خود مرزی دارد که گذشتن از آن بسیار دشوار و درعین‌حال، بزنگاهِ خودآگاهی است.»

اصرار دارم که جوانی نماد است، نه توصیف واقعی. جوانی نماد انرژی، جنب‌وجوش، اشتیاق و آرزو و نمادی برای خواستن است

شست‌وشوی مغزی جنسیتی، وجود زنان را جز در موقعیت‌های خاص پنهان می‌کند. بنابراین، باید بگوییم «او» وقتی منظور ما شخصی از هر دو جنس است. «مَن» روش پذیرفته‌شده برای اشاره به همهٔ بشریت و «مِن» به بیان ادبی برای اشاره به مردم است.

این کلیشه که با آزادی زنان، مردان نیز آزاد می‌شوند، با بی‌شرمی بر واقعیت خام سلطهٔ مردانه سرپوش می‌گذارد؛ گویی چیدمانی است که کسی در تنظیم آن دخالتی نداشته، مناسب کسی و به نفع کسی نیست؛ اما واقعیت به‌کلی متفاوت است. سلطهٔ مردان بر زنان به نفع مردان است. آزادی زنان هزینهٔ سنگینی برای برتری‌جویی مردان دارد.

جوامع شهری مدرن، برخلاف جوامع قبیله‌ای و روستایی، ارزش‌های بلوغ، کمال و افتخار لذت‌بردن از جوانی را به جامعه تقدیم می‌کنند. این ارزشیابی دوبارهٔ چرخهٔ زندگی در توجه به درخشش جوانی، در خدمت جامعه‌ای سکولار است که دائم دم از افزایش تولید صنعتی و تخریب نامحدود طبیعت می‌زند. چنین جامعه‌ای باید حسی از ریتم‌های مختلف زندگی را برای تحریک مردم به خرید بیشتر، مصرف بیشتر و دورانداختن سریع‌تر خلق کند.

پیشوند مستر از طفولیت تا کهولت همراه مردان است و این نکته دقیقاً آن‌ها را از داغ ننگی معاف می‌کند که هر زنی همواره با آن درگیر است: نام‌گذاری جنس مؤنث به دو دورهٔ قبل از ازدواج که میس و پس از ازدواج که میسیز نامیده می‌شود. این توجه سختگیرانه به موقعیت هر زنی با احترام به ازدواج دقیقاً انعکاس باوری است که ازدواج و زندگی مشترک را برای زنان در مقایسه با مردان قطعی و واجب می‌شمارد.