بریده‌هایی از کتاب سرخ و سیاه

عشق مساوی می‌سازد و مساوی نمی‌جوید

«رمان آینه‌ای است که در جاده بزرگی در حرکت است. گاهی آبی آسمان‌ها را در نظرتان می‌آورد و گاهی گل و لای و لجنِ چاله‌های راه را. و شما کسی را که آینه را به دوش می‌کشد به بی‌اخلاقی متهم می‌کنید! آینه‌اش لجن را نشان می‌دهد و شما آینه را متهم می‌دانید!» این گفته را استاندال بارها در جاهای مختلف تکرار کرده است، ظاهراً در واگویی جمله‌ای از کشیش سزار سن رئال، صاحب کتاب کاربُرد تاریخ، که می‌گوید «شرح تاریخ همچون آینه‌ای عیب‌های خواننده را به او نشان می‌دهد.»

چرا این آدم را به ده سال زندان محکوم نمی‌کنند؟ جای مار و افعی ته چاه است، باید آنها را به تاریکی انداخت تا بمیرند، وگرنه زهرشان جا می‌افتد و خطرناک‌تر می‌شود.

به دل فقط از طریق رنجاندنش راه می‌یابند

عشق مساوی می‌سازد و مساوی نمی‌جوید.

«سیاست سنگی است به گردن ادبیات، که در کم‌تر از شش ماه غرقش می‌کند. سیاست در گیرودار تخیل شلیک تپانچه‌ای است در گرماگرم یک کنسرت.

هرچه تازه‌ست قشنگ است

«رمان آینه‌ای است که در جاده بزرگی در حرکت است. گاهی آبی آسمان‌ها را در نظرتان می‌آورد و گاهی گل و لای و لجنِ چاله‌های راه را. و شما کسی را که آینه را به دوش می‌کشد به بی‌اخلاقی متهم می‌کنید! آینه‌اش لجن را نشان می‌دهد و شما آینه را متهم می‌دانید!»

«شرح تاریخ همچون آینه‌ای عیب‌های خواننده را به او نشان می‌دهد.»

«سیاست سنگی است به گردن ادبیات، که در کم‌تر از شش ماه غرقش می‌کند. سیاست در گیرودار تخیل شلیک تپانچه‌ای است در گرماگرم یک کنسرت. صدایی است رعدآسا امّا بدون پویایی. با نوای هیچ سازی هماهنگ نمی‌شود...»

اگر ترسی از آینده باشد از ناشناختگی آن است، و شاید ترسِ از دست دادن آنچه به دست آمده، در زمانی این اندازه کوتاه.

توطئه‌گرانی باشد که داعیه تغییر کل زندگی یک کشور بزرگ را دارند امّا نمی‌خواهند مسؤولیت کوچک‌ترین خراشی را به گردن بگیرند»

از «طبقه ششم است که آدم‌ها (به خاطر عشق) خودشان را به پایین پرت می‌کنند»

فقط احمق‌ها از دیگران خشمگین می‌شوند. سنگ می‌افتد چون سنگین است.

رُمان آینه‌ای است که در طول راهی می‌گردانیم

متأسفانه، این است بلای تمدن بیش از حد! در بیست سالگی روح یک جوان، اگر اندک تربیتی دیده باشد، هزار فرسخ با رفتار آزادانه‌ای فاصله دارد که بدون آن عشق اغلب چیزی جز ملال‌آورترینِ وظیفه‌ها نیست.

به کلام لاتین «عشق» هم‌آوای «مرگ» است. یعنی مرگ می‌زاید از عشق، امّا پیش از آن، گزش اندوه است و سوگ، گریه، فریب، بدی، پشیمانی...