بریده‌هایی از کتاب اخلاق در قرآن (جلد اول)

(یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلاَّ وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ) (آل عمران: ۱۰۲) ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از خدا چنان پروا کنید که شایسته است و نمیرید، مگر اینکه مسلمان باشید.

تقدیم عدالت بر عبادت مخلصانه، به دست می‌آید که قسط و عدالت زمینه‌ساز عبادت خالص برای خداست.

به نظر می‌رسد یکی از اهداف رویکرد حداکثری قرآن کریم به بهره‌برداری از اسما و صفات الاهی، توجه دادن مخاطب به این زمینه گسترده تفکر است.

خلاصه ۱. تفکر از عوامل اساسی پیدایش و گسترش ایمان است. قرآن کریم برای اینکه انسان را به تفکر وادارد، آیات خود را تبیین می‌کند، تفصیل می‌دهد، قصه می‌گوید و مثال می‌زند.

کارهای خدا در مقام تکوین، متقن، زیبا و کامل است

۵. یکی از عوامل پیدایش ایمان دعوت است. چون ایمان مطابق فطرت انسان است، دعوت به ایمان برای انسان آشنا و مؤثر است.

۷. بین تقوا و ایمان رابطه تعاملی وجود دارد: تقوا ایمان را اصلاح، تثبیت و تکمیل می‌کند. بروز برخی ثمرات ایمان در دنیا و آخرت، منوط به رعایت تقواست.

۱. ایمان از طریق تغییر دلبستگی‌ها و دغدغه‌ها، شخصیت انسان را متحول می‌سازد؛ به همین دلیل جنس ترس و امید مؤمن با ترس و امید دیگران متفاوت می‌شود و به تناسب بزرگی شخصیت، محبوب‌های انسان مؤمن بزرگ می‌شود و در نهایت وارد حوزه ولایت خدا می‌شود و سرپرستی خود را یکسره به او می‌سپارد.

مال، یکی از محکم‌ترین و ریشه‌دارترین رشته‌های تعلق انسان به دنیاست؛ به همین دلیل اثر طبیعی ورود ایمان به دل و تعلق خاطر به خداوند متعال، سست شدن این وابستگی است. قرآن کریم با همین ملاحظه پرداخت زکات را دوشادوش اقامه نماز مطرح کرده است.