وندی شرمن
زندگینامه و معرفی کتابهای وندی شرمن
وندی شرمن (Wendy Ruth Sherman) یکی از زنان سیاستمدار مطرح آمریکایی وابسته به حزب دموکرات است که در مذاکرات ۱+۵ هم حضور داشت؛ به همین دلیل او برای ایرانیان هم شخصیت سیاسی مهمی به شمار میرود. در کارنامهی او، قائممقامی و معاونت امور سیاسی وزارت خارجهی ایالت متحدهی آمریکا هم به چشم میخورد. شرمنِ با تجربه در مذاکرات سیاسی، ریاست گروه مذاکرهکنندهی هستهای با کرهی شمالی را هم عهدهدار بود.
بیوگرافی وندی شرمن
وندی شرمن در ۷ ژوئن ۱۹۴۹ در مریلند ایالت متحدهی آمریکا در خانوادهای یهودی به دنیا آمد. در سال ۱۹۷۱ مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه بوستون در رشتهی جامعهشناسی و مطالعات شهری اخذ کرد، سپس مقطع ارشد خود را در مددکاری اجتماعی در دانشگاه مریلند گذراند. وندی شرمن همواره در احزاب سیاسی دموکرات فعال بوده و از طرفداران رویکردهای سیاسی اسرائیل است. او به دلیل مذاکرات سیاسیاش در ۱+۵، در فضای سیاسی ایران نیز سیاستمدار تأثیرگذاری برای ایرانیان محسوب میشود. شرمن از آوریل ۲۰۲۱ تا ژانویهی ۲۰۲۳ در مقام بیستویکمین قائممقام وزیر امور خارجهی ایالات متحده آمریکا خدمت کرد. او پیش از این نیز از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵، معاون امور سیاسی وزیر امور خارجهی ایالات متحدهی آمریکا بود. شرمن در زمان ریاستجمهوری بیل کلینتون، رئیس هیئت مذاکرهکنندهی هستهای با کرهی شمالی هم بوده است. از این سیاستمدار دو کتاب در حوزهی سیاستگذاریهای آمریکا را به فارسی ترجمه کردهاند.
حواشی ایرانستیزی وندی شرمن
زمانی که در جمع سناتورهای آمریکایی از وندی شرمن سؤال کردند که چرا باید به «حسن روحانی»، رئیسجمهوری آن دوره از ایران اعتماد کرد، او پاسخی جالب داد که محتوای آن به این اشاره میکرد که نمیتواند به کسانی اعتماد کند که با آنها دور میز مذاکره مینشیند. او معتقد است فریبکاری جزیی از دیانای هرکسی است. این جملهی وندی شرمن برای بسیاری توهینآمیز تلقی شد. رسانههای ایران این جمله را این طور چرخاندند که «فریبکاری در دیانای ایرانیان است.» و این تیتر همان جنجالی شد که برای بازدید به آن احتیاج داشتند؛ اما ماجرا از این هم پیچیدهتر شد و جراید آمریکا خواهان شفافسازی اهانتهایی از این دست شدند. بعدها او این حواشی را ناشی از سوء اعتماد به یکدیگر عنوان کرد و افزود که از مذاکره با حسن روحانی و برخورد او خوشش آمده است و مسائل پیشآمده بیشتر به سوءتفاهم شبیهاند. رویکرد شرمن در این مذاکرات با متوقفکردن تحریمهای جدید علیه ایران از سوی کنگره همراه بود.
مروری بر آثار و کتابهای وندی شرمن
کتاب بدون هراس
یکی از کتابهای وندی شرمن، «بدون هراس» است که با عنوان اصلی Not for the Faint of Heart منتشر شد. این کتاب را حافظ رستمی و محمد جمشیدی به فارسی ترجمه کردهاند. بدون هراس از دو بخش اصلی تشکیل میشود: بخشی که به زندگی شخصی وندی شرمن از کودکی تا مطرحشدنش در عرصهی سیاست پرداخته و بخش دوم که تجربیات و خاطرات وندی شرمن را از مذاکراتش با سیاستمداران ایرانی ذکر کرده است. او از خاطرات و تجربیاتش میگوید که به او کمک کرد تا در مقام دیپلمات عالیرتبهی آمریکایی کارنامهی موفق و تأثیرگذاری از خود به جای بگذارد. وندی شرمن در این کتاب، مذاکره با ایران و برجام را بزرگترین و مهمترین دستاورد خویش در عرصهی سیاست میداند. از جذابیتهای مطالعهی این کتاب این است که از روند زمانی و خطی منسجمی پیروی نمیکند و بهطور مرتب پرش زمانی دارد و از جاهای مختلفی در بازههای زمانی گوناگونی صحبت میکند. این سنتی آمریکایی در میان سیاستمدارهای ایالت متحده است که خاطرات خویش را از دوران فعالیتهایشان بنویسند، این کار با هدف تأیید درستی سیاستهای آن کشور و از سوی دیگر، جهتدهی به افکار عمومی با زاویهی نگاه خاص آن فرد در جایگاه شخصی و جایگاه سیاسی انجام میشود. شرمن نیز در این کتاب رویدادهای پیدا و نهان بسیاری را برای خوانندگان بازگو میکند که به آگاهشدن به بخش زیادی از مسئلهی برجام میپردازد.
کتاب مذاکره کار بزدلها نیست
این کتاب را محسن زمانی به فارسی ترجمه کرده است. «مذاکره کار بزدلها نیست» در واقع مجموعهای از خاطرات وندی شرمن است که سالهای فعالیتش در وزارت امور خارجهی آمریکا را در بر میگیرد. او در این کتاب به سه رکن اصلی که در مذاکره نیاز است میپردازد: شجاعت، قدرت و مقاومت. شرمن در این کتاب علاوه بر خاطراتی که در مذاکرات با ایران بر سر توافق هستهای و برجام داشت، به فضای شخصی زندگی خودش و مسیری که از کودکی تا امروز و رسیدن به جایگاه سیاسیاش طی کرده است، اشاره میکند. این مجموعه برای کسانی که به سیاستگذاریهای خارجی جمهوری اسلامی علاقه دارند، جذاب است. او در این کتاب به دیدگاه جالبی اشاره میکند. شرمن معتقد است که همکارانش دانش تخصصی دارند و برای رسیدن به آن سالها زحمت کشیدهاند؛ اما این همکاران کارکشته و متخصص گاهی برای رسیدن به اهداف شغلی بسیار محدود میشوند.