محمد جواد مظفر
زندگینامه و معرفی کتاب‌های محمدجواد مظفر
محمدجواد مظفر پیش‌تر روزنامه‌نگار بوده و در زمینه‌ی سیاسی کار کرده است. او در حال حاضر، مدیر انتشارات کویر و نویسنده است.
بیوگرافی محمدجواد مظفر
مظفر در سال ۱۳۲۹ متولد شده است. او در خانواده‌ای با سابقه‌ی مبارزه‌ی سیاسی متولد و بزرگ شد. مظفر در مصاحبه‌ای گفت به‌خاطر علاقه‌ای که مرحوم پدرشان به دکتر مصدق داشت، همیشه عکس مصدق روی دیوار خانه‌اشان جای داشت. همچنین، برادر بزرگ‌ترِ محمدجواد مظفر، دوماه بعد از کودتای ۲۸ مرداد به‌خاطر فعالیت‌های سیاسی‌اش بازداشت شد.
محمدجواد مظفر پس از اخذ دیپلم به‌خاطر فعالیت‌های مبارزاتی‌اش مرتبط با فوت آیت‌الله حکیم، مرجع شیعه در آن زمان در زندان بود. او این فعالیت‌ها را برای تثبیت مرجعیت امام خمینی انجام داد و نتوانست در سال ۱۳۴۹ کنکور بدهد و بعد از آن به خدمت سربازی فرستاده شد؛ به همین‌خاطر دیرتر از هم‌سن و سالانش، تحصیلات عالی در دانشگاه را شروع کرد. این حوادث موجب شد که او در زمینه‌ی فعالیت‌های سیاسی و مذهبی ثابت‌قدم باشد.
تصویر محمدجواد مظفر در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۵۸ در حال نصب پارچه‌ای با نوشته «الله اکبر، خمینی رهبر» روی نرده‌های سفارت آمریکا در سراسر جهان پخش شد که روز بعد از آن، سفارت را لانه‌ی جاسوسی آمریکا نامیدند. او در مصاحبه‌ای که تجربیاتش از تسخیر سفارت آمریکا را بیان کرد، گفت که این تصویر به‌صورت اتفاقی گرفته شده و او نقشی اساسی در رقم‌زدن این اتفاق نداشته است.
او توضیح داد که گروه دوستان او در دانشگاه شهید بهشتی که در آن زمان دانشگاه ملی نام داشت، از شورای مرکزی دانشجویان جدا بود و به‌همین‌خاطر از برنامه‌های دیگر دانشگاه‌ها اطلاعی نداشتند. او گفت آن‌ها در آن زمان بیشتر به اقدامی اعتراضی به دولت آمریکا فکر می‌کردند؛ برای اینکه به شاه اجازه‌ی ورود به کشورشان را داده بود و از نتایجی که بعدا رخ داد، تصوری نداشتند. در شب قبل از اقدام، چند نفر از دوستان به منزل او جمع شدند تا درباره‌ی چگونگی ورود به سفارت بحث کنند.
محمدجواد همچنین به یاد می‌آورد که در روز تسخیر سفارت، به همراه همسر و فرزندش به محل سفارت رفت؛ اما ابتدا از سایر دانشجویان خبری نبود. پس از شنیدن خبر ورود دانشجویان به سفارت از رادیو، او به محل سفارت بازگشت.
داخل سفارت، مظفر مشاهده کرد که آمریکایی‌ها به‌سرعت محل را ترک کرده بودند و دانشجویان درباره‌ی اقدامات آینده بحث می‌کردند. او بر این باور بود که هیچ‌کس در آن روز به عواقب این اقدام فکر نمی‌کرد و همه به‌صورت خودجوش به دنبال عملی‌کردن ایده‌های خود بودند. او روز بعد، از سفارت خارج شد و فعالیت در جهت این اقدام را متوقف کرد. مظفر دلیل موفقیت دانشجویان در تسخیر سفارت را، نقش امام خمینی در حمایت از این اقدام و تأثیر آن بر جامعه می‌داند. همچنین، بیان کرد که این حرکت بدون نقشه‌‌ی قبلی و به صورت ناگهانی شکل گرفت.
محمدجواد مظفر معتقد است که این واقعه حادثه‌ی تاریخی مؤثری در نظر گرفته می‌شود؛ اما نمی‌توان آن را الگویی برای دیگر ملل دانست؛ زیرا شرایط و بسترهای زمانی متفاوت است.
پس از حوادث مربوط به سفارت، دولت مهندس بازرگان که اداره‌ی کشور را برعهده داشت، از مسئولیت خود استعفا داد و امام خمینی مسئولیت اداره‌ی کشور را به شورای انقلاب سپرد. محمدجواد مظفر ۱۸ آبان ۱۳۵۸ مسئولیت روابط عمومی شورای انقلاب را برعهده گرفت. او در سال ۱۳۶۰ مسئول انتشارات ستاد دهه‌ی فجر شد.
یک دهه پس از پیروزی انقلاب وقتی که محمدجواد مظفر، مدیرکل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، تصمیم گرفته شد که ویژه‌نامه‌ی متفاوتی از سال‌های قبل به مناسبت پیروزی انقلاب نوشته و منتشر شود و محمدجواد مظفر نیز بخشی از کار را برعهده گرفت. او تصمیم گرفت با آیت‌الله خامنه‌ای، رئیس‌جمهور وقت، آقای هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس، سید‌عبدالکریم موسوی‌اردبیلی، رئیس قوه‌ی قضائیه، حسینعلی منتظری که آن زمان قائم‌مقام رهبری بود، مصاحبه کند. این گفت‌وگوها منتشر شد و حواشی بسیار زیادی برای مسئولان و محمدجواد مظفر ایجاد کرد تا جایی که منجر به بازداشت چندماهه‌ی مظفر شد.
بعد از این اتفاقات محمدجواد مظفر انتشارات کویر را تأسیس کرد و تلاش‌هایش را به این حوزه معطوف کرد.
مروری بر کتاب‌ها و آثار محمدجواد مظفر
محمدجواد مظفر در این سال‌ها علاوه بر فعالیت‌های فرهنگی متفاوتی که داشت، دستی هم بر قلم برد و آثار متعددی چاپ کرد.
کتاب لبخند ستیزان
نویسنده در کتاب لبخند ستیزان، جنبش مدنی مردم ایران را بررسی می‌کند. این کتاب را انتشارات کویر عرضه کرده است. او در چهار فصل به ابعاد مختلف مبارزات مدنی می‌نگرد. فصل اول تحلیل ریشه‌های فرهنگی‌تاریخی استبداد در اخلاقیات ایرانیان است. فصل دوم درباره‌ی جامعه‌ی مدنی و موانع آن بحث می‌کند. نویسنده در فصل سوم شرایط سیاسی منتهی به مجلس ششم را بررسی کرده است و در فصل چهارم گفت‌وگوهایی درباره‌ی چالش‌های جنبش مدنی ارائه می‌دهد.
کتاب در حریم یار
در سال ۱۳۶۴، گروهی از کارکنان وزارت امور خارجه برای حج تمتع انتخاب و اعزام شدند. محمدجواد مظفر هم در این سفر همراه شد. این کتاب، حاصل یادداشت‌های روزانه و خاطرات مربوط به آن سفر است. در حریم یار را انتشارات کویر منتشر کرده است.
کتاب اولین رئیس جمهور
این کتاب مجموعه‌ای از پنج گفت‌وگوی مهم است که نگرانی‌ها و دغدغه‌های نسل جوانی را منعکس می‌کند که در سال‌های حساس انقلاب ۵۷ در دبیرخانه‌ی شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کردند. کتاب اولین رئیس جمهور به خوانندگان این فرصت را می‌دهد تا با دیدگاه‌ها، فضای سیاسی و تقسیم‌بندی‌های فکری آن دوران آشنا شوند و بسیاری از ناگفته‌ها و نانوشته‌ها را کشف کنند. اهمیت این کتاب در این است که خواننده می‌فهمد سرانجام، اولین رئیس‌جمهور ایران چه سرنوشتی پیدا کرد.
کتاب همه می‌خواستند فرشته‌ها حکومت کنند
این کتاب که حاصل نوشته‌ها و پژوهش‌های محمدجواد مظفر است، شامل سه فصل می‌شود: فصل اول نوشته‌های مظفر را در بر می‌گیرد؛ فصل دوم دو جستار مربوط به روزهای پرشور انقلاب است و فصل سوم مصاحبه‌های او با مطبوعات کشور. گفته‌ها و ناگفته‌های مظفر درباره‌ی انقلاب و چرایی محقق‌شدن آن، در این کتاب خواندنی است.
