غسان شربل
در دنیای پرتلاطم رسانههای عربی، نامی درخشان و قابلاعتماد وجود دارد که سالهاست با قلم توانمندش تاریخ معاصر خاورمیانه را روایت میکند: غسان شربل (Ghassan Charbel). این روزنامهنگار برجستهی لبنانی، با کارنامهای درخشان و تجربیاتی گوناگون، به یکی از تأثیرگذارترین چهرههای رسانهای جهان عرب تبدیل شده است.
شربل مسیر حرفهای خود را از روزنامهی لبنانی النهار آغاز کرد و با گامهای استوار، پلههای ترقی را یکی پس از دیگری پیمود. او در طول سالها فعالیت، سمتهای کلیدی در رسانههای مهم عربی را بر عهده داشته است. از مدیریت بخش سیاسی الشرق الاوسط گرفته تا سردبیری روزنامههای معتبری چون الحیاة و الشرق الاوسط، همگی نشان از توانمندی و اعتبار حرفهای او دارند.
اما آنچه شربل را از دیگران متمایز میکند، تنها سمتهای مدیریتی او نیست. قلم تیز و نافذ او در مصاحبه با رهبران جهان و چهرههای تأثیرگذار خاورمیانه، دریچهای منحصربهفرد به روی مخاطبان گشوده است. تعداد زیادی از رهبران کشورهای عربی، همگی در برابر پرسشهای هوشمندانه و عمیق او قرار گرفتهاند. این مصاحبهها نهتنها اطلاعات ارزشمندی را در اختیار خوانندگان قرار میدهند، بلکه تصویری روشن از پشت پرده سیاست و قدرت در منطقه ارائه میکنند.
شربل تنها به روزنامهنگاری اکتفا نکرده است. او با نگارش کتابهای متعدد، تلاش کرده تا تاریخ معاصر خاورمیانه را از زبان بازیگران اصلی آن روایت کند. کتابهایی چون «مسعود بارزانی به یاد میآورد» یا «در چشم طوفان» که به زندگی رهبر جهاد اسلامی فلسطین میپردازد، نمونههایی از این تلاشها هستند. این آثارْ با ترکیبی از دقت تاریخی و روایت جذاب، خواننده را به عمق وقایع میبرند.
یکی از برجستهترین آثار شربلْ کتاب «خانه دیکتاتور: کاخ یا گور» است. این کتاب که حاصل مصاحبه با چهار مقام عالیرتبهی سابق عراقی است، تصویری چندبعدی و عمیق از دوران حکومت صدام و پس از آن ارائه میدهد. اهمیت این اثر به حدی است که به منبعی مهم برای تاریخنگاران و تحلیلگران سیاسی تبدیل شده است.
تلاشهای حرفهای شربل نیز بیارج نمانده است. در سال ۲۰۱۷، او جایزهی شخصیت رسانهای سال را از «جوایز مطبوعات عرب» دریافت کرد. این جایزه تأییدی بر نقش بیبدیل او در غنیسازی رسانههای عربی و تأثیرگذاری عمیق او بر فضای رسانهای منطقه است.
غسان شربل با قلم توانمند خود، پلی میان گذشته و حال خاورمیانه زده است. او با روایت تاریخ از زبان سازندگان آن، تلاش میکند تصویری روشنتر و دقیقتر از واقعیتهای منطقه ارائه دهد. در دنیایی که اخبار جعلی و تحلیلهای سطحی فراواناند، وجود چهرهای چون شربل که با دقت و عمق به مسائل میپردازد، غنیمتی ارزشمند است.
بیشک، میراث حرفهای غسان شربل فراتر از مرزهای جهان عرب خواهد رفت. او با کار خود، الگویی از روزنامهنگاری متعهد، دقیق و تأثیرگذار ارائه کرده است. الگویی که میتواند راهنمای نسلهای آینده روزنامهنگاران در منطقه و جهان باشد. در عصری که خاورمیانه همچنان با چالشهایی پیچیده دستوپنجه نرم میکند، وجود صدایی چون شربل که با صداقت و عمق به روایت واقعیتها میپردازد، امیدبخش و ضروری است.
معرفی کتابهای غسان شربل
آنچه از غسان شربل به فارسی منتشر شده است:
در خیمهی قذافی: روايت دوستان سرهنگ از رازهای دوران او (گفتوگوی غسان شربل با پنج سیاستمدار معاصر لیبیایی)
خانهی دیکتاتور کاخ یا گور
جنگ جنگ تا نابودی: خاطرات ارتشبد نزار الخزرجی فرمانده سپاه اول و رئیس ستاد مشترک ارتش عراق در زمان جنگ با ایران
آشنای ایران، دوست آمریکا: خاطرات احمد چلبی از تلاش برای سرنگونی حکومت عراق با کمک خارجی تا جزئیات دستگیری و اعدام صدام و فساد در عراق تحت اشغال
رازهای جعبهسیاه: خاطرات انیس محمدخیرالنقاش: از گروگانگیری وزرای نفت اوپک تا اعدام انقلابی شاپور بختیار (در گفتوگو با غسان شربل)