کتاب ترویح الارواح فی تهذیب الصحاح (معجم مهذب الصحاح)

ترویح الارواح فی تهذیب الصحاح (معجم مهذب الصحاح) (مختصر لغتنامۀ صحاح) اثر شهاب‌الدّین محمودبن احمد بن بختیار الزّنجانی (درگذشتۀ ۶۵۶ هـ . ق) تحقیق و مقدمه محمدصالح شریف‌عسکری است که در نشر میراث مکتوب به چاپ رسیده است.

مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب در سال ۱۳۷۲ ش به قصد حمایت از كوشش‌های محققان و مصححان و احیا و انتشار مهمترین آثار مكتوب فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی با نام «دفتر نشر میراث مكتوب» و با كمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تأسیس شد. پس از یک دهه فعالیت، مؤسسه نخست به «مركز نشر میراث مكتوب» و سپس در سال ۱۳۸۴ ش با دریافت مجوز چهار گروه پژوهشی از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به «مؤسسه پژوهشی میراث مكتوب» تغییر نام داد و علاوه بر كار نشر به كار پژوهشی نیز رو آورد.

فعالیت‌های موسسه میراث مکتوب بر تصحیح نسخه‌های خطی فارسی و عربی و تحقیق در متون، پژوهشهای متن شناسی، نسخه‌شناسی و فهرست‌نویسی، میراث‌های مشترک ایران و حوزة ایران فرهنگی، و تاریخ علم متمركز است.

میراث مكتوب آثار خود را در چند عنوان اصلی و بر اساس موضوع منتشر می كند. در حوزه متون كهن، منشورات مؤسسه به ۱۶ موضوع اصلی تقسیم می شود، از جمله زبان و ادبیات فارسی، علوم و معارف اسلامی، علوم و فنون، تاریخ و جغرافیا، متن‌شناسی، فهرست نسخه‌های خطی، نسخه‌برگردان، رسائل، ارج نامه‌ها، همایش ها و نكوداشت ها و ....

بخش اصلی این آثار به متون فارسی اختصاص دارد. بسیاری از این متون كه در سلسله­ ای غیر از زبان و ادبیات فارسی نیز منتشر شده اند، به عنوان یك متن كهن فارسی نیز دارای اهمیت بسیارند.

جدای از این آثار ، میراث مكتوب مجموعه‌ای با عنوان «كارنامۀ دانشوران اسلام و ایران» به چاپ می‌رساند. در این مجموعه متون كهن به قصد استفادۀ جوانان یا كسانی كه دانش استفاده از اصل متون كهن را ندارند، تلخیص، ساده‌نویسی و بازنویسی می شود

میراث مكتوب همچنین سه نشریه منتشر می‌كند:

«آینه میراث» كه دوفصلنامه است و هر شش ماه یكبار منتشر می شود و «ویژه کتابشناسی، نقد کتاب و اطلاع رسانی در حوزۀ متون» است. «گزارش میراث» كه فصلنامه است و به پژوهشهای «حوزۀ نقد و تصحیح متون نسخه شناسی و ایران شناسی» اختصاص دارد و میراث علمی ایران و اسلام که دوفصلنامه است و به «تاریخ علوم و فناوری دورۀ اسلامی» اختصاص دارد

افزون بر این، موسسه میراث مكتوب تا کنون نشست‌های نقد و بررسی متعددی دربارۀ مباحث متن پژوهی و متون كهنِ منتشر شده در مؤسسه با حضور استادان و صاحب نظران برگزار كرده است. همچنین همایش‌هایی را در حوزه ‌های مختلف ادبی و فرهنگی و پژوهشی برگزار یا در برگزاری آنها مشارکت كرده است.

ترویح الارواح فی تهذیب الصحاح (معجم مهذب الصحاح)

شهاب‌الدین محمودبن احمدبن بختیار زنجانی (۵۷۳ ـ ۶۵۶ ه ) فقیه، لغت‌شناس، مفسّر و محدّث ایرانی از دانشمندان نام‌آور و استادان مدرسه نظامیه و مستنصریه بود و مدّتی نیز سمت قاضی‌القضاتی و نظارت بر اوقاف عامه را بر عهده داشت.

وی آثار ارزشمندی را در زمینه تفسیر، فقه، اصول و لغت از خود بر جای نهاده است و آن گونه که از منابع کهن و تاریخی به دست می‌آید او نخستین کسی است که در فرهنگ نامه‌نویسی به پیراستن و خلاصه کردن لغتنامه روی آورده است.

کتاب ترویح الأرواح فی تهذیب الصحاح که در واقع تهذیب کتاب صحاح جوهری است با بهره‌گیری از شش نسخه خطی و نیز با استفاده از متن اصلی صحاح و دیگر لغتنامه‌هایی که بر پایه این اثر تألیف شده‌اند، مورد تصحیح قرار گرفته است.

 خواندن کتاب ترویح الأرواح فی تهذیب الصحاح را به چه کسانی پیشنهاد می‌کنیم

این اثر یک لغت‌نامه فارسی- عربی است که می تواتند مورد استفاده پژوهشگران عرصه‌های مختلف قرار گیرد.