کتاب سواحل خلیج فارس

جان گوردون لوریمر(۱۹۱۴-۱۸۷۰)، دیپلمات و تاریخ‌نگار انگلیسی است. این کتاب ترجمۀ بخشی از کتاب مشهور «راهنمای خلیج فارس» با عنوان Gazetteer of the Persian Gulf, Oman, and Central Arabia اثر جان گوردون لوریمر است. این کتاب در سال‌های ۱۹۰۴ـ۱۹۰۷م / ۱۲۸۲ـ ۱۲۸۵ﻫ.ش / ۱۳۲۲ـ۱۳۲۵ﻫ.ق تألیف و تنظیم شده است. هرچند کتاب لوریمر بیانگر دیدگاه امپراتوری مستعمراتی بریتانیاست لیکن اطلاعات فراوانی از مناطق جغرافیایی خلیج فارس، اعم از مسائل آب و هوایی، ارضی، ‌انسانی، اقتصادی،‌ ارتباطی، ‌آمار در آن ثبت شده است که شرایط صدسال پیش این مناطق را نشان می‌دهد. علاوه بر توصیف شرایط جغرافیایی و آب و هوایی مناطقی که موضوع کتاب هستند، تمام آبادی‌های موجود در آن زمان در این مناطق به صورت مدخل هایی مستقل معرفی شده‌اند. بسیاری از آبادی‌هایی که در این کتاب نام‌برده شده ممکن است تغییر نام داده یا ازنظر اداری دچار دگرگونی شده باشند یا شرایط جمعیتی و اقتصادی آن‌ها دیگر وجود نداشته باشد. ترجمۀ حاضر از کتاب جغرافیایی لوریمر تقریباً منطبق با استان کنونی بوشهر است. در ترجمۀ حاضر به طور مشخص این مناطق معرفی شده اند: شهر و شبه جزیرۀ بوشهر، دشتستان، مزارعی، زیراه، شبانکاره، لیراوی، دیلم، حیات داود، رود حله، خارگ، انگالی، تنگستان، دشتی و شیبکوه. عبدالرسول خیراندیش( -۱۳۳۶) عضور هیات علمی دانشگاه شیراز نیز علاوه بر ترجمه، تحقیقات میدانی دیگر خود را نیز بر این کتاب به عنوان توضیحات افزوده است.